Bookbox

Фројд уште во 1917 година зборувал за пресврти во науката што ја разнишале човечката самодоверба и ја релативизирале нашата „привилегирана“ позиција во светот. Секој од овие удари нè соочил со нови граници на нашата посебност. Денес, со развојот на вештачката интелигенција, многумина сметаат дека сме сведоци на уште еден таков удар – интелектуален – кој повторно го отвора прашањето за нашата улога и значење во светот.

Во 2025 нема недостаток на литература за самопомош и за тоа како треба да се живее среде модерните турбуленции. Но како и во повеќе области на човечкото живеење, можеби најдобра стратегија е да се види што од минатото го преживеало тестот на времето, затоа што на крајот на краиштата проблемите се истите, исто како и решенијата. 

Како Битлси наоѓале инспирација во авангардната класика

Во средината на 1960-тите, додека доминирале на топ-листите, правеле генерации тинејџерки да паѓаат во транс и биле постојана мета на медиумите, Битлси истовремено се запознавале и учеле од најсмелите и најзначајни композитори на класичната музика.

Дали минералната вода е „природна“ ако е филтрирана?: новото прашање што и не е толку ново

Неодамнешен скандал со филтрирањето на познатата вода „Перие“ потсети на тоа дека прашањето околу тоа дали минералната вода е природно-природна ако е „чепната“ постоеле уште пред неколку векови. 

Невротични мачки и хипноза за лажговци: 180 години од списанието „Сајентифик Американ“

Eдно време го добивавме на домашна адреса, иако со големо задоцнување. После стана достапно онлајн со претплата. Денес списанието за наука кое почнало да излегува во 1845 е најдолго издаваното во САД, со континуитет од век и плус 80 години. 

Ѕирни долу: какви гаќи се носеле во минатото?

Изложба посветена на хигиенските навики во минатото се отвара во регионален музеј во Хрватска. Информацијата ја пренесуваме како инспирација за нашите музеи, но и заради едно интересно прашање - дали на Балканот дури и за носење гаќи било потребно европско влијание?

Макс Ото фон Штирлиц - руската верзија на Џејмс Бонд

На 11 август 1973 во поранешен СССР почнала да се прикажува ТВ серија поради која животот на улиците барем за момент замирал. Нејзиниот главен лик ги инспирирал младите Руси да станат вистински разузнавачи. 

Отровната тајна на лакираните уметнички предмети

Длабокиот отсјај на темно црвениот или на црниот лак, често прекрасно декориран со златни, сребрени или бисерни интарзии, е карактеристика на уметноста на повеќе народи. Но Јапонците го имаат доведено лакирањето до совршенство, тој процес кој зависи од една отровна билка, сродна со мангото и ф`стакот.

Кој е вашиот коефициент на злоба?

Како што има коефициент на интелигенција, така има и мерка за тоа кој колку е злобен. И се вика фактор „мрак“.

Писателката која на смртна постела го огласи својот сопствен маж

Нека оваа приказна барем за миг ве сопре во она што го правите, и ве натера да се потсетите на важните нешта.

Библиотека што овозможува читателите да зајмат вратоврски и чанти

Во обид да останат релевантни во новото време, библиотеките прибегнуваат кон различни стратегии. Њујоршката доделува грантови за најиновативните предлози на своите вработени, меѓу кои - зајмење облека.

Жолтата боја добиена со мачење животни

Неодамна пишувавме за ретката сина боја која ја измислиле Маите. На ред е - индиската жолта.

Другарот на Бетовен кој дури сега го добива заслуженото признание

Антоан Риша (еден од можните изговори на неговото име) до сега се среќаваше само во фусноти на книги поврзани со Бетовен. Двајцата се здружиле како тинејџери кога свиреле во ист оркестар во Бон: Риша втора флејта, Бетовен виола. Но сега еден пијанист ја оживува неговата музика, која до сега не го добила заслуженото признание.

Сте чуле за играта „Извонредни трупови“?

Земате ливче и во горниот дел цртате нешто. Потоа го виткате и го давате на следниот. Така додека ливчето не се исполни. На крај отварате и го гледате резултатот. Понекогаш тој е извонреден.

