Bookbox

Она што ни недостига е „ситуациона еротика“ – чувство што не е нужно поврзано со траума, категорија, фетиш или сексуална ориентација. За да дојдеме до таму, мора да го „убиеме паноптиконот“ во нашите глави – тој внатрешен глас што секогаш нè набљудува. А за да го направиме тоа, треба да престанеме да ги набљудуваме и другите, да ги експонираме, да ги влечеме низ интернет за „казна“. Не секоја порака е за објава. Не секоја лична приказна е за анализа. Мора да престанеме да ги мешаме осудата со правда, и „постирањето“ со политика.

Вчера, 28.07., Лукас беше пречекан со скандирање и стоечки овации при своето прво појавување на Комик-кон во Сан Диего. Но тој не дојде да зборува за „Војна на ѕвездите“ или „Индијана Џонс“. Целата панел-сесија беше посветена на неговиот долгоочекуван музеј, чие отворање беше најавено уште пред 10 години.

„Нескршливиот“ - американскиот Олимпиец кој издржал 47 денови на отворено море а потоа завршил како воен заробеник

Во 2010 излегува биографија на ветеранот од Втората светска војна, Луис Замперини. Четири години подоцна според неа е направен филм во режија на Анџелина Џоли и по сценарио на браќата Коен. По падот на неговиот авион, тој преживеал 47 дена во чамец среде океан, а потоа завршил како воен заробеник во Јапонија.

11 зборови за луѓе што мразат нешто

Психолозите велат да се одбегнуваат реченици кои почнуваат со „мразам“ (што и да е, на пример Штрумфови), затоа што тоа го запечатува чувството кое потоа тешко се искоренува. А некои работи па и не мора да се мразат. До толку за да има посебен збор за нив.

Букбокс гледаше: „Татами“ (2023)

Филм кој зборува за начините на кои спортот станува продолжена рака на политиката. Во овој случај спортистка од Иран, под притисок на властите на сопствената земја, се соочува со најважната одлука на својот живот - дали да се натпреварува за златото за коешто има големи шанси и притоа да го ризикува својот и животот на своите блиски или да се откаже од понатамошното натпреварување во име на „повисока“ агенда.

На скулптурата на Малата сирена осамна графит „расистична риба“

107 години старата скулптура често е вандализирана од луѓе што протестираат за разни каузи. Сега дојде на ред таа да биде толкувана како расистична.

Влијателниот блогер кој си го згасна сајтот затоа што „Њујорк тајмс“ сакаше да му го објави името

Постапката е позната како „доксинг“ (за што пишувавме тука) - откривање на вистинскиот идентитет зад онлајн прекар и објавување друг вид приватни информации. Што не е незаконски сè додека доксирањето не се користи за уцена или за изнудување. Во случајов најавата (заканата?) за доксинг беше причина за затворање на блог, кој за многумина редовни читатели имаше култен статус.

Новообјавени фотографии од македонските Евреи-жртви на холокаустот

Збирка фотографии од Централниот архив за историја на еврејскиот народ ги документира животите на илјадници жители на Монастир (Битола), испратени во Треблинка во 1943.

Филм од 1947 кој ја предвидел нашата зависност од мобилни

Старите филмови во основа не претставуваат свет многу поразличен од нашиот. Освен еден детал - што во нив нема интернет и мобилни телефони. Ама еден француски филм снимен кратко време по Втората светска војна сепак прави и едно вакво предвидување.

Грчкиот лингвист кој се обиде да докаже дека грчкиот и македонскиот јазик се од ист корен

Книгата на Циулкас е издадена во 1907 и тогаш не предизвикала некое големо внимание. Но во 1991 е реиздадена, и тоа со предговор од долгогодишен пратеник и некогашен министер во грчката влада. 

Кратка историја на кваките

Еден од предметите за кои станавме посвесни во текот на пандемијата, заедно со прекинувачите за струја и гелендерите, се токму кваките. За жал тие ретко се предмет на естетски интерес.

Дали е време и рамките да ги третираме како уметничко дело?

Дури и нај-нај слика може да изгледа грдо ставена во несоодветна рамка. И не е само до убавината или грдоста, рамката знае да додаде значење и да претставува интегрален дел од целината. Па сепак, често нејзината улога се сведува на обичен „држач“ на сликата.

Постои ли посебно сетило за време?

Германски психолог од крајот на 19 век тврдел дека постојат генерални и специјални сетила. Во првите ги сместувал перцепцијата на просторот и времето, во вторите видот и слухот. Според него е наречен закон кој открива интересен аспект на нашиот внатрешен часовник.

