Bookbox

Еден од најзначајните антрополози на 20 век е можеби жена за која ретко кој слушнал. На 11-годишна возраст била киднапирана од племето Јаномамо, земјоделци од Амазон, па така знаела за што зборува кога го опишувала нивниот живот. Сепак, никој од академската заедница не ѝ обрнал внимание, иако нејзините искуства можеле да исправат некои погрешни претстави и да ѝ овозможат поспокоен живот, откако еднаш избегала во „цивилизација“.

Навидум ништо посебно - зеленикава мувла заштитена под стакло. Ама тоа е посебен примерок на габа која довела до откритието на пеницилинот, а наскоро ќе биде на продажба. 

Овие риби имаат нозе

Се викаат морски црвеногушки и имаат „тело на риба, крилја на птица и повеќе нозе, како краба“. Уште почудно - нозете им имаат сензори за вкус. 

Како тоа видеотеките изумреа, а книжарниците (фала богу) не?

Кога се појавија компјутерите, таблетите и мобилните, ретко кој продолжи да користи роковници и нотеси. Претходно зајмевме филмови од видеотеки, а сега низ светот нив ги има во многу мал број, само за носталгични „н'рдови“. Сите сакаат пристап до содржини со еден клик. Логично на сето ова - како и зошто опстануваат книжарниците?

Необичното значење на зборот „бруцош“

Вчера, 1 октомври, се одржа првиот академски час за студентите од прва година. Еден термин кој вообичаено се користи за нив има интересно потекло.

Нова антологија на дела произлезени од движењето „Улипо“

Улипо (или на француски Ouvroir de littérature potentielle - работилница за потенцијална литература) било движење на неколкумина писатели од француското говорно подрачје и на математичари кои се обидувале да создадат дела користејќи техники кои го ограничуваат изразот, но ја поттикнуваат креативноста.

Најострите книжевни критики во 2019

Некаде тие се сфаќаат како ритуални „пуштања крв“ за да се задоволат книжевните божества, и за да се гарантира добра книжевна жетва во годината која доаѓа. Кај нас не се сеќаваме да сме прочитале негативна критика за книга (фејсбук постови не се бројат), а и да имало сигурно била сфатена лично, како конкурентска злоба или некаква одмазда. Да видиме како изгледа тоа во други контексти.

Колку е реална приказната во „Двајцата папи“?

Иако започнува со „инспириран од вистински настани“, новиот филм за пријателството помеѓу актуелниот папа Франциск и неговиот претходник Бенедикт XVI сепак содржи и фиктивни моменти.

Француските градови кои се обидуваат да ги забранат рекламите на отворено

Активисти во Лил протестираат против поставувањето билборди, додека Гренобл има заменето стотици реклами со дрвја и огласни табли. Дали е можно целосно отстранување на рекламите од јавните простори?

Најдобрите филмови кои ги гледавме во 2019

Насловот е намерно таков каков што е, затоа што некои од филмовите кои котираат високо на листите на (наводно) најдобри за изминатата година сè уште не дошле во нашите кина, а богами ги нема ни на пиратските сајтови. Оттаму, бираме помеѓу она што стигнало до нас, за што веќе сме пишувале или пак не сме стигнале да споделиме.

И обратното од прокрастинација не е на арно

Знаеме за она одложување на битните задачи на сметка на правење комплетно неважни нешта во текот на денот, само затоа што второто е полесно. Ама и желбата да се заврши сè и веднаш си има психолошки последици.

Вистинската приказна за „Викторија и Абдул“ (2017)

Базиран на истоимена книга на Шрабани Басу, филмот зборува за вистинското пријателство помеѓу британската кралица и нејзиниот индиско-муслимански слуга Абдул Карим, чие постоење наследниците на Викторија се обиделе целосно да го избришат од историјата на монархијата.

Анти-слем: натпревари во кој победува најлошиот поет

Да си поет, тоа некако подразбира дека треба да се земаш себеси сериозно, само затоа што знаеш да ракуваш со пар стилски фигури и да стискаш ентери. Или барем така би рекле хејтерите, кои на овие натпревари на лоша поезија се повеќе од добредојдени.

Стриповите на Гери Ларсон конечно се онлајн

25 години откако се пензионираше, Ларсон посвети огромна енергија на тоа дали некој ќе му ги скенира стриповите и ќе ги стави на интернет. Конечно реши да оди по онаа - ако не можеш да ги победиш, придружи им се. 

Пијанистот кој научил да свири на хартиено пијано

Што се случува ако имаш голема желба да свириш на некој инструмент, но твоите немаат пари да ти го купат? За еден 11-годишен Британец одговорот бил едноставен - го правиш од хартија, и потоа многу, многу вежбаш.

