Bookbox

Се нарекува уште и момент на „Еурека“ и се однесува на ненадеен увид во претходно неразбирлив проблем или концепт. Со него најчесто се поврзува работата на германскиот психолог и лингвист Карл Булер, но и на целата школа на гешталт психологија.

Понекогаш кратењето зборови во пораки се прави од практични причини. Но ако се претвори во манир, психолозите-автори на нова студија велат дека се перцепира како вложување помал напор во комуникацијата. А ако е со сила, тогаш е неискрено.

Букбокс гледаше: „Реванш“ (мини-серија, 2024)

Шесте епизоди од оваа мини-серија требало да се скратат на три, за да се избегнат повторувањата, мелодрамата и на моменти крајно лошата глума. Единственото добро што го прави и што сепак држи пред екран е што во судирот Каспаров-Дип Блу ги бара корените на нашата денешна фасцинација со судирот човек-вештачка интелигенција.

Како „мисионерската позиција“ го добила своето име?

Зошто нешто што многумина би го нарекле најкласичната или најконзервативната од сите сексуални позиции е именувано според мисионери? Да ѕирнеме под чаршафите. 

Првиот виртуелен состанок се одржал во 1916

Од мал број добри последици од пандемијата остана и праксата за среќавање на групи луѓе онлајн. Ваквите состаноци се вообичаено поефикасни, плус не се малтретираш да соблекуваш долен дел пижама. Но првата ваква средба всушност се случила многу порано од 2000-тите. 

Супите што се крчкаат со децении

Слично како што порано секоја куќа си имала своја „маја“ - квасец за леб или потквас за млечни производи, така во некои кулинарски традиции се ценат старите основи за супи и чорби. Некои од нив се наводно стари со векови и имаат некаква магична „длабочина“ на вкусот.

Сколовранецот на Моцарт

Славниот композитор три години чувал необичен љубимец - сколовранец. Го набавил во 1784, го нарекол Вогелстар (германското име за тој вид птици) и од него се инспирал за фраза во својот Концерт број 17.

Како да бидеш раат додека дремеш? Стани жаба.

Проѕирните, „стаклести“ жаби можат да кријат 89% од црвените крвни зрнца во својот црн дроб. Подеталното истражување на тоа како тие го постигнуваат ова без да добијат згрутчување на крвта, може да помогне во третман на истото кај човечки пациенти. 

Букбокс читанка: „Се разбудив утрово: дефинитивна усна историја на Сопранови“ од Мајкл Империоли и Стив Скирипа

Штом нешто во насловот поврзан со производ на популарната култура содржи термини како „усна историја“ однапред се знае дека е наменето само за иницирани и фанови. Во случајов, ако не сте ја гледале „Сопранови“, ова веројатно не е за вас. Но може да стане ако ве поттикне за празниците на екс ги изгледате шесте сезони на антологиската серија.

Традиционалната јапонска игра со поезија испишана на карти што се игра за Нова година

Две купчиња карти од по педесет. Еден од играчите врти карта од првото и чита стихови на глас. Останатите треба што побрзо да се сетат на тоа како завршува песната и да ја најдат картата со соодветните стихови во второто купче. Победникот е оној што ем знае најмногу антологиски петстишја, ем е брз во рацете. Нешто вакво со македонска поезија? 

Букбокс избор за филм на 2022: „Наречниците од Инишерин“

Со оглед на тоа дека куп филмови од оваа година допрва ќе дојдат на ред за гледање , бидејќи се уште не се достапни на вообичаените извори за снабдување, можно е некој од нив накнадно да изненади. Сепак, на неколку дена од Новата година, ова е насловот кој нè освои со комбинација на луд заплет, одлични актери и големи зелени површини низ кои фучи нешто што дури и преку екран мириса на чист воздух.

Од сега ќе може да се тужи за трејлер кој создава лажни очекувања

Обожаватели на кубанско-американската актерка Ана де Армас (најпозната по својата улога на Мерлин Монро во „Русокоса“) поднеле тужба до продуцентите кои ги измамиле дека таа глуми во филмот „Вчера“ од 2019, со тоа што ја вклучиле во трејлерот. Всушност, нејзиното појавување било сецнато во конечната монтажа.

Директорот на галеријата Уфици забрани болдирани букви и !! во мејлови

Ејке Шмит е германски историчар на уметност, кој од 2015 е на чело на славната галерија Уфици во Фиренца. По седум години трпение, тој неодамна издал указ до вработените околу едно за него очигледно битно прашање - како треба човек да се обраќа во службена порака.

Приказната за мистериозниот анобтаниум од „Аватар“

Во филмот на Џејмс Камерон од 2009, кој од минатиот викенд доби продолжение, „Аватар - патот на водата“, луѓето се заинтересирани за месечината Пандора затоа што таа е богат извор на елемент кој не постои на Земјата, чие име, буквално преведено е „недобивливо“. Во постоечкиот периоден систем на хемиски елементи него го нема. Но инженерите го користат зборот со децении.

Десет совети за одличен брак според Фридрих Ниче

Според германскиот филозоф, пријателството е највисок облик на љубов. Иако бил скептичен околу тоа колкумина се доволно силни за воспоставување и одржување ваква висока форма на меѓучовечки однос, Ниче го сметал за суштински елемент на добриот брак. Сексот создава компликации затоа што врската базирана на романтични чувства тешко дека може да издржи доживотно. Тоа што самиот не бил женет не му го земајте за минус.

