Bookbox

Некаде во Мексико постои проколнат остров, гонет од сеништето на одамна удавено девојче. За да се смири нејзиниот дух, сопственикот на местото почнал да закачува кукли. Едно време почнале да доаѓаат туристи. А најнови гости му биле Лејди Гага и Тим Бартон. 

Американскиот физичар Џон Мартинис, професор емеритус на Универзитетот во Калифорнија, Санта Барбара, и годинашен добитник на Нобеловата награда за физика, во интервју за „Јутарњи лист“ раскажува непознати детали од својот живот и за своите хрватски корени од островот Вис, поточно од гратчето Комижа.

Што е тоа - „ништо“?

Иако звучи необично, во историјата на филозофијата подеднакво, ако не и повеќе, е дискутиран проблемот на непостоењето, на „не е“ наспроти „е“. Дали „ништо“ може да се замисли и да се искаже? Ако може, тогаш, како е тоа - ништо? Доколку ве интересира, добро. Доколку не - ништо.

Предвидувањето од 1970 дека старите ќе станат „граѓани од прв ред“ во 2025-та

Пред повеќе од 50 години научниците очекуваа дека до 2025 ќе живееме по 90 години и дека староста ќе стане „првокласно граѓанство“. Денес, бројките се далеку поскромни, и покрај сиот технолошкиот напредок. Но уште позагрижувачко од должината на животот е неговиот квалитет и односот на општеството кон повозрасните лица. Читавте вести за домовите за стари деновиве...

Во првиот филм за „Титаник“ играла преживеана од трагедијата

Само еден месец по потонувањето на „Титаник“, во април 1912 година, 22-годишната американска актерка Дороти Гибсон – една од преживеаните – снимила филм за трагедијата. „Спасена од Титаник“ била првата драматизација на познатиот настан, снимена и објавена во мај истата година.

Корнишон на плафон: уметност вредна 10.000 долари

Станува збор за дело на Мејту Грифин, изложено во Окланд, Нов Зеланд, а всушност потекнува од чизбургер на Мекдоналдс. Критиките се движат помеѓу „генијално“ и „моронско“. Добро што го поставиле високо, бидејќи хигиеничарите сигурно до сега ќе го сределе.

Што е тоа „водно кремирање“?

Процедурата официјално се нарекува алкална хидролиза, а преку неа мртвото тело се распаѓа на течна комбинација од амино киселини, пептиди, соли и сапуни. Велат дека е толку еколошки чиста, што добиената течност може да се пие. 

Барнум-Форер: психологија на измамата

„Имате голема потреба луѓето околу вас да ве ценат и да ви се восхитуваат“. „Некои од вашите амбиции можат да бидат прилично нереалистични“. Повеќето од нас би се согласиле со вакви или слични изјави кога некој би ни кажал дека се однесуваат специфично на нас. Всушност, ова се прилично неодредени описи со кои би можел да се идентификува речиси секој. На оваа карта играат астролозите, читачите на „аури“, но и некои видови тестови на личноста.

Букбокс гледаше: „Излезен од шини“ (документарен, 2016)

Неверојатна приказна за човек, кој заљубен во подземната железница и сите видови транспорт, 32 пати завршил во затвор, поради лажно претставување како возач и кондуктер, и покрај тоа што од таквата измама немало никаква штета.

Зошто Хитлер и Сталин го мразеле есперантото?

Јазикот, од страна на оние на кои не им одговарал светски мир и меѓународна соработката, бил прогласен за резултат на завера на комунисти, Евреи и други непријатели. Биле прогонувани и наследниците на креаторот на есперантото, кои биле убиени во холокаустот.

Еден од најбогатите британски уметници ќе ги гори своите слики

Демиен Хрст, најпознат по препарирањето мртви животни во 1990-тите, ќе изгори илјадници свои слики во рамки на проект кој се фокусира на уметноста како валута.

83-годишната потрага по еден исчезнат вирус

Вакцините кои биле користени за уништување на големите сипаници, и кои се користат и денес против мајмунските, се базирани на непознат вирус кој до сега никој не го идентификувал - патогенски „дух“. И покрај долгата потрага, никој не знае од каде се нашол во вакцините, ниту пак дали се уште постои во дивина.

Годината кога среде лето паѓал снег

Историјата на природните катастрофи е полна со поплави, земјотреси па дури и астероиди, но некои од најфасцинантните имаат врска со вулкански ерупции. Една од помалку познатите довеле до тоа годината во којашто се случила да нема сонце.

Кога Ерик Сати ги фотографирал Дебиси и Стравински

Двајца големи композитори пред објективот, еден зад него. Портретот е датиран на почетокот на 1910-тите, а на него освен двата лика се гледа библиотеката и репродукциите на јапонски графики во работната соба на Дебиси, во чиј дом е направена фотографијата.

Букбокс гледаше: „Мечката“ (серија, 2022)

Има нешто во жанрот „приказни од ресторанските кујни“ што прави тука да лежат многу дебели и динстани зајци, полнети со смеса од акција, трилер и комедија. Претпоставката е дека дури и да пуштиш само снимки од безбедносна камера зад пултот на кој и да е фенси ресторан или крајпатна кафана ќе добиеш нешто многу повозбудливо од денешните алгоритамски скроени нарации. Но ако во сето тоа уфрлиш и асли ликови и судбини, тогаш зајакот е веќе мишелински.

