Bookbox

Замислете дека сте маж кој последниве триесет години имал многу близок пријател, маж, со кого не само што професионално соработувал туку и пиел по кафани, се тепал и правел други стереотипно „машки“ нешта. Одеднаш, на 61 година, вашиот пријател ви кажува дека ќе стане жена, со цицки, репче и цветни фустани. Дали ќе му понудите да тргнете на пат низ земјата за да го поддржите во оваа идеја?

„Помошно средство за секаква намена за потребите на вашата канцеларија или дом“. Вака гласи препорака со пет ѕвездички на книга на Амазон. Не која било книга, туку учебник со 1279 страници, тврда корица и (навидум) едноставен наслов: „Гравитација“.

Шарлот, Емили и Ен не се ни Бронт, ни Бронте, туку Бронти?

Денес, 26.09., излезе вест дека е исправена грешка направена уште пред 85 години, со тоа што во Поетското катче на Вестминстерската опатија презимето на сестрите кои на македонски (српски, бугарски) ги знаеме како БронтE биле напишани без две точки врз е-то. На англиски без тие ознаки некој може да го прочита презимето како „Бронт“, а всушност е Бронти.

Oд каде потекнува идејата за „рамноправност“?

Човечката историја е цик-цак линија на доминација и обиди за регулирање на истата, со развивање на кооперативни начини на живеење. Последново е „цик“-от. А „цак“-от е огромен чекор нaназад во периоди кога поради потреба од работна рака (поради земјоделие или индустрија) хиерархиските структури повторно биле воспоставувани, посилни од претходно. 

Kaранфилче: ароматичниот зачин кој создал империи

Позади еден навидум скромен зачин стои сложена историја на царства и профити, колонијализам и глобализација. Според локалните верувања, пак, растението имало еден куп моќи. Жените од островите го користеле тајно како афродизијак, верувајќи дека го зголемува сексуалниот апетит. Мажите го користеле во време на војна, сметајќи дека ги прави невидливи и оттаму неранливи. 

„Хауг!“: измислениот индијанско-англиски во холивудските филмови

Рано утрово, 8.1., на доделувањето на Златните глобус, Лили Гледстоун ја доби наградата за најдобра актерка во драма за „Убијци на цветната месечина“. Со тоа влезе во историјата како првиот домородно американски актер кој го добива престижното признание. Говорот го започна на јазикот на нејзиното родно племе, Блекфит. И не пропушти да ги спомне јазичните стереотипи кои долго време важеле во холивудската продукција во портретирањето на овие народи.

Книгата што се продавала по 1000 примероци неделно во - 1903-та!

На преминот од 19 во 20 век најбарана книга во американските библиотеки не била некоја класика, туку роман на британска авторка, во која девојка со нежна природа се бунтува против социјалните стеги. Kритичарите ја опишале како површна, но продажбата одела како луда и од авторката направила милионер.

Реиздаден најдобриот џез концерт на сите времиња на кој Чарли Паркер од зорт свирел на пластичен саксофон 

Пред повеќе од 70 години, Чарли „Брд“ Паркер свирел со четворица легендарни колеги, последен пат на исто место и во исто време. Инструментот бил скромен пластичен саксофон, но не поради финта, туку затоа што претходно морал да го заложи својот. 

Букбокс гледаше: „Божикните сирачиња“ (The Holdovers, 2023)

Новиот филм на Александар Пејн со ѕвездата на еден од неговите најдобри филмови, „Скршнувања“ (Sideways), како да е излезен од некоја друга ера. Иако сниман среде студенилото на интернат напуштен поради божикните празници, тој зрачи со топлина и човечност, без да биде патетичен.

Расел Кроу тврди дека е потомок на последниот човек егзекутиран со отсекување глава во Англија

Славниот актер вели дека истражувајќи го своето потекло, сфатил дека е роднина со 11-тиот лорд Ловат, кој умрел (поточно бил убиен) во Лондонската кула во 1747. Со неговиот лик и дело е поврзан и еден идиом во англискиот јазик, а има врска со громогласно смеење, до толку што притоа можеш да ја загубиш и главата. 

Мозоците ни бараат линеарна приказна

Драматурзите, сценаристите, писателите, режисерите, сите тие може да си играат со оските на времето за да создадат „интересно“, односно драмски ефект. Но колку и да е временски испретумбана приказната, ние вложуваме напор да ја подредуваме, за да ја разбереме и за да можеме да ги предвидиме следните настани. 

Врил-Ја Базар - претходникот на денешните Комик-кон собири

Неговиот организатор на времето банкротирал, медиумите го прогласиле за неуспех, но необичниот настан од викторијанската ера ги поставил основите за светските собири на тема костими и научна фантастика.

Букбокс гледаше: „Сценарио од соништата“ (2023)

Здодевниот академски живот на еден професор по еволутивна биологија буквално преку ноќ ќе се промени, кога милиони луѓе ќе почнат да го сонуваат - сценарио за коешто никогаш не сонувал и кое нема да му донесе ништо добро.