Божикна ѕвезда: контроверзната историја на едно растение

Деновиве го гледаме насекаде - го има во цвеќарниците, по пазарите па дури и по локалните гранапчиња. Прави празнично чувство, затоа што е едно од ретките кое изгледа убаво зиме, со жар црвените (или прскани, жолти, розови) „цветови“ (кои се всушност листови). Во САД го викаат „поинсета“, а растението го добило своето име по првиот американски дипломат во Мексико. Но неговата врска со оваа земја не е таква за да му биде укажувана таа чест.

Замина Дејан Тиаго Станковиќ

Првиот ден од зимата почна со вест што нè смрзна - на 57 години ненадејно починал српскиот и португалски писател и преведувач. Космополит, уметник, другар, во душа Македонец.

Кога имало телефонски линии за маалски забави и оговарања

„Парти лајн“ бил локален телефонски „кружок“, формиран од страна на претплатниците на една фиксна линија во средината на 20 век во САД и Канада. Тие не само што служеле за луѓето да се поврзат во „чет групи“, туку имале и огромно значење во итни ситуации. Нуспојава било прислушкувањето.

Вештачка интелигенција ќе помага за дешифрирање на докторскиот ракопис

Лекарите минуваат низ години учење на материјалот, но едно нешто како да недостасува во програмата - барем скратен курс по краснопис. Додека некому не му текне да го воведе, Гугл ќе се обиде да им дешифрира што пишува на рецептите на фармацевтите и на пациентите. 

Мистериозното исчезнување на човекот кој во 19 век го обиколил светот на точак

Во 1892 Франк Ленц започнал велосипедска тура која требало да го однесе од САД преку Азија до Европа и назад. Но по неколку месеци го снемало. Што се случило?

„Мрачни голови“: кога фудбалот се користи за политички цели

Нова книга (ноември 2022) на Лусинао Вернике претставува детална анализа на најекстремните случаи на политичка злоупотреба на фудбалот. Почнувајќи од првото Светско првенство во Уругвај, авторот нè запознава со цела лепеза озлогласени личности кои сметале дека токму фудбалот ќе им помогне во одржувањето на моќта.

Измамниците кои тврделе дека во време на голема суша можат да предизвикаат дожд

Во сите култури во светот кои зависат од земјоделие, а се лоцирани во сушни области, постојат обреди за повикување дожд (кај нас познати под името „додоле“). Ова верување во моќта човекот да ги смилостиви (нат)природните сили, преку наука или магија, го користеле поединци за сопствен дожд од пари.

Одморот како облик на отпор

Не мора да излегувате на протести и да мавтате со пароли и бајраци. Не мора да извикувате пароли или да пишувате остри критики на социјалните мрежи. Отпорот може да се состои и само во тоа дека ќе здивнете. И тоа не само за викенд.

Јолабокафлод или божикната поплава од книги во Исланд

Библиофилите од целиот свет знаат за исландската „божикна книжевна поплава“ во која издавачите темпираат нови книги за време на божикните и новогодишните празници. Легендата вели дека секој граѓанин на оваа оддалечена но ултра-читачка нација тогаш подарува и добива книги. Нивната љубов кон читањето има и своја предисторија.

Уринирајте со елеганција: нова изложба на пресмешни преводи

Рачно испишано предупредување во пиљара да не се „дупчат праските“. Фино отпечатен знак над писоар кој повикува да се „уринира со прецизност и елеганција“. Ова се примери на превод од јапонски на англиски на пораки испишани во јавен простор, кои до сега беа предмет на сеир на остатокот од светот. Но и Јапонците знаат како да вратат.

Следен чекор во гемјингот - аудио драма?

World of Warcraft, Uncharted или новиот филм за Супер Марио - стана вообичаено ликови и заплети од игрици да се прелеваат во светот на филмот. Но сега Би-би-си Радио 4 сака истото да го направи во сферата на аудио раскажувањето.

Букбокс читанка: „Старите кина“ од Илинденка Петрушева

Ако, како што вели Педро Калдерон де ла Барка, животот е навистина сон, тогаш тој - животосонот - во својот најраскошен облик, како ужасен кошмар или како најнежна љубовна приказна, се одвива во мракот на кино салите. Таа изолираност од она надвор и втопеност во она внатре може да се доживее и во најскромното селско кино со клупи наместо седишта, и во оние со најсовремени технолошки перформанси. Оваа книга е за тоа како при крајот на 19 век филмот пристигнал во Македонија, како бизнис, забава и како начин да се мечтае.

„Опенхајмер“: како Кристофер Нолан снимил нуклеарна експлозија без компјутерски финти

Режисерот крена во воздух Боинг 747 за неговo претходно дело, „Тенет“. Сега, за потребите на биографскиот филм за еден од пионерите на нуклеарното вооружување, на екранот ќе прикаже експлозија на атомска бомба која нема да биде компјутерски генерирана.

Сендвичите со шунка што издржале 10 месеци под вода

Како е можно парчиња леб со нешто помеѓу да траат речиси цела година под вода? Одговорот на ова прашање е поврзан со тоа како јаглеродот се движи во длабоките води, а има импликации по борбата против климатски промени.