Читанка

Букбокс читанка: „Симпатизерот“ од Виет Тан Нувеен

Дебитантски роман закитен со Пулицер во 2016 што шокира на повеќе начини, истовремено ш'шти гласно како ракета, но и подмолно и тивко, како библиотекари кои опоменуваат. Наскоро на ХБО ќе се појави серија направена по него. 

Букбокс читанка: „Негувателката и професорот“ од Јоко Огава

Топла приказна за самохрана мајка која чува стари лица и нејзиното необично пријателство со возрасен математичар чие помнење трае само осумдесет минути. Според неа во 2006 е снимен и истоимен филм.

„Во театар не смее да се влегува со нечисти нозе“: Станиславски за уметноста и за животот

Неодамна во издание на Театар Комедија излезе книгата „Етика: уметноста на глумецот и на режисерот“ од Константин Сергеевич Станиславски, „таткото“ на модерното актерство, кој промовирал живеење, а не изведување на улогата. Неговиот систем сепак не се сведува на некаква техника, туку претставува цела филозофија, особено фокусирана на етиката на занимавањето со уметност.

Букбокс читанка: „Изнајми човек што не прави ништо“ од Шочи Моримото

Мемоар на млад Јапонец, кој нуди необична услуга - да ве придружува при некаква активност без да прави ништо особено. За ова не бара пари, само патни трошоци, а прифаќа и оброк. Ова не го прави затоа што е бездомник или сиромашен, туку за да докаже - дека и оние кои се навидум „бескорисни“ според суровите стандарди на современото општество и тоа како можат да бидат потребни некому.

Букбокс читанка: „Трилогија“ од Јун Фосе

Три кратки, меѓусебно поврзани новели од овогодинешниот добитник на Нобеловата за литература, со истовремено мрачна и топла приказна која се одвива во студена земја. Патем, единственото дело од овој автор преведено на македонски, објавено во 2018. 

Букбокс читанка: „Змија“ од Иван Чаповски

Денот на независноста на Македонија го одбележуваме соодветно, со македонски автор, и книга која во времето во која е излезена (1980-тите) го нема добиено заслуженото внимание. Комбинација на историска граѓа и фикција, таа во некои други средини веднаш би била преточена во филм. 

Букбокс читанка: „Осамениот бодибилдер“ од Јукико Мотоја

Kaко мала, Јукико Мотоја (1979) читала раскази од Агата Кристи, Артур Конан Дојл и хорор манги. Подоца студирала глума, го позајмувала гласот за аниме серии и формирала своја театарска трупа. Нејзиниот влез во светот на книжевноста резултирал со добивање на сите најзначајни книжевни награди во Јапонија кои ги носат имињата на нивните великани - признанијата Кензабуро Ое, Мишима и Акутагава. Читајќи ја оваа збирка раскази, сфаќаме и зошто.

Букбокс читанка: „Страв и треперење“ од Амели Нотомб или за судирот помеѓу западната и јапонската деловна култура

Воочи обновеното издание на Фестивалот на јадење книги (сабота, 20.05, од 12 во Цреша) на тема „Јапонија во моето срце“, посветено на книги од и за Јапонија, роман од крајно необичен лик во европската книжевност, баронесата Фабиен Клер Нотомб, попозната по нејзиното книжевно име Амели.

Букбокс читанка: „Кажи ѝ на машината лека ноќ“ од Кети Вилијамс

Да се чита овој роман е како да се гледа филм. Всушност, можеби филмскиот јазик уште подобро би му одговарал. Годината е 2035-та, а луѓето се се уште опседнати со она што ги мачи со милениуми - сопствената среќа.

Букбокс читанка: „Кокоро“ од Нацуме Сосеки

Еден од историски најзначајните јапонски романи носи тешко преводлив наслов кој истовремено може да значи „срце“, „дух“, храброст“, „суштина на нештата“. Во голем број преводи, па и во македонскиот, тој е коректно оставен во оригинал.

Букбокс читанка: „Расеани низ целиот свет“ од Јоко Тавада

Мисловен, „што би било кога би било“ експеримент, кој се состои од замислување на светот без само еден елемент во него - овој пат една цела земја, народ и јазик. Не, не е Македонија, иако лесно би можела да биде.

Букбокс читанка: „Се разбудив утрово: дефинитивна усна историја на Сопранови“ од Мајкл Империоли и Стив Скирипа

Штом нешто во насловот поврзан со производ на популарната култура содржи термини како „усна историја“ однапред се знае дека е наменето само за иницирани и фанови. Во случајов, ако не сте ја гледале „Сопранови“, ова веројатно не е за вас. Но може да стане ако ве поттикне за празниците на екс ги изгледате шесте сезони на антологиската серија.

