Bookbox

Историјата на џубоксот е вистинска приказна за тоа како технологијата и забавата се испреплетуваат и го менуваат секојдневниот живот. Сè започнало кон крајот на 19 век, кога во американските барови се појавиле првите Едисонови фонографи на паричка, кои со текот на времето се развиле во познатите шарени апарати, што станаа симбол на младинската култура во педесеттите години.

„Култури на собирање“ е разновидна збирка есеи што се занимаваат со човечката страст за собирање. Самата се опишува како „чавкино гнездо“, во кое се испреплетуваат примери – од ренесансни принцови со нивните кабинети на реткости, па сè до денешни собирачи на вреќички за повраќање од авиони или сувенири од Елвис. Покрај тоа, книгата содржи и теоретски текстови што се обидуваат да ги откријат корените на оваа опсесија.

Секс, Сталин и Шостакович: приказната за една советска опера од 1934

Овој септември во Алберт Хол во Лондон ќе се одржи концертна изведба на операта на Дмитриј Шостакович од 1934 година – „Леди Магбет од Мценската област“. Повод за потсетување на контроверзите поврзани со неа.

„Будалаштини од почеток до крај“ - критиката за новата книга на Ден Браун

Херојот Робер Ленгдон се враќа за уште еден конспирациски трилер на Браун, прв негов роман по речиси една деценија, со подземни лаборатории и нови идеи за природата на свесноста. 

Тажната судбина на „најубавото момче на светот“

Документарец од 2021 ја раскажува потресната приказна на шведскиот актер Бјорн Андресен, кој на петнаесет години бил избран од италијанскиот режисер Лучино Висконти за улогата на Таџо во филмот кој денес се смета за класик, „Смрт во Венеција“. Ова му го променило животот, ама на полошо.

Букбокс гледаше: „Лекции по хемија“ (мини-серија, 2023)

Направена врз основа на истоимениот бестселер на Бони Гармус, серијата во осум епизоди со Бри Ларсон во главната улога е мешавина на живописна атмосфера и музика од доцните 1950-ти, тажна љубовна приказна и мотивациска борба за признавање на жените во доминантно машката академска средина. На моменти лигава и сценаристички лошо решена, таа е гледлива токму затоа што пакувањето ѝ е генерално атрактивно, онолку колку и несфатливо тесниот струк на Бри.

„Гриф тек“ или крајот на тажењето по мртвите?

Имитирајќи разговорен стил, генеративните чет-ботови како ЧетГПТ нудат шанса за развивање платформи кои користат „длабоко учење“ и големи јазички модели да рекреираат начини на зборување на починатите. Какви се можните психолошки последици доколку ова стане масовно користена технологија?

Српскиот уметник кој ги спасува старите југословенски логоа од заборав

Oгњен Ранковиќ е белградски графички дизајнер кој специјализира во дизајн на амбалажи, урбана уметност и фотографија. Во мај оваа година во галеријата ХДД во Загреб се отвори неговата изложба Југо.Лого - графичка идентификација во Југославија, која се базира на дигиталната архива која ја има покренато авторот.

Романот „Смртта на Бани Манро“ на Ник Кејв ќе стане серија

Мет Смит, ѕвездата на „Доктор Ху“ и „Круната“, ќе ја продуцира и ќе глуми во мини-серијата базирана на книгата на Кејв од 2009, за трговски патник опседнат со секс, кој во еден момент станува самохран татко и мора да се грижи за својот 9-годишен син. Едвај чекаме пролет.

„Докторот“ што трансплантирал тестиси од прчови на луѓе

Нема нешто што човек на мака нема да го направи, и тоа самонаречените исцелители и доктори многу добро го знаат. Овој во 1920-тите убедувал мажи дека тестиси од млади прчови би можеле да им ја излечат импотенцијата. И овие со сиот памет му легнувале под нож.

Кога повеќе од 90 жени биле убиени затоа што наводно предизвикале бура

Ловото на вештерки се случувал и во изолирани заедници на северот на Европа. Во случајов во Норвешка, каде пред повеќе од 400 години во едно рибарско село биле убиени жени обвинети дека со магиски моќи поттикнале невреме. 

Наод на денот: Лего верзија на експериментот на Милграм

Со Лего коцкички до сега се рекреирани Мерлин Монро на Енди Ворхол, Големиот бран на Хокусаи или мапата на светот. Ама психолошки експерименти? Е, тоа е нешто ново.

Најлошиот режисер на светот кој се пресмета со своите критичари во боксерски ринг

На постара снимка од хрватскиот квиз „Еден против сто“ се појавува прашање - како се презива германскиот фимаџија, според многумина најлошиот режисер на денешнината: Бол, Зло или Рат? Не знаевме, но научивме.

Еден од најраните тестови за бременост била - жаба!

На местото на лента со црвени линии, жените од почетокот на 20 век со возбуда или со страв седеле покрај жаба и чекале таа да им даде знак, дали се бремени или не. Не, ова не било магија, туку резултат на истражување на еден експериментален зоолог.

