Bookbox

Кога ќе се каже „Византија“ повеќето од нас замислуваат православни цркви и манастири, дворски сплетки и интриги, книжевност која главно се однесува на житија на светци, верски химни и проповеди. Секс и еротика? До појавувањето на ова дело, прв пат преведено на македонски, бевме убедени дека секс во Византија - немало.

Кога некој текст е генериран од големи јазични модели како ЧетЏипити, Клод или Дипсик, сликата за тоа кој е „автор“ се замаглува. Технички гледано, алгоритамот го напишал текстот, но човек го иницирал, поставувајќи ги основните параметри. Во време пред писменоста, усното народно творештво немало познат автор и ова прашање воопшто и не било битно. Дали ова е враќање на тие времиња?

Доброто, лошото и грдото: лажното интервју со Клинт Иствуд

Приказната оди вака: австриски весник објавува интервју со Иствуд кое станува вирално. Набргу потоа славниот актер и режисер излегува со соопштение дека целата работа е измислица. Не дека е прв пат да се лиферува лажна вест во медиуми, ама оваа откри некои поскришни аспекти на тоа како функционира публицистичката машинерија зад славните личности и под каков притисок се новинарите во оваа „ниша“.

Во Холандија се отвори Музеј на миграцијата

Во срцето на ротердамското пристаниште, на полуостровот Катендрехт, деновиве официјално се отвора нов културен репер - музејот Феникс. Сместен во стогодишен магацин на јужниот брег на реката Мас, овој нов музеј ја раскажува историјата на миграцијата преку уметноста, со амбиција да стане една од клучните институции во Европа што ги истражуваат човечките патишта, судбини и преселби.

Кога Марија Жоао го пееше Шекспир

На овогодинешното издание на ОффФест после многу години ни доаѓа португалската музичарка која доцна открила дека знае да пее. И од тогаш не запира.

Хендл и Хендрикс под покрив на еден ист музеј

Германски-британски барокен композитор познат по своите опери, верски химни и концерти за органа. Aмерикански музичар, еден од најдобрите гитаристи во историјата, кој ги палеше своите гитари на сцена. Што ли би можеле овие двајца да имаат заедничко, побогу?

Голф и Рубикова коцка - нешта што полнат 50 години

Изгледа дека во 1970-тите немало само ѕвонарки, диско и џигерици, туку и производи кои или оставиле историски печат, или кои сè уште ги користиме.

Загатките на сфингата: феминистичка историја на крстозборот

Нова книга на Ана Шехтман, поранешна уредничка на познатото списание Los Angeles Review of Books, е истовремено мемоар и културолошка анализа на американските крстозбори од 1910 до 2010. Нејзиниот фокус е на жените кои низ тоа столетие се опседнале со јазикот и неговите правила и се обиделе да ги применат и популаризираат низ игра која за нив била повеќе од само пополнување квадратчиња со букви.

На 100 години почина изумителот на караокето

Неговото име е Шигеичи Негиши, кој кога имал 40 години дошол до идеја да го произведе она што денес го подразбираме под караоке машина, која тогаш се викала Спарко бокс. Професионалните музичари остро реагирале на нивната „замена“, исто како што тоа денес го прават со ВИ.

Како новинските агенции одлучуваат дали некоја фотографија е „премногу работена“?

Контроверзата околу ретушираната семејна фотографија на Принцезата од Велс и нејзините деца, освен мемиња и теории на заговор, откри и медиумите и фото агенциите, особено оние кои претендираат на сериозност и релевантност, излегуваат на крај со ова прашање, кое допрва ќе стане актуелно.

Како генерациите ги добиваат своите имиња?

Алфа. Икс, иписилон, зед. Покрај различните мислења околу временските периоди кои ги опфаќаат овие генерации и нивните стереотипни својства, до сега не ни беше јасно кој всушност стои зад нивното именување. Излегува дека главни во ова се маркетинг агенциите, на кои им требаат целни групи со дефинирани имиња, па или измислуваат свои или ги преземаат од книжевните дела и од медиумите. 

Основачот на движењето на Црвениот крст верувал во апокалипса и точно знаел како ќе изгледа

Историјата го памети Анри Динан главно по две работи - како основач на движењето на Црвениот крст и како добитник на првата Нобелова награда за мир во 1901. Но има уште една работа која и не е толку контрадикторна со неговите хуманитарни побуди.

Почина човекот кој 70 години живееше во машина за дишење поради полио

Неодамна, на 78 години, почина Пол Александер, кој бил парализиран од полио во 1952 и голем дел од животот го поминал во тн. „железен бел дроб“ - машина која му овозможувала да дише. Сепак, успеал да стане адвокат и да им се радува на оние моменти кои ги поминувал вон огромниот цилиндар.

Човекот кој спасил 669 деца, но не сакал да се снима филм за него

„Еден живот“ е нов филм за „Британскиот Шиндлер“ кој спасил стотици деца од сигурна смрт во текот на Втората светска војна. Но тој за малку немало да биде снимен, бидејќи херојот на понудата на продуцентите одговорил - „Нема потреба“.

