Книгата „Западот: историја на една идеја“ од Јоргос Варуксакис (2025) е обемна интелектуална историја која го следи поимот „Запад“ низ два века идеи, толкувања и промени. Авторот покажува дека концептот на Западот како транснационална заедница различна од остатокот на светот е многу понов отколку што се претпоставува, со први целосни обележја кај францускиот филозоф и основач на социологијата, Огист Конт во 1820-тите.
Конт ја замислувал „Западната република“ како проект насочен кон иднината, антиимперијалистичка, рационалистичка и алтруистичка, ослободена од догматското христијанство. За него Западот не бил поврзан со демократија, индивидуализам или либерализам, туку со етика на „живеење за другите“. Неговите следбеници ја развивале оваа визија низ Европа и подоцна, но историјата на поимот останала сложена и променлива.
Варуксакис покажува дека иако често се мисли дека „Западната цивилизација“ се поистоветува со либерална демократија, всушност многу од раните бранители на идејата биле нелиберални мислители. Така, Британија не ја прифатила веднаш дефиницијата на Западот како либерален и демократски; дури во текот на Студената војна терминот постепено се кристализирал како спротивставување на советскиот модел.
Книгата укажува и дека одредени митови за Западот, како чиста поделба на „христијански Запад“ наспроти „безбожен Исток“, се историски поедноставени. На пример, во Првата светска војна западните сили биле сојузници со Русија, дотогаш исклучувана од западниот проект, а во исто време Европа произведувала масовни уништувања што го доведувале во прашање „цивилизацискиот“ карактер на Западот.
Авторот на крај заклучува дека поимот „Запад“ секогаш бил мешавина од универзалистички идеали и контроверзни исклучувања. Тој предлага напуштање на тесното поимање на Западот и насочување кон универзални вредности – алтруизам, слобода, демократија, солидарност – кои можат да бидат прифатени од сите луѓе, без разлика на цивилизациски или верски поделби.