Букбокс читанка: „Старите кина“ од Илинденка Петрушева

Ако, како што вели Педро Калдерон де ла Барка, животот е навистина сон, тогаш тој - животосонот - во својот најраскошен облик, како ужасен кошмар или како најнежна љубовна приказна, се одвива во мракот на кино салите. Таа изолираност од она надвор и втопеност во она внатре може да се доживее и во најскромното селско кино со клупи наместо седишта, и во оние со најсовремени технолошки перформанси. Оваа книга е за тоа како при крајот на 19 век филмот пристигнал во Македонија, како бизнис, забава и како начин да се мечтае.

Букбокс читанка: „Типологија на писмото“ од Игор Радев

„Писмото е сопатник на човештвото веќе приближно пет илјади години....Не мислам дека би застраниле предалеку од вистината кога би кажале дека писмото е тукуречи синонимно со цивилизацијата“. 

Букбокс читанка: „Потекло“ од Саша Станишиќ

Од насилниот распад на поранешна Југославија излегоа такви книжевни дела кои траумата ја преточија во уметност, каква што инаку немаше да се случи. Музата не е на кето туку се храни калорично, со крв, пот и солзи, на оние кои останале да раскажат. Оваа книга е една од нив, наградена со највисоката книжевна награда во Германија.

Букбокс читанка: „Прстен“ од Андре Алексис

Со канадскиот автор со потекло од Тринидад и Тобаго, Андре Алексис, на македонски прв пат се запознавме преку неговата „Петнаесет кучиња“. Овој нов превод е дел од истиот циклус од пет романи, а во него се обработуваат темите на љубовта, светото наспроти световното и саможртвата.

Букбокс читанка: „Сите деца на Луи“ од Камил Балук

Во 1980-тите и 1990-тите холандскиот доктор Јан Карбат раководел со најголемата клиника за плодност во Холандија. Кога неговото име се прочуло во светските медиуми тоа сепак не било поради некаков нов успешен метод на зачнување, туку поради куп скандали. Токму за оваа вистинска приказна зборува дебитантска книга на млад полски автор базирана на неговите долгогодишни истражувања на случајот.

Букбокс читанка: „Сè помалку човек“ од Осаму Дазаи

Делумно автобиографски, овој роман, иако краток, е толку набиен со емоции, сурова искреност и песимизам, што - иронично - може да служи како мотивациска литература. За споредба на некои наши замислено тешки состојби со оние на човек со реални психички проблеми, жртва на секојдневни неправди но и обременет со сопствена вина, кој завршува во лудница. Најава за она што ќе му се случи на авторот во реалниот живот.

Букбокс читанка: „Јазикот е чудна ѕверка“ од Марина Костова

Марина ја знам со години. Ситна но пркосна, со редок „ноу-булшит“ став, не како поза туку како кредо. Отсечна во говорот и артикулирана до степен кој прави да ти е незгодно, ако на пример за филм искоментираш само дека е „добар“. Сочувствително строга, нетипично македонски одговорна. Секогаш мислев дека за да бидеш Марина мора да си од некое друго место. Сега сфаќам дека, иако често сме се гледале, секогаш со нас имало други луѓе. Читајќи ја оваа книга конечно бевме сами, на тоа друго, нејзино место.

Букбокс читанка: „Болеста како метафора“ и „Сидата и нејзините метафори“ од Сузан Сонтаг

Два од најзначајните есеи на американскaта писателка, режисерка и политичка активистка, прв пат целосно преведени на македонски. Одличен тајминг, со оглед на нашите досегашни искуства со пандемијата, кои наодите на оваа книга ги потврдуваат со невидена актуелност, и со пораки за кои изгледа ќе ни треба уште време за целосно да ги разбереме. 

Букбокс читанка: „Пред да се излади кафето“ од Тошиказу Кавагучи

На 28 мај во „Паблик рум“ ќе се одржи Фестивал на јапонска култура „Нихон-џи“. Како најава на пребогатата програма пишуваме за книга на јапонски автор, базирана на театарска драма, роман кој е симпатично истражување на нашата потреба да интервенираме во поредокот на нештата, дури и во крајно детерминистички универзум.

„Мултиверзум за почетници“ од Златко Василкоски

Не знам каде прв пат го сретнав името на Златко Василкоски, но тоа сигурно бил некој летечки линк, на кој знае кој портал или, како што обично се вели кога се сака да се наведе генерички, а авторитативен извор на информации - „го видов некаде на интернет“. Ама тоа беше доволно за да ја прочитам неговата книга.

„Сестрите Макиока“ од Џуничиро Танизаки

Приказна за четири дами од некогаш богато семејство од Осака, која излегувала во продолженија од 1943-1948, но зборува за настани кои се одвиваат во предвечерјето на Втората светска војна. Овој глобално тензичен момент виси како фантом врз судбините на семејството, кое упорно се држи до старите начини и до сопствениот углед, во свет кој забрзано се менува.