Бизарната друштвена игра со фрлање лисици во височина

Фрлањето лисици, јазовци, диви мачки и други животни во воздух со помош на платно-катапулт било необична занимација на европските аристократи од 17 и 18 век. Целта на играта била сиротото животно да се фрли што повисоко во воздух. Највисокиот забележан резултат - 7,5 метри.

Како модерноста нè направи алергични

Нашите стари имунолошки системи не можат да држат чекор со современите начини на живот, што води до зголемување на сите видови хронични здравствени проблеми, меѓу кои и на алергиите. Едно од објаснувањата за ваквата ситуација е - многу чисто и арно не е на арно.

Koга постелнината била толку скапоцена што се оставала во тестамент

До доцниот среден век, а некаде и многу подоцна, луѓето спиеле на земја, врз сламарици или што и да е што можело да им обезбеди некаква подлога. Единствено најбогатите куќи имале големи и удобни кревети, со оние пердиња и перници полнети со пердуви. Токму креветите, а не скапоцените вазни или уметнички слики биле симбол на класните разлики.

Вкусот на ванила доаѓа од задникот на дабар?

Однапред се извинуваме ако на слаткиот вкус на сладоледот, омекнувачите или освежувачите на простор почнете да реагирате на малку поинаков начин. За утеха, суптанцата за којашто станува збор денес ретко се користи како ароматизер, затоа што е скапа а и ретко кој сака да „молзе“ дабари. Што е супер за преслатките дабарчиња и нивните ќесиња со ароматична течност.

„Ова е веројатно последното што ќе го напишам“ - Пол Остер за новата книга, ракот и илузијата на надминувањето на болката

Додека го пишувал својот најнов (последен?) роман, славниот американски писател дознал дека е сериозно болен. Во ова позајмено интервју тој зборува за пишувањето како начин да се пронајде смисла и да се издржи и во најтешкото.

Јапонското рибарење со корморани

„Укаи“ е традиционален рибарски метод кој, слично како и некогаш во наш Дојран, користи обучени корморани за фаќање слатководни риби. Во Јапонија ова се практикува над 1300 години, посебно на реката Нагарагава, каде официјален патрон на рибарите е самиот цар. 

Oд парички до ковчези: парите се отепувачка

Насловот на статијава реално требаше да биде „Како парите ја трансформирале средовековна Европа“, ама економската револуција, иако за малкумина била навистина вносна, за други била токму тоа - отепувачка.

Maгионичарот кој тврдел дека помогнал да се победат нацистите во Втората светска војна

Џаспер Масклин бил британски магионичар од 1930-тите. Ѝ се придружил на британската армија тврдејќи дека неговите вештини би можеле да бидат користени во камуфлажа и замајување на непријателот. Дел од тоа навистина функционирало.

Новооткриена музика компонирана од авторот на „Пеколниот портокал“

Ентони Бурџис е најпознат по својот сатиричен роман, дистопијата која се граничи со хорор од 1962, легендарно преточена во филм од страна на Стенли Кјубрик. Иако самоук во втората област, тој освен со пишување се занимавал и со музика. Сега неодамна откриено негово дело за жичан квартет ќе има светска премиера. 

Букбокс гледаше: „Падот на куќата на Ашерови“ или кога Едгар Алан По би ја напишал „Сксешн“

Збир на повеќе дела на Едгар Алан По, препрочитани во современ клуч, оваа „хорор“ серија е всушност повеќе парабола за проклетството на големите пари и бескрупулозноста на бизнисот со лекови кои се рекламираат како „убијци“ на болката. Вистинските убијци се всушност на друго место. 

Цената на времето или вистинската приказна за должничките камати

Eдвард Ченселор е британски финансиски историчар, новинар и поранешен банкар. Во 2016 беше наречен „еден од најголемите живи историчари на финансиите“. Минатата година излезе негова книга која се осврнува на она што има уништено голем број животи - цената за задолжувањето и каматите на истото. 

Одбрана птицата на векот (со неочекувана помош на Џон Оливер)

Загрозен вид птица по име путекетеке стана победник на натпревар организиран од организација за заштита од Нов Зеланд. Во ова ѝ помогна меѓународна кампања организирана од некој за кого не би очекувале да се интересира за вакви нешта - водителот Џон Оливер.

Бизарното сценарио на Ник Кејв за Гладијатор 2

Расел Кроу го замолил Кејв да напише сценарио за нешто што можеби, а можеби и не било сериозно земено предвид за продолжение на славниот филм на Ридли Скот, кое е планирано за 2024. Без оглед на тоа, текстот останува да сведочи за креативноста на мислата на музичарот-писател.

Филозофот кој почина покриен со кравји лепешки

Древна Грција можеби била напредна на многу полиња, но медицината, барем од денешна гледна точка, изгледа не била баш едно од нив. Еден учен филозоф, незадоволен од тоа што не му нуди лек, се обидел самиот да си ги смали отоците. И умрел на неславен начин.

Гласот на Едит Пјаф ќе биде рекреиран со вештачка интелигенција за нов филм

Шеесет години по нејзината смрт, гласот на францускиот „славеј“ ќе биде искористен во игран филм посветен на нејзинот живот. Продуцент е Ворнер мјузик груп. Ова се случува по контроверзите од пред две години со користењето на ВИ за рекреација на гласот на Ентони Бордејн во документарецот за него.