Дали и како да се подари книга за празниците?

За да подарите некому книга треба доволно да го познавате, дали воопшто сака да чита и што точно. Или пак да сте доволно блиски за да можете да го ставите пред свршен чин со избирање наслов, без тоа да се почувствува како наметнување. Плус да знаете дали таа книга веќе ја прочитал или ја има. И уште куп услови, кои прават подарувањето книга да не е ич едноставно.

Хотелска соба дизајнирана така за во неа да биде непријатно

Иако најпрвин изгледа како шега, соба дизајнирана од уметник во количка е направена таква - непријатна, фрустирачка, несоодветна - за нејзините посетители да можат да почувствуваат како им е на луѓето со хендикеп кога се наоѓаат во простории кои се несоодветни за нив.

„Били Бад морнар“ од Херман Мелвил

Оваа година се навршува еден век од случајното, постхумно пронаоѓање на новелата на Мелвил. Исто толку долго трае и анализата на ова дело, како студија на човечката завист и суета од една, и благословената наивност од друга страна. Сега го имаме и на македонски.

Луѓе кои без причина мразат други луѓе

Сигурно сте ги сретнале, а можеби сте и едни од нив - луѓе кои развиваат непријателски чувства кон некого само затоа што тој или таа им оди на нерви. И тука не се работи за обична антипатија, туку за активна „ничим изазвана“ омраза, која стои на патот на соработката, добрата волја и пријателството.

Градот кој ја слави грдотијата

Сместено помеѓу Апенинските планини и Јадранското море во централна Италија, гратчето Пиобико се избори за необична титула - светско седиште на грдите.

Лудите начини на правење снег во старите филмови

Корнфлејкс, стиропор, брашно и азбест (!) биле некои од нештата користени за добивање зимски пејзажи во раните денови на Холивуд.

Нештата сведени на нивната суштина

„Факт е дека во 1903 година Мисирков ја објавува За македонцките работи, и факт е дека книгата е спалена од бугарските власти. Што мајка барале да ја спалуваат? Да не им било страв од нешто или ја спалиле со љубов за возвишени цели?“

Алгоритам ќе комплетира недовршена симфонија на Бетовен

Компонирал девет симфонии. Планирал десетта, но само ја скицирал. Таа сега ќе биде да биде завршена со помош на вештачка интелигенција.

Контроверзните ставови на Дејвид Белами околу климатските промени

Вчера, 11.12, на 86 години, почина брадосаниот ботаничар кого го паметиме од зимската образовна програма која во осумдесетите ја емитуваше телевизија Белград. Многумина додуша мислеа дека тој е одамна починат, но причината за неговото долгогодишно медиумско отсуство е во нешто друго.

Каде се османлиските споменици низ Скопје?

Утре, петок, 13.12, во 12 часот на Институтот за етнологија и антропологија при ПМФ ќе биде промовирана првата фаза од долгорочен проект за мапирање на недвижното културно наследство на Скопје.

Најдобри научно-популарни книги на 2019

Книгите од овој жанр нудат можност да се исчекори од постојаниот тек на драматични научни откритија и да се анализираат пошироките последици од истражувањата кои се во тек. Книгите на овој список се обидуваат да ја следат долгата приказна за тоа како луѓето станале такви какви што се денес, да ја истражат промената околу нас и ограничувањата на нашето знаење.

Мундог или слепиот авангарден композитор

Луис Томас Хардин, попознат како Мундог, бил американски музичар, композитор и изумител на неколку музички инструменти. Бил слеп од 16-годишна возраст. Живеел во Њујорк од 1940-тите до 1970-тите, и во тој период често стоел на 6-тата авенија, носејќи наметка и шлем. Го нарекувале „Викингот од 6-тата авенија“, иако многумина кои го среќавале не ни знаеле за неговата музичка кариера.

„Егзистенцијално“ е збор на 2019

Климатските промени, вооруженото насилство, вистински или проектирани закани и кризи во светските вести во текот на годината што изминува, направи најчесто пребаруван збор на популарниот сајт dictionary.com да има врска со најосновното - нашиот опстанок и егзистенција.

Човекот кој изеде банана од 120 илјади долари: „Не беше банана, туку концепт“

Минатата недела на големиот уметнички саем во Мајами беше продадено „уметничко дело“ - банана закачена за ѕид со селотејп - по цена од неверојатни 120,000 долари. Еден посетител викендов ја изеде, за без пари. Сега вели дека не лапнал банана, туку нешто повеќе од тоа.