Bookbox

Погледнете си ги рацете. Левата и десната изгледаат исто, но ако се обидете да ги ставите една врз друга, тие не можат совршено да се поклопат. Тоа е затоа што тие се огледални слики, но не се идентични. Во хемијата, оваа појава се нарекува хиралност, и се јавува кога молекулата има таква структура што не може да се совпаѓа со својата огледална слика. Ако ова не се земе предвид, на пример во фармацијата, можни се фатални последици кои се случиле во 1960-тите во 46 земји во светот.

Повеќе од една третина од 40-те најпреведувани книжевни наслови за 2025-та се од јапонски автори. Меѓу нив секако е Харуки Мураками, но и помлади и помалку познати автори вон Јапонија. Карактеристично е и што повеќето се - жени.

Стигмергија - ако секој си ја гледа својата работа и ги инспирира останатите да го прават истото

Термитите и мравките немаат некаков Це-ка кој донесува петгодишни планови, издава наредби и координира. Секој работник е комплетно незаинтересиран каква форма ќе има финалната мега-структура. Па сепак работат цело време, и работат добро. Можно ли е да научиме нешто од нив?

Наскоро серија со Стујарт од „Биг бенг тиори“

„Стујарт не успева да ја спаси вселената“ официјално доби зелено светло од ХБО. Едвај чекаме да ја видиме серијата посветена на овој шармантен продавач на стрипови кој никако не успева да продаде доволно за да не спие во сопствената продавница.

Британскиот образовен експеримент од 1960-тите кои оставил неписмени цели генерации

Почетната наставна азбука (Initial Teaching Alphabet – ITA) бил радикален, но слабо познат образовен експеримент спроведен во британските училишта (и во други англофонски земји). Таа требало да им помогне на децата побрзо да научат да читаат, преку поинтуитивен правопис, но всушност ги сменила основите на писменоста за десетици илјади деца. Потоа таинствено исчезнала, но не без последици.

Родово ориентирани пенкала

Коментарите понекогаш се поинтересно четиво од самиот текст. Во случајов се работи за коментари под производ кој се продава на Амазон - Бик пенкала „за неа". Нè освои нивната смисла за хумор и артикулирана иронија. Би било чудно после ова пенкалава уште да се продаваат.

Кога нешто звучи „научно“

Не ни е јасно зошто научната јавност во Македонија сè уште не излегува со експертско мислење за чудото во св. Димитрија. Објаснувањето е едноставно: фотоните се квантно поле кое во интерференција со електромагнетните бранови произведени од локалната радио-дифузија при силен импулс може да ги направи сликите (а и звуците) појасни отколку што тие вообичаено се.

Животот го чинат мали нешта

Утринско протегање, мирисот на домашна храна, возење точак, гриз лубеница, ветер на лицето. Доволно за еден сосема обичен, а убав ден.

 

Колку треба да трчаш за да ја ислушаш цела „Одисеја"?

Во нова реклама на AT&T за нејзината 4G мрежа американскиот маратонец Рајан Хол додека трча слуша стриминг на цела Хомерова „Одисеја". Некого не го мрзело да пресмета колку тоа километри требало да претрча ако е ова верно.

Депатетизација на страдањето

Бившите републики кои пред нас поминаа низ процесот на лустрација и политичка рехабилитација на дисидентите имаат искуство со тн. „затворска литература". Жртвите на системот пишувале како знаеле и умееле, но нивните дела ретко го надминувале директниот повод заради кој биле напишани.

Вејтс кај Симпсонови

Не, нема да пее. Ама извршниот продуцент на серијата вели дека луѓето ќе го препознаат неговиот глас „во секунда". Ма каква секунда, многу е.

Зборовите како морален компас

Обемната архива од 5,2 милиони книги на Google Books во последно време стана прилично користена база на податоци за истражувања од различни домени на општествените науки. Една неодамнешна статија ја анализира фреквенцијата на зборови поврзани со „моралната извонредност и доблеста". Резултатите: не е на арно.

Орвел е премногу „лев"?

Во текот на Втората светска војна, пред да стане славен со „Животинска фарма" и „1984.", Џорџ Орвел продуцирал радио програми на Би-би-си. Но иницијативата да се постави негова статуа пред зградата на оваа компанија изгледа нема да успее. Причина: идејата, а и авторот, се оценети како политички неподобни.

50 нијанси на запалено

Има и полошо од женски организации кои бараат ставање гаќи на споменици - такви кои сакаат да палат книги.

