Вести

Кина поврза 97% од градовите со супербрзи возови

Како вчера да беше кога пишувавме дека Кинезите за само десет години изградиле повеќе железнички линии за брзи возови отколку целиот свет заедно. По пет години тие веќе ја дуплирале километражата на над 50.000. И не планираат да запрат да ја шират мрежата, иако во земјата со повеќе од милијарда луѓе им снема градови за поврзување со воз.

Бети Буп и Мики Маус стануваат јавно добро

Во наредната 2026-та година од копирајт заштита на авторски и сродни права излегуваат илјадници дела од 1930-та година. Кој сака ќе може слободно да си игра, да копира или на друг начин користи одредени цртани со Мики Маус и Бети Буп а во јавен домеин влегуваат и дела на Агата Кристи и Вилијам Фокнер. Ама, само оригиналите. 

Банкротираат „револуционерните“ фарми за инсекти

Со огромни загуби пропаднаа иницијативите за изградба на огромни фарми за инсекти, за да ги сервираат како протеинска замена за месо во храната за риби, добиток и домашните миленици. Не е проблемот тоа што одвратните инсекти буквално не би ги јадело ни куче, туку строгите регулативи и високите трошоци за одржување на фармите и обработка на инсектите.

Речник

Полска мора да ја брани и границата со Германија

Додека Варшава најгласно во Европа предупредува на можен напад од Русија, масовно купува оружје и поставува мински полиња на источната граница, претседателот Навроцки порача дека Полска мора да биде спремна да ја брани и својата граница со Германија. Соседите сега се партнери во ЕУ и НАТО, но Навроцки предупредува дека историјата може да се повтори.

Меѓу светските лидери со највисок рејтинг нема ниту еден од Европа

Светските лидери ќе ја паметат 2025 како година во која ја изгубиле довербата од граѓаните. Оние во Азија и во Америка некако и се држат, но европските поминаа низ катастрофа. Францускиот претседател Емануел Макрон можеби немаше да биде убедливо на последното место ако со истражувањето беше опфатена и шефицата на ЕУ, Урсула фон дер Лејен.

Алцхајмеровата болест целосно излечена кај глувци

Успешен експеримент кај лабораториски глувци охрабрува американски научници дека се поблизу до третман за лечење на Алцхајмерова болест и кај луѓето. Планираат наскоро да почнат клинички испитувања. Со подобро разбирање на причините на болеста, идните пациенти би можеле да добијат персонализиран коктел лекови прилагоден на специфични услови.

Израел за 72 часа нападна шест земји

За само шест дена во јуни 1967 година Израел ги порази Египет, Јордан и Сирија, ги окупираше Синај, Газа, Западниот брег, Источен Ерусалим и Голан. Сега две години не може да го победи Хамас, наспроти геноцидот врз Палестинците во Газа. Премиерот Нетанјаху сепак е охрабрен и Израел за три дена изврши напади врз шест арапски земји - Катар, Либан, Сирија, Тунис, Јемен и Палестина.

Има ли буден пилот во авионот?

Дури 93% од околу 900 анкетирани пилоти во Германија признале дека барем еднаш дремеле за време на лет во изминатите неколку месеци. Речиси три четвртини тоа го прават редовно, дури и на кратки релации. Причината е исцрпеноста од набиениот распоред на летови што го диктираат авиокомпаниите, особено во летните месеци. За среќа, никој не спиел на летнување или приземјување. 

Африка бара колонизаторите да платат за историските злосторства

Африканската унија ќе побара од поранешните колонијални сили да платат „значителни репарации“ за повеќевековните злосторства и експлоатации на богатството. Колку висока и да биде сумата, колонизаторите немаат пари и не сакаат да ја платат. Африка ќе бара и извинување и враќање артефакти. Карипските земји со години попусто бараат билиони отштета за трговијата со робови.

Зошто алкохолот сè потешко се трпи со годините?

Пиењето е добро сè додека можеме да го задржиме во умерени граници. Но, ефектот на умереноста - дефинирана како не повеќе од две пивца/чаши вино/чашки ракија за мажи и пола од тоа за жени - се менува со возраста. Помладите можат да издржат повеќе, а постарите, иако имаат поголемо искуство, трпат помалку. Сето тоа е поради губењето на ензимите што го преработуваат алкохолот.

