Bookbox

Документарец кој повеќе од 15 години подоцна ја обновува контроверзaта околу најскапата слика на светот – „Салватор Мунди“, продадена за 450 милиони долари, припишана на Леонардо да Винчи. Кога првпат беше откриена, таа предизвика огромен интерес, но веднаш се појавија сомнежи дека не е оригинал. Овој филм ја следи нејзината чудна историја која де наликува на час по историја на уметност, де на трилер кој вклучува видни фигури од светот на финансиите и политиката.

Ако се сеќавате на „Животот на Брајан“ на Монти Пајтон, има една сцена во која Брајан се обраќа на толпа во Ерусалим, која верува дека тој е Исус. „Грешка сте“, ги убедува тој. „Не треба да ме следите. Не треба да следите никого. Треба да размислувате со своја глава. Сите вие имате свое јас!“. Толпата му враќа во еден глас - „Дааа, сите имаме свое јас!“. Ова е парадокс кој совршено ја илустрира тешкотијата да се напише историја на „себството“ - она по кое некој се разликува од сите други. 

Запознајте се со 19-те мачки на Марк Твен

Иако неговите книжевни дела се предмет на бесконечни критички анализи, една работа е многу едноставна: Марк Твен ги сакал мачките многу повеќе од луѓето и тоа го искажувал отворено. Една од неговите познати духовити забелешки е дека кога човекот би можел да се „вкрсти“ со мачка, тоа би го подобрило човекот - но би ја расипало мачката.

Што е факт, а што измислено во новата серија за атентатот на американскиот претседател Гарфилд?

„Смрт од гром“ е нова историска серија на Нетфликс која го оживува краткиот, но драматичен мандат на американскиот претседател Џејмс А. Гарфилд и неговото убиство од Чарлс Гито. Во само четири епизоди успеваме да ги запознаеме не само овие интересни ликови, туку и историскиот контекст во коj се одвива драмата. 

Koга колегите го спасиле писателот Жан Жене од доживотен затвор

Романсиер, драматург, есеист и политички активист. Жан Жене исто така бил и ситен криминалец, багабонт. Откако по десетти пат бил осуден за кривични дела, што во 1940-тите во Франција автоматски повлекувало доживотен затвор, неколку негови славни колеги се кренале да го бранат, потпишувајќи петиција до тогашниот претседател на државата.

За што воопшто служат оние цитати на почетокот на книгите?

Би требало да сигнализираат нешто во врска со она што следи - инспирација, лично „вјерују“, можеби цитат кој заменува посвета за оној што разбира зошто тој е таму. Сето ова, и многу повеќе, е тема на постојани дискусии за тн. епиграфи во познатите книги. 

„Не остана ли ништо свето?“: спортскиот скандал што ја тресе Британија

Можеби мислите дека има врска со фудбал. Или со тенис, коњски трки, бокс. Не, оваа приказна за актуелна контроверзна победа на домашно првенство има врска со - челичен костен!

Дали конечно ќе ги слушнеме предупредувањата од гласна музика?

Како што глобално расте бројот на случаи на тинитус (зуење во ушите), така стануваат сè популарни затки за уши, како и барањата за стишување на музиката на јавни настапи. ПА НЕ МОРА СÈ ДА Е ГЛАСНО!

Букбокс друштвени игри бр.12: „Реилроуд Инк“ или железници од мастило

Има некое чуство на задоволство во творењето/креирањето на било што. Кога пред твои очи празната хартија се трансформира во нешто за што на крајот ќе речеш: - „Го гледаш ова? Jас го создадов“. Во случај на Реилроуд Инк, тоа значи да создадеш најефективната транспортна мрежа од железници и патишта поврзувајќи ја точка А со точка Б низ навидум празното гратче на почетокот на играта.

Доста е и 100 - животниот век го достигнува своето биолошко плато?

Во 1990-тите голем број научници го критикувале предупредувањето на еден епидемиолог, кој тврдел дека брзото продолжување на човечкиот живот, кој се случи во 20 век, во еден момент ќе забави, па дури и ќе престане. Сега, нова студија покажува дека бил во право.

Букбокс гледаше: „Убиј ги прво децата“ (2024)

Најмалку четири македонски филмови во последниве три години имаат толку многу заеднички елементи, што доколку би се скратиле на помалку од час и споиле, би претставувале добар омнибус на урбани, пред сè скопски приказни. Од аспект на публика, „Убиј ги прво децата“ на Димитар Оровчанец може да е хендикепиран како најнов (последен?) во таа низа. Но ова може да биде и предност - со онаков диригентски потез на затворање во тупаница на отворената дланка, да означи некакво сумирање и најава за нов, следен бран.

„Света Сузана“ - кој е авторот на скандалозната опера од чија премиера луѓе беа изнесувани на носилка?

„Експлицитни сексуални сцени, пирсинг во живо и голи монахињи на ролерки“ - вака известија светските и нашите медиуми за премиерата во Државната опера во Штутгарт која се одржа деновиве. Иако звучи како да станува збор за нова опера, таа е всушност стара повеќе од 100 години.

Малку треба за „проект“ - телефон врзан за Шазам и бандера

Она кога експерти од областа на што и да е ќе ти кажат дека „тоа не е така“, дека треба да се аплицира на сто места и да се почне со работа само ако сумата е со пет цифри? Еден компјутерски инженер решил да истражува урбан звучен пејзаж само со - стар телефон поставен на раскрсница во Сан Франциско.

