Bookbox

Фестивалот на креативен документарен филм Македокс оваа година ќе се одржи од 21-28 август на неколку локации. Меѓу 75-те филмови има еден кој навидум многу пати сте го гледале. Но и покрај препознатливиот формат, тој сепак успева да трогне и да допре, низ приказните на децата од едно училиште во Виена. 

Нова книга под наслов „Книжевниот клуб на ЦИА“ од долгогодишниот новинар на Гардијан, Чарли Инглиш, е возбудлива историја на тоа како агенцијата пренесувала забранети книги преку Железната завеса.

Кратка историја на маиците со слогани

Имаме фиоки полни маици – удобни, евтини и лесни за комбинирање. Но маицата одамна не е само „основно“ парче облека. Последните 70 години таа е средство за самоизразување, а денес, во 2025, маицата со натпис е како подвижен билборд за протестни и ангажирани пораки, макар биле напишани и со коректорски грешки.

Џабе совети, пак носиме одлуки сами

Меѓународно истражување спроведено во дванаесет земји покажало дека, при донесување сложени одлуки, луѓето насекаде во светот најчесто се потпираат на сопственото размислување, наместо да бараат совет од други. Ова важи и за поиндивидуалистичките, и за поколективистичките општества. 

Апокалипса: нова книга за прастара тема

Колку повеќе учиме за апокалипсите од минатото, толку повеќе надеж имаме дека ќе ја надминеме и нашата, онаа реалната или замислената. Тоа нема да биде пријатно, ниту праведно, но светот и нашите култури, заедници – па дури и нашиот вид – од неа ќе излезат променети. Ова го тврди авторка на нова книга на тема апокалипса.

Дејвид Атенборо бара ди-џеј

На 93 години, човекот чие име стана синоним за природонаучни документарци, бара фиљан музичар кој ќе направи ремикс на документарни музички снимки, регистрирани пред шеесетина години на Бали.

Тајниот живот на британски хирург кој всушност бил жена

Умрел во 1865, а на неговиот надгробен камен пишува „Доктор Џејмс Бери“. Бил еден од најпознатите хирурзи на викторијанска Англија. Но уште поинтересно е што Џејмс всушност бил - жена.

Историја на „влијателните“ - од Шекспир до Инстаграм

Влијанието е предизвик за суверенитетот, и политичкиот и личниот. Да признаеш дека си повлијаен од некого или од нешто значи да се откажеш од атрактивната идеја дека како поединец, или како општество, си самодоволен.

Прв музеј во светот посветен на стомакозборците

„Вентрилоквизам“ е комплицираниот назив на сега подзаборавената вештина на зборување од стомак. Еден американски музеј е дом на скоро 1000 кукли чиј глас оживувал на овој начин.

Омилениот диригент на Хитлер

Берлинската филхармонија издава нов комплет од 22 ЦД-иња со снимки од концерти на еден од нејзините директори и диригенти, направени пред и за време на Втората светска војна. Со тоа се отвараат голем број прашања поврзани со правењето уметност во очајни времиња.

Робинзон Крусо полни 300

Една од најпознатите книги во книжевната историја, втора по број на преводи после Светото писмо, се уште е лектира во нашите програми иако според современите толкувања се темели на расистички стереотипи. Што е толку привлечно во романот на Дефо?

Кога Горан Стефановски го интервјуираше претседателот Глигоров

На 24 април 1998 година, во својот деветти број, некогашниот магазин "Форум" објави мега-интервју со тогашниот претседател Киро Глигоров, направено од Горан Стефановски. По повод денешниот датум, 3.5, или 102 години од раѓањето на претседателот Глигоров, пренесуваме делови од него.

Нова книга на Кнаусгoрд посветена на Едвард Мунк

“Толку многу копнеж, толку малку простор“ е новото дело на славниот норвешки автор, со кое тој сака да ни го претстави сликарот зад „Крик“.

Професорите чиј фетиш е посебен вид креда

Да користиш табла и креда во ера на дигитални образовни пронајдоци, во форма на таблети, пауер-појнтови и други тракатанци, звучи во најмала рака необично, дури и богохулно. Уште понеобично е ако имаш омилен бренд креда, и те фаќа паника да не го снема.

На денешен ден: 500 години од смртта на Да Винчи

Леонардо си сер Пиеро да Винчи го напуштил овој свет на 2.5.1619, на (за тоа време) достоинствена старост од 67 години. Роден од брак на фирентински нотар и селанка, тој за време на животот станал вистинска рок ѕвезда во светот на уметноста. А постхумната слава еве му трае веќе пет векови.

