Универзитетите ширум светот секогаш си „краделе“ таленти, но регрутирањето сега е концентрирано кон САД, откако елитните колеџи беа притиснати од администрацијата на Трамп. Универзитети од Хонг Конг, Франција, Австралија и Германија, во трката да привлечат умови од Харвард, го нудат она со кое Америка некогаш се истакнуваше во светот: академската слобода.

Натовариле антиматерија во камион... звучи како увертира во виц или сценарио за дистописки филм. А токму тоа го направи ЦЕРН за да може да ги проучува честичките што се исти како материјата, само обратни. Префрлиле протони на растојание од 4 километри, а сака да вози антипротони до Хановер, некои 800 километри по јавни патишта. Уште да се најде јунак што ќе седне зад воланот.

Битката против маларијата главно се сведува на масовно уништување на комарците, кои ја пренесуваат заразата. Да беше тоа ефикасно маларија одамна ќе немаше. Инсектите со време стекнуваат отпорност на отровите. Научници предлагаат нов пристап - да се излечат комарците. Малите летечки крвопијци ќе зујат и ќе нè касаат но барем нема да ни пренесат маларија.

Во време кога не можеме да излеземе на крај со глобалното затоплување, освежувачки делува научното откритие дека се движиме кон уште едно ледено доба. Така барем покажуваат анализите од поместувањата на орбитата на Земјата околу Сонцето, кои варираат низ времето и се одразуваат на климата. Но, не брзајте да купувате топла облека. Ќе треба да почекаме уште барем 10.000 години.

Бактерии како ешерихија коли генерираат струја додека дишат на специфичен начин. Тоа не значи дека утре ќе можеме да ги замениме енергетските централи со плантажи од бактерии, но специфичната способност придонесува за развој на биоелектронски сензори во средини без кислород, нови алатки за медицинска дијагностика, следење на загадувањето или мисии во вселената.

Современата технологија конечно го оствари сонот на средновековните алхемичари. Од олово е создадено злато, кое за жал нема да збогати никого освен физичарите и инженерите. Големиот хадронски колајдер на ЦЕРН треба да судира атомски честички на олово повеќе од 3.000 години за да ги создаде шесте грама злато колку што ги има во обичен прстен.

Што ако гравитацијата, силата што нè држи на планетата, всушност е само обид да се заштеди процесорска моќ во Универзумот, за да се среди нередот во него? Ова е основа на сериозна научна теорија дека животот каков што го знаеме е симулација. Се чини фантастична, но теоријата на релативноста и квантната механика не дале ништо подобри одговори што е гравитација.

Науката треба да е неизмерно благодарна на лудата манија на Тим Фрид да се клука со стотици змиски отрови и на неговата среќа да ги преживее. Антителата се прилагодиле да се бранат од секој токсин, па сега од неговата крв се развива противотров ефикасен против сите отровници. Од каснувања од змии секоја година умираат по 140.000 луѓе, а тројно повеќе остануваат со трајни последици.

Алатки за компјутерски монтирани снимки одамна можат да го прелажат човекот дека се вистински. Дипфејк технологијата за десетина години стана толку напредна, што сега го доловува и пулсот на манипулираниот лик - ситница невидлива за човековото око, која за машинските детектори беше сигурен белег дека содржината е измама. Како ли ќе биде за десет години од сега?

За неколку недели се очекува да бидат одобрени првите проекти за затемнување на сонцето за да се прават сенки кои теоретски би можеле да го намалат затоплувањето на планетата. Геоинженерски експерименти на отворено ќе создаваат вештачки облаци или ќе им ја зголемуваат рефлексијата на природните. Никој нема поим дали тоа е возможно и какви би биле последиците.

Времето што децата го поминуваат играјќи на конзоли, компјутер или телефон не мора да е попусто потрошено. Ново истражување забележало зголемен коефициент на интелигенција кај децата што слободното време повеќе го трошеле на видео-игри. Поука за родителите: Не им дозволувајте на децата да зјапаат во телевизор или да киснат на социјалните мрежи.

Водечкиот европски институт за јадрено истражување ја завршил повеќегодишната физибилити студија на својот амбициозен проект Future Circular Collider (FCC). Сегашниот кружен судирач е долг 30 километри. Следниот треба да е трипати подолг а во него протони ќе се маваат со десет пати поголема енергија од сегашната.