Загубената друштвена игра на Курт Вонегат конечно во продажба

Животот на Курт Вонегат не бил лишен од иронија. Борејќи се во Втората светска војна, овој потомок на долга низа германски имигранти во САД се нашол заробен во Дрезден, токму кога градот бил уништуван од сојузничките бомбардирања. Бил заробен во кланица, мотив кој подоцна ќе се појави во неговото славно дело „Кланица 5“. И во останатите негови книги преовладуваат антивоени расположенија. Оттаму, чудно е да се замисли дека тој е автор на друштвена игра во која се води - војна.

Донирај глас за „Буки“!

Сè започнува со едно паѓање од точак и кршење рака. На ова се надоврзува друга, емотивна загуба. Но сета тоа се преточува во креативност, од која произлезе нова платформа за транскрипција на усмен говор на македонски во текст. За нејзин понатамошен развој можете да придонесете и вие!

„Ураган“ всушност бил древен бог кој правел р'шум

Јужноамериканските Маи верувале дека се во вселената, од природниот свет до секојдневните искуства, е дел од една единствена моќна духовна сила. Не биле политеисти (како старите Грци) кои обожувале одделни богови, туку пантеисти кои верувале дека тие богови се манифестација на таа сила. Еден од нив се викал Ураган.

Во германскиот официјално одобрена употребата на „идиотскиот апостроф“

Deppenapostroph е колоквијално име на интерпункциски знак кој не е карактеристичен за германскиот, туку долго време е користен како влијание на англискиот. Сега високо лингвистичко тело во Германија го одобри, откако сфати дека премногу се раширил за да може да се игнорира.

Букбокс друштвени игри: „Оханами“ – игра за медитативно искуство

Bода, зеленило, камчиња и црешови дрвја. Ова се составни делови на една зен градина, позната ширум светот како „јапонска“. Токму со нив играчите на „Оханами“ ја прават својата, натпреварувајќи се која од нив е поубава.

Дали ви се има случено „Тетрис“ ефект?

Кога сте толку многу и толку долго задлабочени во една работа, посветувате големо количество време, напор и концентрација, што тоа нешто почнува да ви доминира во мислите, соништата и другите искуства кои не се директно поврзани со активноста. E, тогаш може да кажете дека сте „тетрисирани“.

Од каде името „сапун“?

Неодамна присуствувавме на работилница за правење природен сапун, каде во воведот се спомна нешто на што никогаш не сме помислиле - од каде името на плочката што пени и меури?

Девојчето што беше киднапирано од амазонски племиња

Еден од најзначајните антрополози на 20 век е можеби жена за која ретко кој слушнал. На 11-годишна возраст била киднапирана од племето Јаномамо, земјоделци од Амазон, па така знаела за што зборува кога го опишувала нивниот живот. Сепак, никој од академската заедница не ѝ обрнал внимание, иако нејзините искуства можеле да исправат некои погрешни претстави и да ѝ овозможат поспокоен живот, откако еднаш избегала во „цивилизација“.

Оригиналниот пеницилин на Флеминг ќе биде ставен на аукција

Навидум ништо посебно - зеленикава мувла заштитена под стакло. Ама тоа е посебен примерок на габа која довела до откритието на пеницилинот, а наскоро ќе биде на продажба. 

Уметниците кои водат правни битки за признавање на своето авторско право врз дела генерирани со ВИ

Во 2022 уметник поднесува своја слика на уметнички саем. Сликата добива прва награда. Ама до денес авторот не може да ја регистрира како сопствено дело, бидејќи таа е генерирана со помош на ВИ. Во тек е судски спор кој може да ја определи иднината на толкувањето на тоа до каде е автор човекот, а од каде машина.

Овие риби имаат нозе

Се викаат морски црвеногушки и имаат „тело на риба, крилја на птица и повеќе нозе, како краба“. Уште почудно - нозете им имаат сензори за вкус. 

Како тоа видеотеките изумреа, а книжарниците (фала богу) не?

Кога се појавија компјутерите, таблетите и мобилните, ретко кој продолжи да користи роковници и нотеси. Претходно зајмевме филмови од видеотеки, а сега низ светот нив ги има во многу мал број, само за носталгични „н'рдови“. Сите сакаат пристап до содржини со еден клик. Логично на сето ова - како и зошто опстануваат книжарниците?

Необичното значење на зборот „бруцош“

На 1 октомври се одржува првиот академски час за студентите од прва година. Еден термин кој вообичаено се користи за нив има интересно потекло.

„Ја викам чистачката на ракија“: работниот ден на еден писател

Во некогашното југословенско списание „Чик“ постоела рубрика во која писателите си го опишувале својот работен ден. Под необичен наслов „Живот меѓу обичните луѓе“ (значи писателите се необични?), својата саатница ја споделил Бранко Ќопиќ.

Сте слушнале ли за лигар?

Хибридно потомоство на лав и тигрица да ти се викало лигар (на англиски - liger). Спротивната мешавина е тигав (на англиски - tigon). Ги делат карактеристиките на двата вида, на пример сакаат да пливаат како тигрите, а се социјални суштества како лавовите. 

50 години од „Емануела“ - култниот филм што лошо остаре

Во Франција на 20.09. излезе нова верзија на славниот филм од 1974, режиран од Одри Диван, која претходно доби Златен лав во Венеција за моќната драма за абортус, „Хепенинг“. Ако сексуалните авантури на Емануела треба да се пре-раскажат, тоа е затоа што за половина век нештата во областа на сексуалноста се имаат драстично променето. Не самиот секс де, туку социјалните и идеолошките матрици поврзани со него.