Oд каде изразот „паѓаат ко муви“?

Ако живи суштества паѓаат ко муви тоа обично не е добра вест. Всушност, и потеклото на изразот, кој се среќава во повеќе јазици, па и во македонскиот, е поврзано со една таква масовна катастрофа. Но зошто токму мувите се одбрани како идеални „паѓачи“?

Библиотеки, ама за алати

Како форма на штедење и намалување на отпадот, библиотеките за алати им овозможуваат на членовите да позајмат косилка, тример, пила и други алатки , но и да добијат совети и специјализирани курсеви. За позајмениот алат не се наплаќа, освен годишна членарина.

Морбус Балканус - навредлив термин за хипохондрични мигранти

Луѓето од различни културни контексти ја доживуваат и ја изразуваат својата болест на различни начини. Доколку притоа не го зборуваат јазикот на земјата во којашто се дојдени, работите стануваат уште покомплицирани. Во германските говорни подрачја постои квази-дијагноза за нив. Всушност, ним не им е ништо, туку се само „медитеранци“, „балканци“ или „од Босфорот“.

Предокот на Мис Пиги: кога таткото на креаторот на Мапетите правел марионети од Хитлер

Во 1930-тите таткото на Френк Оз, Исидор (Мајк) Ознович направил марионета на Хитлер која се користела во пародични претстави. Долго време била закопана во земја, па најдена на таван. Таа сега ќе биде дел од изложба во Современиот еврејски музеј во Сан Франциско.

Книжарницата отворена 24 часа каде се плаќа „на доверба“

Велшкото гратче Хај-он-Вај е преполно со прекрасни книжарници со изданија од втора рака и затоа е прогласено за Светски град на книгите. Помеѓу бројните книжарници, една се издвојува и по работното време, и по принципот на наплата.

„Брдсонг проџект“: 220 познати музичари, актери и писатели оддаваат почит на птиците

Птиците се оригиналните музичари. Ова е појдовната точка на „Проект птичја песна“ на Здружението Одибон, американска непрофитна организација посветена на конзервација на птиците и нивните живеалишта, формирана во 1905.  Во него веќе се вклучени познати музичари, писатели и уметници, а планот е нивниот број да достигне 220.

Букбокс гледаше: „Крадецот, неговата жена и кануто“ (мини-серија, 2022)

Траги-комична вистинска приказна за сопруг кој одлучува да ја лажира сопствената смрт поради долгови. И сопругата која иако неволно, сепак го следи неговиот луд план.

Потеклото на еден од најдолгите зборови во англискиот јазик

Зборот кој ќе ви го искрши јазикот не е во вообичаена употреба, но неговото потекло од латинскиот е всушност резултат на игрива комбинација на неколку термини со исто значење во едно. Бил најдолг во првото издание на Оксфордскиот речник на англискиот јазик, но во второто приматот му го зел друг, уште подолг.

Кога Ричард Бартон и Елизабет Тејлор глумеле во студентска претстава

Пред 50 години холивудските ѕвезди издвоиле време од своите бројни обврски за бесплатно да учествуваат во студентска продукција. Што стоело зад овој голем гест?

Ново реално шоу ќе го бара следниот голем писател

„Следниот голем американски автор“ е име на шоу кое по вообичаениот натпреварувачки терк за готвачи или цвеќари се очекува да го открие она што го најавува и ветува - новиот голем американски (а со тоа и светски) автор на бестселери.

Дизни наскоро ќе го загуби авторското право на оригиналниот Мики Маус

Во 2024 се ослободуваат правата за најраната верзија на Мики. Што значи тоа за најславниот глушец на светот?

Букбокс гледаше: „Каде си, Д. Б. Купер?“ (мини-серија)

На 24 ноември 1971, на Денот на благодарноста, средовечен маж кој со себе носел црна акт-чанта се појавил на штандот на Нортвест Ориент ерлајнс на аеродромот во Портланд. Се идентификувал како „Ден Купер“ и со готовина купил билет во една насока на летот 305, за само триесетминутно патување до Сиетл. Се качил во авионот и нарачал бурбон и сода. Така влегол во легендите.

„Лупен на издаваштвото“: измамникот кој излажал стотици уредници и автори

29-годишен вработен во познатата издавачка куќа Сајмон и Шустер неколку години извлекувал необјавени ракописи од познати автори и комуницирал преку лажни профили со уредници и агенти како да е претставник на бројни издавачи. Она што ја мати целата работа е - зошто? Вака добиените вредни ракописи не биле пиратирани, не биле продавани, а тој не барал откуп за нив. Можеби само сакал да ги прочита?

Експериментот со фарбање на затворските ќелии во розово

Пред неколку години во затворите во Европа и Северна Америка започнал необичен тренд - затворските ќелии почнале да се фарбаат во розово. Ова станало толку вообичаено што во 2014 еден од пет затвори и полициски станици во Швајцарија имале најмалку една ќелија во „фламинго“ розе. Зошто?