Учиш

На 113. роденден на Борхес (24. август 1899-14. јуни 1986), една медитативна песна за искуството и збогувањето.

„ЧЕВЛИ ПОЛНИ ВРЕЛА ВОТКА: шмекерски приказни“ од Захариј Прилепин

Одамна сакам да пишувам за него, но сега некако се намести: Прилепин можеби не изведува перформанси како Пуси Рајот, но неговите раскази се подеднакво „панкерски" и бунтовни.

Крале Марко на Струшките вечери

Не знаеме кога повеќе да ни биде криво - дали кога ќе наидеме на со сила правени телефонски интервјуа со Штулиќ, за кое човек не е ни сигурен дека се автентични, или кога тој сам ќе напише асален текст на некоја тема, ама без осет за неговиот обем, па ни требаат три дена да го преведеме.

Читателски клуб за луѓе со јак карактер

Група пријателки, пријателки на пријателки и сосема непознати, кои сакаат да читаат добри книги дур се сончаат некаде во Њујорк, се собираат од време на време и го прават сето ова топлес или скроз голи.

Кога Пирс Морган навредува

Републиканскиот кандидат за Сенатот од Мисури, Тод Акин, вчера требаше да гостува во шоуто на Морган, и да го појасни концептот за „легитимно силување", со кое деновиве крена бура реакции. Но столчето остана празно.

Букер e симбол на империјализмот

Букер или како што гласи нејзиното целосно име, Man Booker Prize, е книжевна награда која од 1968 се доделува секоја година за оригинален роман, напишан на англиски, од граѓанин на „Комонвелтот, Ирска или Зимбабве". Ви звучи малку постколонијалистички?

Книжевните инспирации на Пуси Рајот

Пуси Рајот секако не се првите музичари судени заради хулиганство или дела против државата. Свои претходници и инспирации во оваа смисла тие имаат и меѓу писателите. Неколку од нив беа спомнати во нивните завршни зборови пред судот.

„Игри на гладта" (2012)

Мислев дека ќе бидам оригинална со споредбава, но некој веќе се сетил на неа - Hunger Games е микс на „Шоуто на Труман", Американски идол и Дарвин.

Стрип со пеење

Нашата љубов кон xkcd  е долга и тенка колку и секое од човечињата во стрипот. Ама не сме саде ние, и не сме саде тука. Еве уште некој кој бил мотивиран да ја изведе тешко певливата Every Major's Terrible, или „Кој и да е факултет е грозен“. Добро легнува во екот на уписите, особено за бруцоши.

Најдоброто од Тони Скот

Иако се уште не е јасно зошто, Тони Скот, режисерот на еден куп добри филмови меѓу кои „Глад" и „Топ ган" и брат на исто така славниот Ридли Скот, вчера, без многу да се мисли, се фрлил од мостот Винсент Томас во Лос Анџелес. Ова се трејлерите за неговите филмови кои ќе се памтат. Бонус: спотот на Џорџ Мајкл за „Уште еден обид" во негова режија.

Оралната хигиена е пола здравје

Замислете владина кампања за јавно здравје во која преку радио џинглови познати фаци ви порачуваaт да намалите со цигарите, да се вакцинирате од ХПВ или да користите забен конец. Кога ќе чуете како некој како Запа ви го препорачува последново, од прва му верувате.

Најчудната книга на светот

Што да ви кажеме за книгава? Дали е уметност, научна фантастика, мистерија, некаква чудна енциклопедија или само најголемата зафрканција во издаваштвото? Што и да е, изгледа прекрасно.

Нож во грб

„Книжевниот" скандал кој ја потресе американската јавност деновиве нема толку врска со читањето колку со користењето книги за други цели. Не, овој пат не се работи за палење, туку за постапка која најдобро се опишува со „черечење".

Сите ние сме Коелјо

Реакциите по повод изјавата на Коелјо за „празното дрндање" на Џојс се уште не стивнуваат. Откако критичарот на Гардијан возврати со тоа што го нарече делото на Коелјо „помија", Дежуловиќ се придружува со нова дијагноза. Не е до човекот, вели тој, полошо е.

Неочекувана убавина

Заборавете ги сите оние флеш мобови, кои знаат да бидат трогателни, но се сепак сурогат на вистинската спонтана убавина, која не е мотивирана од ништо друго туку од неа самата. Еве една таква, убава приказна, за летно попладне во Њујорк.