Bookbox

Ако прашањето за некои повозрасни генерации гласеше - каде бевте дента кога се случи атентатот на Кенеди? - така за генерациите кои беа барем во основно во таа 1985-та беше важно каде беа и што правеа на 13 јули истата година. Затоа што без оглед на утописката замисла да се нахрани светот, една идеја го сплоти преку музиката. 

Koга во 2021 излезе веста дека поранешниот Монтипајтоновец е дијагностициран со рак на панкреас, нештата не изгледаа добро. Но сега, откако го преброди најлошото, на 83 години Ајдл се подготвува за првата Британска турнеја од 1973. Во интервју за Гардијан тој одговара на прашања поднесени од негови колеги и обожаватели. 

Необичната сличност помеѓу спортски навивач и верник

Исто како што заедничките молитви ги зближуваат верниците, така и заедничкото навивање - на стадиони, во дневни соби или онлајн - создава чувство на заедништво и припадност. Нова книга ја прикажува спортската вера како универзална потреба на луѓето за припадност и емоционална стабилност.

Кога тенисот бил опасен спорт кој се играл со волнени топчиња

Деновиве внимателно ги следиме натпреварите на Вимблдон, со сите предизвици на внесувањето на ВИ наместо човечки линиски судии, повреди поради кои се предаваат мечеви, славни личности во публика и засега без скршени рекети. Порано се играло само со дланка и со многу тврди топчиња кои можеле навистина да повредат. 

Kако Луис Мамфорд го оживеа Мелвил

1930. Авторот на „Моби Дик“ е починат веќе 40 години, своевремено отфрлен од критиката и во меѓувреме заборавен од читателите. Луис Мамфорд, од друга страна, е ѕвезда во подем во американското културно мијле, експерт во области од екологија, преку социологија до урбанизам. Во времето по Првата светска војна и соочен со Големата депресија, вториов нашол утеха и инспирација во делата на Мелвил, кого го извлекол од заборавот.

Од воздржано смешкање до раскљафтени емоџи: кратка историја на насмевката

Насмевката е најлесно препознатливиот израз на лицето на далечина. Тоа е исто така и најлесен, во споредба со другите изрази кои искажуваат некакво чувство - на оние за страв, лутина или вознемиреност им се потребни до четири фацијални мускули. За насмевка е потребен само еден, кој се вика зигоматикус мајор, и се наоѓа на аголот на устата.

Зошто во Франција е забрането јадење на работно место?

Со една рака куцкаш по тастатура со друга кршиш ѓеврек и мацаш во јогурт. Во Франција ова е забрането и за кроасан, и за ѓеврек и за што и да е, и тоа со закон.

Арктичкиот истражувач кој се ослободил од лавина со бодеж од сопствениот измет

Кога ја прочитавме биографијата и достигнувањето на човекот за којшто станува збор, приказната ни се виде позната. Се потсетивме дека во 2020, Метин Ерен, антрополог од Универзитетот Кент во Охајо, направи нож од сопствениот замрзнат измет, за што доби Иг Нобел. Но тоа очигледно не било негова оригинална идеја.

Букбокс гледаше: „Малер опнување или безумно порно“ (2021)

Насловот е можеби претерано „накитен“ но и не толку далеку од провокативноста, и на структурата и на содржината на овој романски филм, кој лани ја доби Златната мечка во Берлин.

Американските женски клубови за одгледување патлиџани

На почетокот на 20 век, „Доматните клубови“ биле начин младите девојки да се образуваат во областа на земјоделието, но и да се здобијат со вештини кои им овозможувале приход и поголема независност.

Не сме биле (само) ние виновни што забораваме важни нешта

Сте запишале во тефтерче, сте врзале конче за прст, сте се заколнале дека ќе запамтите. Па сепак, нештото едноставно ви се слизнало од ум - сте заборавиле нечиј роденден, да пренесете информација, просто да свртите телефон. Ново истражување ви го наоѓа оправдувањето коешто ви е потребно.

„Фејсмејкер“ - нова книга за првиот воен пластичен хирург 

За голем број мажи кои се бореле во Првата светска војна, стравот од тоа да се вратат инвалидизирани бил поголем од тоа да умрат. Но уште полошо било да се вратат унакажани во лицето. Еден доктор им помогнал на илјадници од нив не само да преживеат туку и да можат да бидат општествено прифатени и покрај своите повреди.

Кога на мајките им било плаќано да дојат свои и туѓи деца

Идејата за финансиска поддршка на жените за доење, дури и на сопствените деца, не била необична во доцниот среден век и во рана модерна Европа. А кумството кое се воспоставува преку мајчиното млеко важи и за наше тло.

Не знаете што е психоделија додека не го слушнете овој култен јапонски бенд

Необичното име, Рализ Денуде, била игра на зборови од францускиот (вализ денуде), во буквален превод соголени или празни куфери. Биле активни во 1990-тите, но до сега никогаш немале издадено официјален албум. Некои од членовите имале врски со радикални левичарски движења, ретко давале изјави и со тоа целата приказна со текот на годините добивала митски тон.

Кога музичарите се разбираат со очи

Музичката комуникација на сцена е од суштинска важност и може да направи разлика меѓу просечна и исклучителна изведба. Диригентот со очите и изразот на лицето дава назнаки, охрабрува но и опоменува, сето тоа затскриено од видикот на публиката. Членовите на оркестарот, пак, на овој начин меѓусебно се координираат. Нешта кои беше тешко да се постигнат додека се носеа маски, па веројатно тоа и беше една од причините зошто оркестрите паузираа.  

