Bookbox

Во моментов на пишувањето на овој текст во Македонија се активни пожари во седум региони. Медиумите известуваат за нив низ изрази како „пожарникарите ВО БОРБА со пламенот“ или „пожарите БЕСНЕАТ низ земјата“. Овие се некои метафори за стихијата во македонскиот, а ново истражување ги испитувало во англискиот - излегува дека тие се идентични.

Обожавателите на Кејв буквално ги разграбаа неговите книги, откако тој ги донираше од својата лична колекција во продавницата на добротворната организација Оксфам во oбласта Брајтон и Хов во Англија.

„Колдплејдиран“ - нов термин за „фатен жив“

Онлајн заедницата неодамна измисли нов израз – „колдплејд“ или колдпејдиран, откако се појави вирално видео кое откри неверство на извршен директор. Исто како и снимката и тој се рашири и се користи како глагол за ситуации во кои некој е фатен во измама, особено во јавност или за време на значајни настани.

Молитви и разводнето вино: како изгледал денот на еден средовековен владетел?

Среден век е среден век, ама па и луѓе си се луѓе, и тие си имаат некои дневни рутини без оглед дали се кралеви или просјаци. Во случајов станува збор за првите, но нема ништо од пиење и оргии каков што би бил денешниот стереотип за богат и моќен човек.

Што е „хиралност“ и како една огледална слика може да резултира со катастрофа?

Погледнете си ги рацете. Левата и десната изгледаат исто, но ако се обидете да ги ставите една врз друга, тие не можат совршено да се поклопат. Тоа е затоа што тие се огледални слики, но не се идентични. Во хемијата, оваа појава се нарекува хиралност, и се јавува кога молекулата има таква структура што не може да се совпаѓа со својата огледална слика. Ако ова не се земе предвид, на пример во фармацијата, можни се фатални последици кои се случиле во 1960-тите во 46 земји во светот.

Госпоѓа Еџ: приказната за радикалната спасителка на птици

Нејзината појава е опишана како мешавина на кралицата Мери и ловечки пес - упорна, опседната со заштитата на птици и на сиот жив свет, таа успеала да ги помрдне нештата во конзервациските кругови. Денес нејзиното име сепак не е толку познато.

Историја на едно овошје со вулгарно име

Ние ја викаме „мушмула“, а таа е необична затоа што спаѓа во оние овошки кои треба да скапат за да бидат зрели. Сепак, најнеобичното е поврзано со нејзиното старо име на повеќе јазици.

„Колектив“ (2020)

Романски документарен филм номиниран за овогодинешните Оскари, чиј наслов е име на дискотеката во која во 2015 се случи катастрофален пожар од чии последици починаа 64 млади луѓе, а со тешки повреди поминаа 146.

И шимпанзата се ставија на видео повици за да не бидат осамени

Вработените во сафари паркот „Двор Кралове“ и во зоолошката во Брно организираат дневни онлајн средби за нивните шимпанза, за да им го олеснат карантинот и да го надоместат недостатокот од посетители. 

Што и колку читал Ван Гог?

Нова биографска книга за славниот сликар се фокусира на една негова опсесија - читањето - која само навидум нема врска со неговиот уметнички опус.

Дали ракувањето ќе ја преживее пандемијата?

Нова книга ја истражува историјата на еден гест, кој пандемијата привремено го „замрзна“ но можеби и засекогаш ќе го промени.

Koлку ви тежи душата?

Можеби сте го гледале филмот „21 грам“ со Шон Пен, Наоми Вотс и Бенисио дел Торо. Насловот потекнува од верувањето дека толку тежи човечката душа, кога ќе го напушти човечкото тело по смртта. Но не станува збор за фолклор, туку научна студија објавена на почетокот на 20 век.

Предноста на „амбивертите“

Во црно-белата поделба на интроверти и екстроверти, има зона во која овие два типа се прелеваат во нешто трето - личност која „камелеонски“ се прилагодува на дадените ситуации.

Самоубиството како грев во средовековна Европа

Пандемиската изолација, страв и несигурност причинуваат пораст на самоубиствата во светот. Денес размислуваме за него како за психолошки проблем, но тој е истовремено бил, и сè уште е и религиски.

„Варсити блуз“: скандалот со местенките за запишување на американските факултети

Во 2019 избувна скандал поврзан со местени примања на престижни американски факултети на деца на пребогати родители, кои инаку не би можеле да се запишат на нив. Нов документарец на Нетфликс ја раскажува приказната.

