Bookbox

Кога ќе се каже „Византија“ повеќето од нас замислуваат православни цркви и манастири, дворски сплетки и интриги, книжевност која главно се однесува на житија на светци, верски химни и проповеди. Секс и еротика? До појавувањето на ова дело, прв пат преведено на македонски, бевме убедени дека секс во Византија - немало.

Кога некој текст е генериран од големи јазични модели како ЧетЏипити, Клод или Дипсик, сликата за тоа кој е „автор“ се замаглува. Технички гледано, алгоритамот го напишал текстот, но човек го иницирал, поставувајќи ги основните параметри. Во време пред писменоста, усното народно творештво немало познат автор и ова прашање воопшто и не било битно. Дали ова е враќање на тие времиња?

Доброто, лошото и грдото: лажното интервју со Клинт Иствуд

Приказната оди вака: австриски весник објавува интервју со Иствуд кое станува вирално. Набргу потоа славниот актер и режисер излегува со соопштение дека целата работа е измислица. Не дека е прв пат да се лиферува лажна вест во медиуми, ама оваа откри некои поскришни аспекти на тоа како функционира публицистичката машинерија зад славните личности и под каков притисок се новинарите во оваа „ниша“.

Во Холандија се отвори Музеј на миграцијата

Во срцето на ротердамското пристаниште, на полуостровот Катендрехт, деновиве официјално се отвора нов културен репер - музејот Феникс. Сместен во стогодишен магацин на јужниот брег на реката Мас, овој нов музеј ја раскажува историјата на миграцијата преку уметноста, со амбиција да стане една од клучните институции во Европа што ги истражуваат човечките патишта, судбини и преселби.

Кога Марија Жоао го пееше Шекспир

На овогодинешното издание на ОффФест после многу години ни доаѓа португалската музичарка која доцна открила дека знае да пее. И од тогаш не запира.

Малихерки и берданки: пазарот со оружје во 19 век

Во доцниот 19 век, поттикната од дезинтеграцијата на Отоманската империја, европската трка за вооружување создала глобален вишок оружје. Како да се реши тоа? Па да се продаде, „три за сто“, на легален, полулегален и скроз нелегален начин. Македонските револуционери многу добро го знаеле ова.

Кијану Ривс објавува роман во соработка со Чајна Миевил (и на лето ќе свири во Србија)

Станува збор за новa историско-фантастична книга на актерот, кој е „спин-оф“ на неговата серија од 12 стрипови под наслов „БРЗРКР“. Повторно главен лик е бесмртниот херој Берзеркер, но против кого овој пат ќе се бори останува да видиме. 

Букбокс читанка: „Негувателката и професорот“ од Јоко Огава

Топла приказна за самохрана мајка која чува стари лица и нејзиното необично пријателство со возрасен математичар чие помнење трае само осумдесет минути. Според неа во 2006 е снимен и истоимен филм.

Прво „паметно“ огледало за ментална благосостојба

Од 1967 во САД се организира годишен трговски Саем за потрошувачка технологија (Consumer Electronics Show, CES), кој оваа година се одржа во Невада од 9-12 јануари. Некои од пронајдоците најавуваат што ќе се случува на технолошко-социјален план не само во годината што е пред нас, туку и во следните години. Еден од нив посебно ни треба.

Јапонската новогодишна супа што е опасна по живот

Јапонците со радост ја дочекуваат Новата година со различни адети, меѓу кои и подготовка на посебно јадење, наречено озони. Во него има едно вкусно оризово тесто чие тегнење треба да симболизира долг живот. Иронично, ама тоа често предизвикува гушење, особено кај постари луѓе. 

Геометријата на нашите односи со другите луѓе

Некои од нашите пријатели ни се „блиски“. Други ни се „далечни“. Но ваквите просторни описи на нашиот социјален живот се повеќе од само метафори. Tие не само што го отсликуваат нашето конципирање на просторот, туку и обратно, можат да послужат за тој да стане похуман.

Наполеон сакал небањати?

Малку е неправедно кога си бил освојувач, цар, социјален реформатор, основач на првата централна банка и еден од најславните војсководци на сите времиња, луѓето да се бават со твоите сексуални преференци, и притоа да утнат. Ама па, славата си има свој данок.

Сајт кој овозможува да си направите своја амбиентална „врева“

Сакате да блокирате звук на бучни колеги или на што и да е што ви одзема внимание од работата, или да си направите фина, релаксирачка атмосфера? Популарен избор е тн. „бела врева“ (звуци кои фрекфенции кои луѓето можат да ги слушнат, „сплотени“ на иста висина на тон). Но еден сајт нуди и покреативни комбинации.

Џим Џармуш на 70 објавува дебитантски албум

Филмскиот херој на голем број генерации вели дека филмската индустрија е мртва и се свртува кон нешто што всушност и отсекогаш му било љубов - музиката, подмножество „дрон рок“.

Што нема да гледаме: едночасовно шоу со Џорџ Карлин генерирано со ВИ

„Ниедна машина нема да ја замени неговата генијалност“, изјави ќерката на комичарот и остар социјален критичар Карлин, повеќе од 15 години по неговата смрт, откако неодамна осамна негово шоу генерирано од вештачка интелигенција. И на невидено ќе се согласевме, а на (дури и малку) видено уште повеќе.