Од што зависи која ни е омилена боја?

Преференците во однос на боите се збир од нашето искуство со таа одредена боја - секојдневни интеракции со зелени, сини, виолетови, жолти и други нешта околу нас. Колку што бојата е позастапена околу нас, и колку што тоа искуство е попозитивно, толку бојата ни е поомилена. Така барем тврди теорија која се нарекува „теорија на еколошка валенција“.

Некако сум несигурен, а можеби и не: неодлучните не носат полоши одлуки

Најнова студија за разликата помеѓу оние кои не се мислат многу пред да „пресечат“, и оние кои тоа го прават со влечкање открила дека поголемата самодоверба не значи и исправна одлука. Не е брзината и квалитетот на одлуката она што ги кочи вторите, туку нешто друго.

Како грне и капаче: Секс пистолси и кралицата

„Год сејв д квин“ излезе како сингл во 1977, на сребрениот јубилеј на кралицата (25 години владеење), а подоцна беше вклучен во единствениот студиски албум на „Секс пистолс“. Како што се редеа годишнини од владеењето, така таа се реиздаваше. Нема причина да се наруши овој соживот на старите панкери и уште постарата кралица во текот на актуелните прослави на нејзиниот платинест јубилеј. 

Зошто слушаме музика чии стихови не ги разбираме?

Од француски шансони, преку корејски поп и латино песни, вообичаено е луѓето да слушаат песни чии текстови не ги разбираат. Ова не ги спречува да имаат дури и омилени песни помеѓу неразбирливите. Сето ова има врска со нешто што се вика „звучен симболизам“.

Морничавиот звук на една гитара: заборавената приказна за Бранко Матаја

По трауматичните воени искуства, работните кампови и животот како бегалец, не е ни чудо што југословенскиот музичар бил задоволен од мирен живот во предградие на Лос Анѓелес, правејќи посебно нарачани гитари за муштерии како Џони Кеш. Речиси половина век подоцна неговата музика се реиздава и предизвикува огромен интерес.

Човекот кој буквално правел пари oд својата уметност

Во 1984, додека седел во некоја кафетерија, уметникот Стивен Богс почнал да чкртка на салфета нешто што почнало со бројот 1, а потоа се трансформирало во банкнота од еден долар. Така се родила идеја која ќе ја одреди целата негова понатамошна кариера.

Таткото на поп музиката за кого не сме слушнале

Поп музиката не за почнала со Битлси во 1963, ниту со Елвис во 1956, па дури ни со првите сингл-плочи од 1949. Историјата на овој жанр има врска со името на американски композитор чии песни многумина ги сметаат за „народни“, односно дел од големата американска „песнарка“.

Зошто луѓето ги мразеле количките за пазарување кога се појавиле?

Појавата на количките за пазарување во раниот 20 век помогнала да започне ера на масовна потрошувачка, да се развијат супер-маркетите онакви какви што ги знаеме денес и да се прошири асортиманот на производи, без потрошувачите да се секираат како ќе ги однесат нештата до каса, а потоа до кола.

Бредли Купер снима биографски филм за Леонард Бернштајн

Читајќи ја „дебелата“ биографија на Хемфри Бартон за Бернштајн (преведена и на македонски), човек не може а да не се праша зошто до сега никому не му текнало да сними филм за овој бескрајно талентиран и необичен лик. Во меѓувреме сепак му текнало, и тоа на Бредли Купер. 

Опасното „цмок-цмок“: жената која водела борба против бакнувањето

На почетокот на 20 век почнало да станува јасно како се шират заразните болести, и дека тоа меѓу другото може да се должи и на бакнувањето. Ова извадило од памет извесна Имоген Рехтин, која започнала кампања за забрана на бакнежите кои се разменувале како знак на пријателство, особено меѓу жените, но дури и на оние споделени во интимноста на спалната соба.

Уметноста на активното слушање

Слушањето го третираме како автоматски процес за којшто и нема што посебно да се мудрува, како да спаѓа во истата категорија како варењето на храната или трепкањето. Но ако малку му посветиме внимание, тоа може да ни отвори перспективи кои можат да се добијат само ако навистина се обврне внимание на она што го зборуваат другите.

Што ако најдобрите книжевни дела на светот никогаш не стигнале до нас?

Само дел од приказните во светот имаат преживеано. Најнови проценки покажуваат дека дури 90% од средовековните ракописи исчезнале во катастрофи или биле рециклирани. Што е она што можеби го пропуштаме и како тоа би можело да влијае врз нашите судови за тоа што е „квалитетна“ литература?

Букбокс гледаше: „Кларк“ (мини-серија, 2022)

Биографска приказна за човекот кој важи за првиот селебрити-гангстер. Тој освен за убиства, кражби, измами и други кривични дела е заслужен и за создавањето на изразот „Стокхолмски синдром“. Истиот оној кој ќе го почувствувате откако серијата ќе ве направи заложник на неговата инфантилна и опасна фигура.

Букбокс читанка: „Сè помалку човек“ од Осаму Дазаи

Делумно автобиографски, овој роман, иако краток, е толку набиен со емоции, сурова искреност и песимизам, што - иронично - може да служи како мотивациска литература. За споредба на некои наши замислено тешки состојби со оние на човек со реални психички проблеми, жртва на секојдневни неправди но и обременет со сопствена вина, кој завршува во лудница. Најава за она што ќе му се случи на авторот во реалниот живот.