Воопшто не е лесно да се совлада основната лекција по квантна физика дека светлината има двојна природа - постои и како бран и како честичка. По ново, светлината може да биде и цврста и течна, и тоа во исто време. Науката продира подлабоко во нејасниот свет на квантната механика. Ќе треба да се пишуваат нови учебници по физика.

Мобилниот телефон сигурно ви е при рака. Или можеби на него ги читате овие редови. Ве фаќа уплав ако не го гледате околу себе? Ново истражување потврдува дека смартфоните се дрога слична на никотин или алкохол. Апстиненцијата може, но не мора да го подобри расположението.

Не е ништо ново ако се каже дека лошите животни навики ни го скратуваат животот. Лошо е кога тоа ќе го потврдат научниците со податоци дека просечниот животен век во Европа престанал да се зголемува по 2011 година. Формулата за долговечност останува иста: помалку лоша исхрана, повеќе физички активности.

Истражувачи од еден калифорниски универзитет го утврдиле тактот на „процесорот“ во човечкиот мозок. Резили живи. Само десет бита во секунда и тоа додека сетилните системи на телото собираат и на мозокот му сервираат податоци тешки преку милијарда битови во секунда. Добро и волку што се разбираме и себе си и светот околу нас.

За време на пандемијата, науката претрпе сериозни последици по својот вековен углед, кога институции кои требаше да ја бранат нејзината слобода и право на сомневање, влегоа во лов на сите кои го преиспитуваа доминантиот наратив за потеклото на вирусот. Тоа не беше единствениот греев на угледен магазин како Сајентифик Американ, ама нервите им ги докина Трамп.

Хемичарката Светлана Мојсов деновиве доби една од најпрестижните научни награди во светот заради нејзините заслуги во истражувањата кои доведоа до хитот за слабеење Оземпик. Долго време во влијателни научни кругови се маргинализираше нејзиниот удел, сè додека таа не реши да проговори и да се бори нејзиното име да биде додадено на основните патенти како ко-пронаоѓач. Ласкер ја исправија неправдата.

Дека станува топло, станува. Дека станува пототопло од што паметиме, тоа го потврдуваат мерењата. Но од што, мајку му? Најчесто се вели дека постои научен консензус околу тоа дека главен виновник за глобалното затоплување е јаглерод диоксидот. Но, кога ќе слушнете научен консензус, сетете се на „научниот консезус“ дека ковидот не е од лабораторија а вакцините спречуваат трансмисија.

Времето на пандемијата беше страшно за научниците кои не се согласуваа со доминантните наративи и официјалните здравствени политики. Во нивното оцрнување не учествуваа само социјалните медиуми туку и нивни колеги научници кои создаваа атмосфера за линч. Подоцна добар дел од укажувањата се покажаа точни, ама тоа стана лански снег. Научниците кои дигаа глас преживеаја, но угледот на науката - не баш.

„Екстремофили“ се организми кои можат да преживеат, па дури и да напредуваат, во најсурови средини, вклучително во вжарените хидротермални отвори, мразот на Антарктикот и огромни притисоци на Земјината кора. Сега се откриени во многу подомаќински амбиент: микробрановите печки.

Социјалните медиуми многу помогнаа во зголемување на видливоста на научните истражувања и резултати но тоа доаѓа со цена која ја плаќа кредибилитетот на авторите. Тие што често се бават или коментираат политички теми (а се бават и коментираат почесто од останатите), на публиката им се чинат како помалку веродостојни научници.

Организацијата на лекари и практичари кои даваат услуги поврзани со родов идентитет на транс лица, вклучувајќи деца и млади, инсистирала тие да имаат завршен збор во научни истражувања кои ги нарачуваат на таа тема. Да не може без нив да се објави кој било податок, што значи да можат да скријат некој резултат ако не им одговара. Истражувачи се побуниле, па сепак, од шест доставени извештаи, досега е објавен само еден.

Мозокот се состои од околу 170 милијарди клетки. Додека ги обавуваат своите секојдневни функции и задачи, тие истовремено создаваат и доста отпад. За да остане здрав, мозокот треба да го исплакне сиот тој отпад. До сега беше мистерија како и каде оди ѓубрето од  мозочната активност. Два научни тима и три трудови го опишуваат канализациониот систем на нашите мозоци чие нарушување води до Алцхајмер и други белји.