Половина од кандидатите за полицајци во Берлин не знаат германски

Педесет и пет проценти од кандидатите за полицајци во Берлин имаат потреба од дополнителна настава по германски јазик. Полицијата не дава податоци дали толку се зголемил бројот на неписмени Германци или мнозинството кандидати се со потекло од Турција, Полска или други земји. Политиката на етничко изедначување на процентот на жители и полицајци е меч со две острици. 

Невакцинираните деца се три пати поздрави

Децата што примиле една или повеќе вакцини имале драматично повисоки стапки на хронични заболувања по 10 години, покажуваат резултати од обемна студија во САД. Вакцинираните деца имале 5,53 пати повеќе невроразвојни нарушувања. Студијата не била објавена бидејќи нејзините наоди се во спротивност со преовладувачкиот наратив дека вакцините се универзално безбедни. 

Не, морињата не растат

Уште една најавена катастрофа од климатските промени се покажува како неоснована: нивото на морето во светот не расте побрзо отколку пред еден век. Ова не значи дека климатските промени не се случуваат, ниту дека одредени локации не се соочуваат со зголемување на нивото на морето - но значи дека не доаѓа никаква апокалипса по овој основ.

УНИЦЕФ: Секое десетто дете во светот е дебело поради брзата храна

Бројот на дебели деца во светот прв пат е повисок од оние со премала телесна тежина, предупредува УНИЦЕФ. Во категоријата „дебели“, сега се вкупно 188 милиони деца, или секое десетто на возраст помеѓу 5 и 19 години. Главната причина е напуштањето на традиционалните диети и експанзијата на ултра-преработена храна која е релативно евтина и богата со шеќери, сол и нездрави масти.

Полска собори руски дронови на своја територија

Полската и противвоздушната одбрана на НАТО утрово собориле руски беспилотни летала што навлегле на полска територија близу границата со Украина. Полската армија го нарече нарушувањето на воздушниот простор „чин на агресија“. Премиерот Доналд Туск свика итен состанок на Советот за национална безбедност и е во постојан контакт со шефот на НАТО, Марк Руте.

Американците губат верба во капитализмот

Поддршката на капиталистичкиот систем во САД никогаш не била помала во изминатите 15 години. Американците денес се изразено позитивно настроени кон ситното претприемништво и стартапите, но се крајно разочарани од големите бизниси за кои поволно мислење имал едвај секој трет човек опфатен со анкетата на Галуп. Кај демократите, пак, социјализмот станува мејнстрим.

Повеќе муслимански отколку христијански ученици во Виена

Во основните и средните училишта во главниот град на Австрија во оваа учебна година е зголемен бројот на муслимански ученици, а намален е бројот на христијанските, покажуваат нови податоци од истражување со кое биле опфатени повеќе од 110.000 деца. Затоа се бара воведување нов предмет за заеднички демократски вредности, кој би бил задолжителен за учениците од сите религиски групи.

ЕУ мора да се прилагоди на глобалниот закон на џунглата

Доналд Трамп во својот нов мандат го урна меѓународниот светски поредок базиран врз правила и повеќе нема враќање назад. Европа е немоќна да ги спречи промените и ќе мора да се прилагоди на глобалниот „закон на џунглата“, заклучува Европската комисија во годишниот Извештај за стратегиска предвидливост, во кој детално се опишуваат главните предизвици со кои се соочува ЕУ.

Мета крие напади врз деца во нејзиното виртуелно царство

Компанијата на Марк Закерберг знаела дека деца под граничната возраст од 13 години се изложени на напади од сексуални предатори во игрите во нејзината виртуелна реалност, но ги уништувала доказите и ги фалсификувала извештаите, тврдат „свиркачи“ од Мета. Ако ги изгуби децата, кои воопшто не би требало да имаат пристап, Мета го изгубила и профитот од виртуелното 3Д-царство.