Од Ружди до Стивен Кинг: книги што се очекуваат во 2024-та

Од мемоари на славните, преку нови дела на извиканите големи автори до интересни романи на дебитанти, годината во која тукушто влеговме изгледа како да ветува кога се во прашање нови книжевни изданија.

„Инфлуенсерката“ на која ѝ бил посветен валцерот „Виенски слатки“ на Штраус

Во традиционалниот Новогодишен концерт на Виенската филхармонија може да се ужива и како во аудио позадина на првојануарското будење, без навлегување во детали. Но зад секоја композиција на променливиот репертоар има интересна приказна. Оваа има врска со благца, но и со една моќна жена, која е најслатката во приказната.

Како за крај на годината - параболата на втората стрела

Во 2023-та доживеавте неубави настани, загубивте некој близок, донесовте погрешни одлуки или просто не успеавте во она што го планиравте? Тоа ви беше првата стрела. Она на што треба да внимавате е онаа втората. 

„Во театар не смее да се влегува со нечисти нозе“: Станиславски за уметноста и за животот

Неодамна во издание на Театар Комедија излезе книгата „Етика: уметноста на глумецот и на режисерот“ од Константин Сергеевич Станиславски, „таткото“ на модерното актерство, кој промовирал живеење, а не изведување на улогата. Неговиот систем сепак не се сведува на некаква техника, туку претставува цела филозофија, особено фокусирана на етиката на занимавањето со уметност.

Хе-хе: Сорбона од 2024-та ќе користи отворена истражувачка платформа

„Радикалната одлука“ на парискиот универзитет да се придружи на платформата OpenAlex е шамар за комерцијалните научни списанија и дата-бази на знаење. Штом може Сорбона, зошто не би можеле сите?

Во Лондон се отвори музеј на балони

Интерактивната изложба вклучува огромно игралиште со балони, џиновски надуени зајаци и посебни кабини во кои можетe да позирате за инстаграм фотки. Цената на билет - отров.

Tиромантија или предвидување на иднината со - кашкавал

Пред некое време почнавме со серија „гледања“ на необични нешта. Прво со јајца, сега со кашкавал. До крајот на годината може ќе собереме доволно за гледање во руска. 

Кога нешто не е точно, ама дури не е ни погрешно

Најострата критика во однос на вистинитоста на некоја теорија или коректноста на некоја идеја не е дека тие се погрешни. Туку дека зборот „погрешно“ просто не е применлив во нивниот случај.

Колку книги ќе прочитаме до умирачка?

Можеби се уште не сте дојдени до таму, но прашањето што да се чита следно на одредена возраст нема врска само со изборот на жанр или автор, туку и со нешто многу подлабоко - времето се тенчи и ваквата одлука е многу посериозна отколку што изгледа на прв поглед.

Книги кои ќе бидат преточени во филмови и серии во 2024-та

Романите, а понекогаш и другите книжевни жанрови, се инспирација за нови филмови и ТВ серии. Што е секако подобро отколку таквата „инспирација“ да доаѓа од вештачка интелигенција. 

Најдобриот џез божикен албум на сите времиња

Ментален штит среде скопските сообраќајни гужви ако го пуштите на гласно, аудио лексилиумче за душа - во „Божикната прослава на Чарли Браун“, саундтрак на истоимениот цртан филм од пред 58 години, ќе го најдете ова, и многу повеќе.

Биди како ирвас

Ирвасите јадат и спијат истовремено, штедејќи си го скапоценото време во текот на краткото арктичко лето. Ние имаме долго и топло лето, ама комбинацијата на јадење и спиење пак ни дава повеќе време за - јадење.

Eл Каганер: „серкото“ што носи среќа во Каталонија

Буквалниот превод на неговото име е „серко“. Традиционално, за време на зимските празници, тој за нас сосема неочекувано се појавува среде божикните декорации. Носи каталонска црвена капа, а пантоланите му се пуштени, откривајќи гол задник. И тоа не е сè.

Големиот двобој со затруени колбаси кој за малку ќе се случел

Кога ќе се рече „двобој“ обично замислуваме благородник кој на опонентот му мава ракавица в лице, по што двајцата џентлмени се среќаваат во магливо утро на некоја ливада, со мечови или со стари пиштоли вперени еден во друг. Во таквата сцена никогаш не замислуваме колбас како оружје. Ама во 1865 за малку ќе се случел точно таков дуел.

Мирисот на солзи ја намалува агресијата?

Нова студија дошла до сознание дека женските солзи значајно ја смируваат машката агресија и ја намалуваат активноста во мозочните центри поврзани со неа. Велат дека функцијата на овие хемиски сигнали во солзите е заштитна. Сосема е можно да е и обратно, ама па мажите не си дозволуваат да пуштат солза.

Аман бе, луѓе!: истражувачи објавуваат нов научен труд на секои пет дена

Чеетири пати повеќе истражувачи произведуваат повеќе од 60 научни статии годишно во споредба со состојбата од пред една деценија. Земјите кои забележуваат највисок пораст на бројот на ваквите научници во текот на изминатите пет години се Саудиска Арабија и Тајланд.