Банана-протести против цензура во Полска

Полската национална галерија, поради „морални причини“, отстрани видео инсталација која прикажува „интеракција на жена со банана“. Луѓе излегоа на улица јадејќи банани, за да протестираат против она што тие го нарекуваат цензура.

Писателот-патолошки лажго

Уште не ни е јасно дали сите лаги и измами му се дел од некаков поширок концепт, чија смисла некогаш ќе ја открие, или човекот си има проблем. Но е интересен случај на лабава граница меѓу фикцијата што се пишува, онаа што се кажува и онаа што се живее.

Пронајдено продолжение на „Пеколниот портокал“ на Ентони Бурџес

Кратко време по премиерата на филмската адаптација на Кјубрик од 1971, авторот добил понуда: да напише продолжение на романот кој во насловот би го содржел зборот „пеколен“.

Кенијската народна песна посветена на американски кантри пејач

Денес, 30.04 е Меѓународен ден на џезот. Овој музички жанр е веројатно најдобриот доказ за тоа колку креативни можат да бидат музичките прелевања и „позајмувања“, кои не се сведуваат секогаш на тоа дека белецот краде од другите. Понекогаш инспирацијата е обратна. 

„Професорот и лудакот“ (2019)

Во 2016 пишувавме за книгата со истоимен наслов, која ја раскажува приказната за правењето на Оксфордскиот речник на англиски јазик. Тогаш најавивме дека ќе се снима филм со Шон Пен и Мел Гибсон во главните улоги. Повеќе од дваесет години по откупувањето на правата, филмот конечно пристигна.

Бешамелот како малтер на нацијата: приказната за славниот грчки готвач Целементес

На 22 април во МКЦ се одржа трето издание на изложбата „Поместени граници“, оваа година со наслов „Молк за...“. Помеѓу изложените дела од неколку автори, едно ни остави посебен впечаток, затоа што ги поврзува (на начин на кој тоа делумно го правиме со „Јадење книги“) храната и идеологијата.

Сенката како граѓанско право

Во македонскиот сенката нема баш позитивни конотации и може да означува дека си доминиран („во нечија сенка“) или дека некој дејствува затскриено („од сенка“). Но во време на глобално затоплување, особено на места на кои сонцето и онака безмилосно пече, сенката станува граѓански ресурс, индекс на нееднаквост и критериум на јавно здравје.

Совети за дигиталното доба од средовековни монаси

Не само ние, и средовековните монаси, чија задача било бесконечно долго да препишуваат ракописи, имале проблеми да се концентрираат. Се жалеле дека се прeплавени со информации, често се занесувале гледајќи низ пенџере, или мислејќи кога е следниот оброк. Тие можеби имаат нешто да ни кажат за нашата современа мака да се сосредоточиме на она што го правиме.

Како се случува песна?

Jас не знам дали знам како се случува песната!

„Тоитоитои“: суеверија на музичарите

Како што на рибар не му се вика „со среќа“, така и на актерите пред излегување на сцена не им се посакува добра претстава. Но понежен од англискиот „скрши нога“ (break a leg) е еден друг израз кој се користи помеѓу музичарите, особено помеѓу оперските пејачи.

Повторувањето не е мајка на досадата

Ако сте во друштво кое треба да се одлучи за филм, а помеѓу насловите има таков кој на повеќето од вас ви е гледан, тогаш тој автоматски излегува од конкуренција. Грешка, сугерира нова студија.

Откриена „дата базата“ на сите книги во Eвропа од 16 век

Ја составил вонбрачниот син на Колумбо, и со векови никој не знаел каде точно се наоѓа. Сè додека неодамна не искрснала среде збирка на исландски истражувач која се чува во Копенхаген.

Врската меѓу Јунг и корејскиот поп

Пред некое време пишувавме за тоа како корејскиот поп стана глобален феномен, спомнувајќи ги Би-ти-ес, момчешки бенд кој во 2017 прерасна во еден од најголемите нови феномени во САД. Сега тие имаат нов албум, кој има врска, ни повеќе ни помалку, туку со основачот на аналитичката психологија.

Милчо Манчевски: „Книгите ми помогнаа да си го најдам местото во светот“

23 aприл е Меѓународен ден на книгата и авторското право, кога традиционално се упатува порака од УНЕСКО, но и од сите земји кои го одбележуваат овој ден. Оваа година македонската ја напиша Милчо Манчевски.