Објавена честитката до Епстин со провокативниот потпис на Трамп

Демократските конгресмени ја објавија „сексуално провокативната“ роденденска честитка од Доналд Трамп за педофилот Џефри Епстин, за која претседателот упорно тврди дека не постои. Останува на зборот. Вели дека потписот на чувствителното место на честитката е фалсификуван, не црта по честитки, особено не женски торза, а и содржината не одговара на неговиот речник. 

Гасоводот „Сибир“ 2 ја сруши стратегијата на Трамп

Големата евроазиска стратегија на Трамп беше да се спречи преголема зависност на Русија од Кина, за да спречи руските природни ресурси да ја хранат Кина, единствениот вистински глобален системски ривал на САД. Откако САД ја претераа со Индија, Путин се најде ослободен од притисокот и дополнително се поврза со Пекинг.

И Полска ли крева раце од Украина?

Пољаците и Украинците имаат многу спорни и нерешени прашања, од историски (масакрот во Волинија во Втората светска војна) до тековни (одбранбени прашања, жито...), но ги држи заедничкиот страв од Русија. Сепак, по почетната консензуална поддршка за Украина, нејзината борба и бегалци, Полска се врти кон пореалистичен пристап и почнува да ги гледа своите интереси.

Психолози фатени како користат ЧетГПТ

Веќе имаме пишувано дека различни генерации на различен начин користат ЧетГПТ. Повозрасните го користат отприлика како Гугл додека помлади генерации сè почесто го користат како советник, лајфкоуч, психотерапевт, поп, некој на кој му се исповедаат проблемите. И терапевтите имаат откриено дека е тоа корисна алатка, додека не бидат фатени.

Трамповите нинџи и нивните рибарски жртви

Во тајна мисија авторизирана од Доналд Трамп, група специјалци требало незабележано да внесат уред кој би ги пресретнувал комунициите на севернокорејскиот претседател Ким Џонг Ун. Mисијата пропаднала но вистински жртви се невини рибари кои завршиле на дното на морето со пробушени бели дробови.  

ВИ прелистувач може да ви ја исцица банкарската сметка

Вештачката интелигенција веќе се интегрира во интернет прелистувачи и допрва се откриваат можните непријатности. Со таков прелистувач можете најнаивно да отидете на Фесјбук за да читнете нешто а таму да има скриена инструкција која вие не ја гледате (бел текст на бела позадина), да ви се испразни сметката од банка.

Масовен отповик на вештачки колкови

2.000 луѓе во Велика Британија се повикани на итна проверка откако се откри дека некои метални импланти за колкови, направени од кобалт-хром, може да испуштаат отрови во телото.  Симптомите се од болки и оток до проблеми со срцето и нервите. Како да си „Терминатор“ од Тему. 

Европа врти десно

Не е првпат тоа да се случува но денес тоа е предизвик во трите најмоќни држави на континентот. Тоа не значи дека десничарите и популистите и ќе дојдат на власт бидејќи во сите три земји постојат уиграни механизми со кои тие биваат оневозможени да го крунисаат успехот. Но, до кога? Трендот е јасен а го храни миграцијата и самоубиствените зелени политики.

Кој те гледа додека гледаш?

Хакирањето заради уценување со голи фотографии е една од највознемирувачките форми на сајбер криминал. Нови алатки сега го претвораат тој релативно рачен криминал во автоматизирана функција, откривајќи кога корисникот пребарува порнографија на својот компјутер, снима што тој гледа и попат го снима и него преку неговата веб-камерата.

Од скролање на шоља се добиваат хемороиди

Иако не се посебно опасни, страдалниците знаат дека хемороидите знаат да бидат “pain in the ass“. Возраст, бременост, дебелина, исхрана сиромашна со диетални влакна... се ризични фактори за потечени хемороиди на кои сега им се придружува уште еден позадински непријател. Ако сте од оние кои ни на керамичкиот трон не можат да седат сами, да знаете дека цехот го плаќа вашиот задник. 

Миграција, тешко со неа ама тешко и без

Во Европа се повеќе растат анти-мигрантски расположенија и следствено, рејтинзи на партии кои ги канализираат таквите чувства. Но, стариот континент има уште еден проблем на кој треба да мисли: што ќе стане ептен стар. Без миграција, до следниот век ќе изгуби над една третина од сегашната популација. Нас нит нè бројат, нит нè рачунаат.