Дали модерните духовни практики поттикнуваат (а не спречуваат) нарцисоидност?

Јога, медитација, разни техники за „работа на себе“ - сето тоа би требало да го смири егото и да претставува антидот на самобендисаност и фокусираност на сопственото „јас“. Ама ако е така, зошто има толку многу Инстаграм селфиња на луѓе во јога пози?

„Судењето во Токио“ (мини-серија)

Кога ќе се споменат судења за воени злосторства по Втората светска војна најчесто се мисли на Нирнбершкиот процес. Популарната западно-европска и американска култура ретко се занимавале со судењата за воени злосторства на Далечниот Исток. Оваа серија е еден таков пример.

Мирисни ја уметноста: една малку поинаква изложба на слики

На изложба на 17-вековно европско сликарство во Холандија ќе бидат поставени и „ароматизери“ кои ќе ја доловат мирисната атмосфера на тоа време. Мирисни кутии можат да се купат и за дома, за следење на изложбата онлајн.

Зулу кралот не се погребува, туку - се сади

72-годишниот крал на народот Зулу во Јужна Африка беше погребан оваа недела, во приватна церемонија обвиена во тајност. Но веста не се однесува на ваквиот „селебрити“ протокол туку на еден детал, кој кажува многу и за тој народ и за начинот на кој се сфаќа авторитетот на владетелот.

„Пропаганда-кондом“: водич за дезинформациски сленг

Методите на ширење дезинформации не се нови, но како што тие се развиваат, и како што стануваат пософистицирани, така станува поширок и опсегот на термини за означување и на оние кои вршат манипулација, и на нивните тактики.

Жената чии вешти раце помогнале да полетаат првите авиони

Во 1910, браќата Орвил и Вилбур Рајт вработиле шивачка од Охајо, која дури сега го добива заслуженото признание, како прва жена - работничка во американската авиоиндустрија.

Како се губи еден јазик?

Станува збор за црцор на птици. Но тоа за нив е еден цел јазик, па оттаму секоја паралела со човечки јазици кои изумираат затоа што на нив едноставно не се (или сè помалку се) зборува, не се ни малку случајни.

„Тајниот агент“ (документарен, 2020)

Помеѓу номинациите за овогодинешните Оскари се наоѓа и чилеански документарец, кој додуша не е баш јасно колку е „местен“ а колку автентичен. Но без оглед на ова, приказната е многу топла и хумана.

Добитниците на Прицкеровата награда за 2021: „Никогаш не руши“

Највисокото светско признание за архитектура некогаш се доделуваше за екстравагантни и револуционерни креации. Оваа година отиде кај француско дуо чие мото е - понекогаш е најдобро да не правиш ништо.

Богатството како клетва: романот од 16 век кој го портретира современиот милијардер

Oд 2010 наваму темата на корпоративната психопатологија е прилично актуелна, а истражувањата покажуваат дека најмалку 1 од 5 бизнис лидери можат да имаат вакви тенденции. Ова може да звучи како последица на современите зла на капитализмот. Но предупредувачки знаци за тоа како богатството може да влијае врз карактерот имало многу порано.

Нобеловецот навлечен на кисело млеко

Денес пробиотските јогурти и кисели млека се вообичаени за превенција или третман на „разбуричкан“ стомак. Заслужен за оваа мода е човек кој живеел во 19 век и бил опседнат со животинскиот и со човечкиот имунолошки систем. 

„Мавританецот“ (2021)

Вистинска приказна, заснована на 14-годишен притвор без конкретно обвинување на Мохамеду Улд Салахи во озлогласениот затвор Гвантанамо. 

„Ту формации“: еуфемизми во медицината

Да речеме дека сте го виделе изразот од насловот во медицински извештај. И да речеме дека сте биле и доволно љубопитни и крајно наивни да помислите дека тоа е некоја специјална формација, која ќе ви се отвори веднаш штом ќе ја изгуглате. Ама „ту“ да не ти било латински, туку „таен“ медицински јазик.

Која е Чечилија Галерани, жената на славната слика на Да Винчи?

Сме ја гледале на гоблени и на oние старите бонбоњери. Сликата „Дамата со ласица“ е портрет на Да Винчи од крајот на 15 век, на жена која делува како симбол на спокојство и чистота. Нејзината приказна е сепак малку покомплицирана, исто како и обичаите во времето во коешто живеела.