Во воена опсада, кога луѓето умираат по улици од глад, последно на коешто човек би помислил е музика. Но изведбата на едно дело во Ленинград во 1942 имала огромно психолошко влијание врз неговите жители.

Во 1970-тите на вселенските летала Пионир 10 и 11 беа поставени плочи кои содржеа податоци за животот на Земјата, за вонземјаните да знаат со кого би имале работа ако баш решат да нè контактираат. Но она што наскоро ќе биде испратено на Месечината како уметничко-научен проект којшто го претставува човештвото е многу пооткачено.

Веројатно има и почудни начини да ти почне новата година отколку на 1 јануари, веднаш по Виенскиот концерт, со титкањето на СМС пораки кои посакуваат „многу љубов и здравје", да си пуштиш филм од Јоргос Лантимос. Ама тешко дека некои од другите опции би биле толку иронични.

„Ромула и Стафилус искачаа тука", „Спиев со келнерката", „Атиметус ме напумпа"... Да имало Фејсбук пред две илјади години овие графити би биле статусите на жителите на Помпеја, пронајдени на камените ѕидови на градот под Везув.

Ако ви се здосадени стереотипните новогодишни посластици, а сакате истовремено да ги импресионирате гостите со вашето познавање на филозофијата, еве предлог-празнично мени, базирано на она што го јаделе познатите филозофи, или на нивните ставови кон уживањето. Комбинацијата Ниче/Сартр ни се гледа доволно разумна - цигари и седативи со изворска вода. 

По неговиот оскаровец „Љубов", Ханеке се враќа со „Среќен крај", којшто ќе се занимава со судбината на бегалците кои се обидуваат да влезат во Европа.

На 28 декември се навршија век и две децении од прикажувањето на првиот комерцијален филм на светот. Кој знае како би реагирале браќата Лимиер да знаат што се случило во меѓувреме.

Пред некое време пријатели ми донесоа домашна ракија - ја м'кнеле од Хрватска уредно спакувана ќеса, а во истата ставиле и неколку книги.

Една од ретките жени-сликари на италијанскиот барок, Артемизија денес се смета за еден од најдобрите наследници на стилот на Караваџо. Но нејзините дела, полни со насилство и крв, се всушност последица на нејзината трагична животна судбина, која е тема на документарец кој беше прикажан вчера, 28.12, на Би-би-си 4.

Звучи како лик од роман, но Мадам Клод била многу реална, некрунисана кралица на Париз, со врски во највисоките владини кругови, но и помеѓу уметници како Марлон Брандо или Марк Шагал.

Хауард Леви е 64-годишен виртуоз на хармоника. Велат дека извршил револуција со тоа што усовршил тешка техника наречена „прекумерно дување" (overblowing), која му овозможува да добие ноти кои не се ни предвидени да се произведуваат со ова „свирче". И повлијаел на бројни генерации кои го менуваат имиџот на овој инструмент.

Музичари-затвореници во иста категорија за награда со Анушка Шанкар или Жилберто Жил? Еден таков бенд од Малави сега е во таква ситуација, иако неговите членови веројатно не ни знаат за ова.  

Не дека локално многу ни менува, ама една од главните светски вести денес беше пуштањето на речиси целата дискографија на Битлси на стриминг сервисите како Спотифај, Епл мјузик, Тајдал и др. Како што се актуелизираа Битлси, така се актуелизира и прашањето од кого тие всушност краделе музика, креативно покривајќи ги трагите.

Целата таа приказна дека не е важно што сте добиле за подарок, туку дека е важно вниманието паѓа во вода кога по дома ќе почнат да ви се трупаат предмети кои ви е шубе да ги фрлите, ама и не ви требаат. Германците имаат решение.

„Книгите се духовно богатство" е точна констатација, сè додека не ти е потребен простор кадешто ќе ги складираш и изложиш. Тогаш книгите знаат да станат товар, и ова добро го знаат оние чиј книжарски простор е претесен за да прими повеќе од неколку примероци од еден наслов. Но еве начин како тоа би можело да се реши.

Замислете да се затвори Лајка (тука три пати плукање против урок), а на нејзино место, или на друго ама под нејзино име, да се отвори скара на кило. Ништо против плескавиците, ама има места кои треба да се заштитат со закон, како урбан споменик на културата.

Влатко е филмољубец, но и ентузијастичен промотор на заедничкото гледање и дискутирање филмови. Секоја среда во МКЦ бира што ќе се гледа во Филмскиот клуб Лале (оној истиот што претходно беше во Менада), а сега ни го претставува неговиот избор најдобри филмови во 2015. Некои сме ги гледале и сме пишувале за нив, а некои едвај чекаме раат да ги видиме за празниците.

Во рубрикава одвреме-навреме потсетуваме на културните вредности на нашиот јужен сосед, кои иако не се поврзани со празничните попусти во Солун или со евтини аранжмани во Неа Потидеа, не ги ни исклучуваат. 

Годинава што изминува ќе биде запаметена не по поединечни осврти на дела, туку по многу пофундаментална критика на „белоцентризмот" и на медиокритетите во книжевноста и во издаваштвото.

Во претходен видео есеј ги пребројувавме мртвите кај Тарантино - импресивна трицифрена бројка, главно застрелани и искасапени луѓе. Но ако мислите дека насилството е карактеристика на современата уметност, се лажете. Еве од што сè умираат ликовите на Шекспир.

Пред некое време пишувавме за зборот на годината според Оксфордските речници, кој воопшто не е збор, туку слика-емоџи. И Меријам-Вебстер го прогласи својот (не)збор на годината. Како тргнало, следната година можеби ќе победи м’мкање или свиркање.

Еден од најголемите филмски хитови во 2015 беше „Спектра", 24-тиот од серијата филмови за Џејмс Бонд. Но ние со нетрпение го чекаме оној кој би бил снимен според книгата на Дејан, чиј главен лик не се вика Џејмс, туку Иван, Трицикл и Душко. Всушност, неговото вистинско име е Попов. Душан Попов.

Нелинеарна нарација, жанровско прелевање, автореферентност, хиперцитатност - сето ова се карактеристики на серијалот „Ѕвездени војни“, кој е многу повеќе од (само) научна-фантастика.

Од амбигуфобија - страв од тоа да бидеш погрешно разбран, до базорексија - неодолив нагон некого да бакнеш, ова е енциклопедија на чувствата, или поточно на различните изрази кои се обидуваат да опишат состојби на духот и телото кои се често неописиви.