„Месечина“ (2009)

Темата „изолација“ изгледа ќе биде актуелна уште некое време, како благослов, но истовремено и како клетва. Како начин за соочување со другиот во себе, а во случајов и со некои вон себе, многу слични на нас.

Жената која напиша лажен мемоар за холокаустот

Пред повеќе од 20 години излезе книгата „Мемоар на годините на холокаустот“ од извесна Миша Дефонсека. Преку ноќ постигна огромен успех и беше преведена на 18 јазици. За потоа да излезе дека, иако е претставена како автобиографска, таа е всушност измислена. На сајтовите за продажба на книги сè уште стои во категоријата „светска историја“.

Бетовен бил црн?

На Твитер деновиве циркулира статија од 2015 која ја промовира идејата дека славниот композитор имал африканско потекло. И ова не е прв пат да се потегнува муабетот, што е поинтересно отколку „вистината“ за расната припадност на Бетовен.

„Книшкиот ангел“ кој разнесува книги низ Лондон

Мили Џинет за време на пандемијата формирала Фејсбук група за размена на книги. Само два дена подоцна собрала околу 300 примероци од праговите на понудувачите низ јужен Лондон. И потоа самата ги доставила до заинтересираните.

Приказната за првиот роботизиран монах

Кога синот на кралот на Шпанија, Филип Втори, пандал болен, владетелот се заколнал дека ако Бог направи чудо и го излекува престолонаследникот, и тој нема да остане должен, и дека ќе возврати со ист таков гест во негова слава. Резултатот е прилично необичен.

„Сликарката и крадецот“ (2020)

Норвешки документарец кој во јануари ја доби специјалната награда за креативно раскажување на фестивалот Санденс. Сосема заслужено.

Лутата пиперка и идеологијата

„Оној кој не може да поднесе лута пиперка, не е способен ниту да се бори“, изјавил Мао, со тоа воведувајќи ја симболичката врска помеѓу револуцијата и лутата храна.

Кога коњ станал римски конзул

Калигула е еден од најозлогласените ликови во историјата на човештвото - брутален римски император, кој имал инцестуални врски со сопствените сестри, затворениците ги користел како храна за ѕверови и разговарал со месечината. Но во текот на животот сепак направил една добра (и поучна) финта - си го прогласил коњот за висок државен функционер.

Kaзина се отвораат, библиотеки (уште) не!

Во момент кога студентите подготвуваат испити, учениците треба да почнат да читаат лектири, а многумина конечно имаат време за читање или тоа им е потребно како анти-стрес терапија, нашите библиотеки се затворени. И не само тоа, туку колку што сме информирани немаат ама баш никаква активност која би можела на пристојна дистанца да ја врши својата основна мисија.

„Мочурливци“ од Барбара Симонити (и интервју со преведувачот)

Знаете што се „музги“? А „гаталинка“? Оваа книга во голема мера е на „странски“ јазик - заборавениот јазик на мочуриштата, пониквите и валугите. 

Жената која може да намириса болест, буквално

Пред 37 години, Џој Милне, медицинска сестра од Шкотска, забележала необичен, тежок мирис кој доаѓа од нејзиниот сопруг, Лес. Ова било сигнал за еден нејзин необичен талент.

Дали има(ло) жени-гуслари?

Нова книга на српскиот етномузиколог Ива Нениќ се однесува на една интересна тема: жени кои преземаат идентитети кои според стандардите на народната култура не се сметаат за женски. На пример - свират на гусли.

И Скребл ќе стане политички коректен?

Елитни играчи на една од нашите омилени игри водат жестока дебата во врска со користењето расистички термини во неа.

„Нечовечки ресурси“ (мини-серија, 2020)

Француска серија продуцирана од Нетфликс во шест продолженија, правена според романот на Пјер Леметр. За нечовечноста на капитализмот, корпоративната алчност, но и за финиот баланс помеѓу правичната реакција на истиот, и „слизнувањето“ во насилство.

49-те Индијци донесени во Британија во 19 век како дел од „жива“ изложба

Зимата 1885-1886 била една од најстудените во Лондон во текот на 19 век. Цевките биле замрзнати во палатата Алберт во лондонскиот Батерси парк, изложбена сала која во моментот била дом на луѓе донесени од Индија да учествуваат во живо „индиско село“.

Дали зборувањето на некои јазици претставува поголем ризик за Ковид-19?

Вообичаено сметаме дека маските за уста се заштита од кашлање и кивање. Но вирусот може да се пренесе и преку зборување. Притоа некои јазици, заради својата фонетика, се наводно потенцијално подобри „канали“ за пренесување на заразата отколку други.