Тажната приказна за актерката што ѝ го позајмила гласот на Снежана во славниот цртан на Дизни

Ако сте растеле со цртаните со Дизни, сигурно се сеќавате на милниот глас на Снежана во истоимениот цртан филм со седумте џуџиња. Би било некако логично актерката која ѝ го позајмила гласот да е славна, а нејзиното име да е влезено во историјата на филмот. Ама за разлика од бајките, во реалноста не секогаш нештата завршуваат среќно.

Конечно дешифриран мистериозен текст најден во свилен фустан од 19 век

Пред 10 години, археолог и колекционер на стари фустани пронашла две оштетени парчиња хартија во скришен џеб на фустан кој датира од средината на 1880-тите. Мистериозната порака која претходно звучеше како да излегла од „Сомнително лице“ на Нушиќ, сега е декодирана.

Kaко лубениците станаа симбол на солидарноста со Палестина

Како реакција на актуелната војна помеѓу Израел и Палестина и различните дебати поврзани со неа, луѓето користат слики од лубеници за да искажат поддршка со Палестинците. Зошто токму лубеница?

Вистинската трагедија која го инспирирала шпанскиот филм „Општество на снегот“

На 13 октомври 1972 лет на уругвајски авион од Монтевидео до Сантјаго во Чиле се срушил во Андите, со 45 патници и екипаж. Целиот настан станал познат како „Чудото на Андите“. И денес тој инспирира бројни документарци, книги и играни филмови, како овој, кој е шпански кандидат за Оскар.

„Хауг!“: измислениот индијанско-англиски во холивудските филмови

Рано утрово, 8.1., на доделувањето на Златните глобус, Лили Гледстоун ја доби наградата за најдобра актерка во драма за „Убијци на цветната месечина“. Со тоа влезе во историјата како првиот домородно американски актер кој го добива престижното признание. Говорот го започна на јазикот на нејзиното родно племе, Блекфит. И не пропушти да ги спомне јазичните стереотипи кои долго време важеле во холивудската продукција во портретирањето на овие народи.

Книгата што се продавала по 1000 примероци неделно во - 1903-та!

На преминот од 19 во 20 век најбарана книга во американските библиотеки не била некоја класика, туку роман на британска авторка, во која девојка со нежна природа се бунтува против социјалните стеги. Kритичарите ја опишале како површна, но продажбата одела како луда и од авторката направила милионер.

Реиздаден најдобриот џез концерт на сите времиња на кој Чарли Паркер од зорт свирел на пластичен саксофон 

Пред повеќе од 70 години, Чарли „Брд“ Паркер свирел со четворица легендарни колеги, последен пат на исто место и во исто време. Инструментот бил скромен пластичен саксофон, но не поради финта, туку затоа што претходно морал да го заложи својот. 

Букбокс гледаше: „Божикните сирачиња“ (The Holdovers, 2023)

Новиот филм на Александар Пејн со ѕвездата на еден од неговите најдобри филмови, „Скршнувања“ (Sideways), како да е излезен од некоја друга ера. Иако сниман среде студенилото на интернат напуштен поради божикните празници, тој зрачи со топлина и човечност, без да биде патетичен.

Расел Кроу тврди дека е потомок на последниот човек егзекутиран со отсекување глава во Англија

Славниот актер вели дека истражувајќи го своето потекло, сфатил дека е роднина со 11-тиот лорд Ловат, кој умрел (поточно бил убиен) во Лондонската кула во 1747. Со неговиот лик и дело е поврзан и еден идиом во англискиот јазик, а има врска со громогласно смеење, до толку што притоа можеш да ја загубиш и главата. 

Мозоците ни бараат линеарна приказна

Драматурзите, сценаристите, писателите, режисерите, сите тие може да си играат со оските на времето за да создадат „интересно“, односно драмски ефект. Но колку и да е временски испретумбана приказната, ние вложуваме напор да ја подредуваме, за да ја разбереме и за да можеме да ги предвидиме следните настани. 

Врил-Ја Базар - претходникот на денешните Комик-кон собири

Неговиот организатор на времето банкротирал, медиумите го прогласиле за неуспех, но необичниот настан од викторијанската ера ги поставил основите за светските собири на тема костими и научна фантастика.

Букбокс гледаше: „Сценарио од соништата“ (2023)

Здодевниот академски живот на еден професор по еволутивна биологија буквално преку ноќ ќе се промени, кога милиони луѓе ќе почнат да го сонуваат - сценарио за коешто никогаш не сонувал и кое нема да му донесе ништо добро.

Од Ружди до Стивен Кинг: книги што се очекуваат во 2024-та

Од мемоари на славните, преку нови дела на извиканите големи автори до интересни романи на дебитанти, годината во која тукушто влеговме изгледа како да ветува кога се во прашање нови книжевни изданија.

„Инфлуенсерката“ на која ѝ бил посветен валцерот „Виенски слатки“ на Штраус

Во традиционалниот Новогодишен концерт на Виенската филхармонија може да се ужива и како во аудио позадина на првојануарското будење, без навлегување во детали. Но зад секоја композиција на променливиот репертоар има интересна приказна. Оваа има врска со благца, но и со една моќна жена, која е најслатката во приказната.