Зошто Јутјуб блокира видеа со класична музика?

Германски наставник по музичко со благородни намери почнал да качува серија видеа кои содржеле дела на композитори умрени пред стотици години за да им послужат на неговите ученици. Но тие на алгоритмите на јутјуб им зазвучело некако фалш. 

Љубовната приказна на осата и смоквата

„Почнува со секс и завршува со насилство“, вели авторот Мајк Шанахан за животниот циклус на тн. смоквина оса. Неговата нова книга се однесува на историјата на смоквата, но таа не може да биде раскажана без онаа на спомнатиот инсект - еволутивниот партнер на ова дрво.

Лени Кравиц: Џони Кеш ме тешеше кога умре мајка ми

Кравиц има нов албум, Raise Vibration, на која има песна посветена на Кеш. А за посветата има и добра причина.

Професорот кој со збор ги лечеше душите

На 95 години почина српскиот академик и професор кој важеше за еден од најмудрите интелектуалци и мислители во регионов. А таа, мудроста, подразбира дека тој никогаш не се поставуваше како голем човек, иако беше токму тоа.

Кодот на Бaх (или зошто Бе е Ха)

Во годината во која се слави 100-годишнината од раѓањето на еден од најхаризматичните промотори на музиката, Леонард Бернштајн, почнуваме серија интересни теми од областа на музиката, особено на класичната - помалку познати факти и аспекти кои можеби ќе придонесат за нејзино попродлабочено слушање.

Њујоркер ја повлече поканата Стив Бенон да настапи на „Фестивалот на идеи“

„Од каде Малком Гладвел трендинг на Твитер? Мора нешто гадно да заебал.“ Вака ни течеа мислите додека пребарувавме што се случило. А сè што направил било - ја поддржал идејата Бенон да настапи на фестивал, кој е замислен како полигон за дискутирање идеи.

Што точно изгоре во големиот пожар во Националниот музеј во Бразил?

Иако огромната штета сè уште се проценува, она што со сигурност се знае е дека со пожарот кој изби во неделата навечер во Рио се уништени поголемиот дел од 2 милиони артефакти, и колективна меморија на цела нација. 

Почина Конвеј Севиџ од „Бед сидс“

Австралискиот музичар, долгогодишен пијанист во бендот на Ник Кејв, почина на 58-годишна возраст после кратка битка со тумор на мозок.

По 40 години конечно премиера на последниот филм на Орсон Велс

Во 2015, на 100-годишнината од раѓањето на Орсон Велс, пишувавме за почеток на кампањата за довршување на неговиот филм, „Другата страна на ветрот“. Сега, на самиот почеток на овогодишниот филмски фестивал во Венеција, се случи неговата премиера.

Доделена наградата за акцијата „Раскажувам лектира“

Во јули ги повикавме основците кои и онака (би требало да) читаат лектири за време на летото, да ни раскажат една. Рокот за испраќање на текстовите беше до 1 септември. Вчера ја доделивме наградата.

Госпоѓица Холмс - јапонска верзија на Шерлок

Нова адаптација на приказна која има доживеано голем број верзии, и на хартија и на екран. Во оваа на ХБО главен лик е необична жена која се вика - Шерлок.

Човекот кој сакал да го обиколи светот одејќи наназад

Нова книга ја раскажува приказната за Плени Винго, обичен Американец, кој како и голем број други негови сограѓани за време на Големата депресија морал да смисли креативен начин да заработи некој долар. Неговиот бил - да оди наназад.

Oбјавени финалистите за алтернативната Нобелова за литература 2018

„Новата академија“, основана откако доделувањето на Нобеловата за литература за оваа година беше откажано како резултат на сексуален скандал, ги објави своите финалисти.

Музичарот кој фотографира заборавени пијана

Дебиси некогаш изјавил дека музиката е „тишина помеѓу нотите“. Но Роман Тиери се обидува таа тишина да не стане заглушувачка. Веќе десет години е во потрага по заборавени клавири покриени со прашина, кои ги минуваат своите последни денови во осама.

Ѓубре или уметност?: уметнички дела во вселената

Разликата помеѓу културен артефакт и вселенски отпад е тешка за одредување, па дури и (или особено) стотици километри над Земјата.