Колку долго живеат птиците?

Освен за оние домашните чијшто животен век нè тангира, не сме навикнати да размислуваме за тоа колку години може да живее една птица, односно не ги согледуваме како единки. Иако е тешко да се извлече една единствена бројка, она што е сигурно е дека способноста да летаат е клучниот елемент за нивната долговечност.  

Хирошима има мал проблем со седумте Оскари на „Опенхајмер“

Добитниците на највисокото признание во филмската индустрија за биографскиот филм за изумителот на атомската бомба при примањето на златната статуетка со солзи во очи им се заблагодаруваа на своите продуценти, роднини и пријатели. На некои од нив им текна да повикаат на „мир во светот-мир во земјата“. Сето ова во Јапонија одекнува малку поинаку.

Moмчето роб - крал на ванилата

Зачинот со сладникав мирис има своја тајна. Речиси секое зрно кое е во продажба е опрашено од човечка рака, со прецизно движење и користење игла или чепкалка. Методот е откриен од 12-годишно момче кое во 19 век било роб и чиј подвиг долго време бил потценуван.

Ал Пачино објавува прва автобиографија

Неговото име деновиве е толку спомнувано во врска со неговата „грешка“ на доделувањето на Оскарите, што човек да помисли дека е направено намерно, како шлагворт за рекламирање на негова нова книга, која ветува дека „ќе открие многу нешта“.

Хајл Хенк!: наци-писмата на Буковски кои всушност не се тоа

Истражувач на ликот и делото на Чарлс Буковски, пишувајќи книга за него, никако не можел да ги пронајде про-нацистички писма кои овој автор наводно ги пишувал во десно ориентираните весници во раните 1940-ти, a за кои кружеле гласови со децении. Кога на крај ги нашол, сфатил дека тие воопшто не се тоа.

Токио нуди тура низ градските тоалети инспирирани од новиот филм на Вендерс

„Совршени денови“, најновиот филм на Вендерс кој зборува за чистач на јавни ВЦ-иња (работа која не изгледа воопшто лошо кога тоа се прави во Јапонија), инспирираше туристички тури низ населбата Шибуја токму низ овие мали архитектонски градби со посебен шмек.

„Мемополис“ - германска друштвена игра со босански потпис

Знаете ли кои градби се препознатливи за Франфурт, Келн или Берлин? Сега можете да научите со помош на друштвена игра која неодамна ја креираа Дамир Башиќ и Емина Османовиќ од Сараево.

Koпа 71: првото женско СП во фудбал кое било избришано од фудбалската историја

Денес, 8.3., премиерно беше прикажан нов документарец кој ја раскажува историјата на првото неофицијално светско првенство во женски фудбал и причините зошто до сега не постоел историски податок дека тоа некогаш се случило. 

Заборавените авторки на „Хепи брдеј“

Иако во голем број средини си имаат, ако ништо друго, тогаш барем превод на песната, кај нас англиската верзија е стандардна придружба на принесувањето роденденска торта. Сепак, ретко кој знае кој ја напишал.

Зошто сме опседнати со лоши вести?

Дали сте забележале дека во секојдневни разговори почнавме да се натпреваруваме кој ќе каже поголема апсурдност од македонската реалност или полоша вест? И тоа е еден вид „думскролинг“ само во живо, низ муабет, а потребата за истото се објаснува со подлабока, еволутивна причина.

Моќните ќелави жени низ историјата на уметноста

Статистиката вели дека најмалку 40% од жените искусуваат паѓање на коса или алопеција во текот на нивните животи. Различните начини на кој овој феномен е претставен во уметноста низ историјата покажува на колку различни начини бил интерпретиран.

Не клавајте многу емоции во работното место

Резултати од анкета на Галуп од 2023 велат дека Американците се генерално несреќни на работните места. Бројот на оние кои се чувствуваат лути и неповрзани со мисијата на нивните организации се качува. Сигурни сме дека не е така само во САД. Еден индиски истражувач на јужно-азиските религии има чаре за ова, произлезено од древна мудрост. 

Децималниот знак е 150 години постар отколку што мислевме

Историчарите долго време мислеле дека децималниот знак влегол во употреба во 1593, кога германскиот математичар Кристофер Клавиус го вклучил во текст од областа на астрономијата, Астролабиум. Но изгледа дека приказната треба да биде вратена уште век и половина порано.

Рикен Јамамото добитник на Прицкеровата награда за архитектура за 2024

Во 45 години долгата историја на наградата која се нарекува и „Нобел за архитектура“ ниту една земја нема произведено поголем број добитници од Јапонија. Денес, 05.03., уште еден Јапонец се закити со високото признание, со тоа станувајќи деветти на списокот. 

Тејлор Свифт и Емили Дикинсон се братучетки

Генеалошкиот сајт Ancestry.com тврди дека пејачката и поетесата се шести братучетки од трето колено (што значи просто - роднини). Обете потекнуваат од англиски имигрант од 17 век. Веста доаѓа згодно пред новиот албум на Свифт во чиј наслов се спомнуваат поети.