Bookbox

„Временска јамка“ е автономен поджанр во книгите и филмовите кои го истражуваат феноменот на времето, „објективното“ и „субјективното“ - она мерливото и она проживеаното. Серија книги од данска авторка, започната пред да се појави фамозниот „Ден на мрмотот“, се одвива на еден ист датум, 18 ноември. И така тера во дури седум продолженија!

Овој нордиски град и дигитален центар го доживува својот момент под (полноќното) сонце, нудејќи културни и уметнички настани, но и симпатична еклектична доза на апсурд. Културната програма за 2026 година, со буџет од 50 милиони евра, ќе се одвива на 39 локации и има цел да привлече до 2,5 милиони посетители.

Проблемот со радиоактивните ирваси

По нуклеарните тестирања за време на Студената војна, во арктичките региони се појавил сериозен и долгорочен проблем: радиоактивниот цезиум-137 се наталожил во ирвасите и карибуата, што поттикнало децении научни истражувања за нуклеарниот отпад и неговото влијание врз здравјето на луѓето.

Парите не се отепувачка: најосамените во светот се и меѓу најсиромашните

Многумина мислат дека осаменоста е проблем на богатите општества, каде што луѓето, трчајќи по пари и успех, ги жртвуваат социјалните врски. Но истражувањата покажуваат дека тоа не е точно. Напротив, западните, индивидуалистички општества – каде што повеќе луѓе живеат сами и религијата има помала улога – во просек се помалку осамени. Ова го покажува нова студија чии резултати ги објавува Економист.

Приказната за „дивото дете од Аверон“

Eдно од најинтересните изданија во годината што изминува е всушност повторено издание на книга од 1980-та. Таа раскажува приказна за 9-годишно дете пронајдено во дивина, кое ќе стане центар на она што подоцна ќе биде наречено „забранет експеримент“ – обид преку него да се реши вечната дилема за односот меѓу природата и воспитувањето: дали човекот се раѓа со вродени способности или е празна табла врз која искуството го испишува карактерот и умот.

Докторот што го измислил стетоскопот затоа што му било незгодно да го става увото на женски гради

Рене Лаенек бил француски музичар, изумител и доктор, кој го запечатил своето место во историјата со голем број значајни придонеси кон медицината. Сепак, најважниот помеѓу нив е еден од симболите на медицинската професија - стетоскопот. 

Букбокс гледаше: „Заробено општество“ или кога една оценка менува живот (2022)

Петок попладне, шестмина наставници од средното училиште „Руди Дучке“ во неименуван германски град едвај чекаат да си одат дома. Но некој чука на вратата од канцеларијата - родител кој бара правда за своето дете. Во џебот има пиштол.

Секс, убиства, утопија: како завршил обидот на петмина Европејци да живеат на пуст остров

На почетокот на 1930-тите, група Европејци, главно составена од Германци, одлучиле да остават сè зад себе и да се преселат на изолиран остров. Што може да тргне наопаку помеѓу два пара и авантуристички настроена тројка? Наскоро за нив пишувале светските медиуми.

„Празен стомак или кому му припаѓа светот?“- цензурираниот филм на Бертолд Брехт од 1932

Невработеност, самоубиства, бездомништво. Филмот снимен според сценарио на Брехт зборува за ситуацијата на почетокот на 1930-тите во Германија, кога многумина биле со празен стомак и морале да живеат под шатори во близина на главниот град. На времето бил забранет поради своите критички (комунистички?) пораки, а властите исекле дури 230 метри од оригиналниот филм.

„Си ја продадов шапката за вино“: исповеди на студенти што ги прекршиле правилата

Воочи почетокот на новата школска година и во тек на факултетските уписи, да видиме како во минатото се пишувале писма на покајание до администрацијата на образовните институции доколку некој се огрешел од кодексите на однесување. 

Бугарската сугестологија

Насловот звучи како нешто што има врска со политика и нашите маки со соседот. Но „сугестологија“ или „сугестопедија“ е експериментална гранка од педагогијата, која истражува начини на забрзано учење. Aвторот на теоријата е Бугарин.

Кјур ќе објават две нови песни на еко-винил

„Ништо не е засекогаш“ и „Никогаш не можам да кажам збогум“ ќе бидат достапни на 1 октомври, на пластика која е најподатна за рециклирање. Сиот приход ќе оди во организацијата чиј ко-основач е Брајан Ино.

„Нудистички раеви“ - нова изложба во Марсеј дозволува голи посетители, под еден услов

Музејот на Медитеранот или МУЦЕМ, како што вели и самото име, е мултидисциплинарна институција која комбинира антропологија, историја, археологија и современа уметност за да го прикаже широкиот спектар на медитеранскиот свет и неговиот дијалог со Европа. Е сега тој музеј дозволува и посетители-нудисти, на нова изложба посветена токму на нудизмот.

Човекот кој можеше да си ја сврти главата наназад

Мартин Лорело ја шокирал публиката секаде кадешто ја изведувал својата точка. Не се знае како, можеби од раѓање а можеби од повреда, но вратот му овозможувал поголема флексија од вообичаената за човечко суштество - всушност можел да ја врти главата за 120 степени, така за да гледа наназад и истовремено да пие пиво. 

По речиси 100 години прв пат ќе биде прикажан нем филм за Шерлок Холмс

Главна улога во „Златниот монокл“, како што гласи насловот на филмот снимен во 1922, е на Илај Норвуд. Снимката е неодамна реставрирана од страна на Британскиот филмски национален архив. 

Одговорниот за маркетинг си заработи отказ поради контроверзниот трејлер за новиот „Мегалополис“ на Копола

Приказната почна пред отприлика една недела кога излезе трејлерот за долго очекуваниот, самофинансиран филм на Копола од 120 милиони долари. Во него имаше цитати од критики за кои се утврди дека се лажни, односно најверојатно генерирани од ВИ. Трејлерот е повлечен, а одговорниот за маркетинг отпуштен. Иако, рака на срце, идејата не му била лоша.

Српскиот научник што ја реши мистеријата на ледените доба

За Милутин Миланковиќ, иако е од нашето соседство, до сега не бевме слушнале. А има интересна приказна - научно откритие до кое дошол додека бил во притвор за време на Првата светска војна, а поради кое денес се наоѓа на српска поштенска марка и динарска банкнота. 

Масив Атак го одржаа најеколошкиот концерт на модерното време

Настанот во родниот град на пионерите на трип-хопот, Бристол, се најавуваше како концерт со најниско ниво на јаглеродни емисии до сега. Членовите на бендот се надеваат дека нивните 25-годишни еколошки залагања ќе бидат следени и од други музичари. 

Лондонскиот музеј одбра нова маскота - гулаб што врши нужда

Лондонскиот музеј неодамна ја смени локацијата и по тој повод одбра ново лого - бел порцелански гулаб, а под него златен размачкан измет. Тоа, според директорката, била метафора за Лондон. Хм...

Што сонувавте ноќеска?: соновници со шифри за добивка на лото

Во 1920-тите во САД биле популарни тн. „дрим букс“ или соновници, кои ги поврзувале нештата видени на сон со конкретни бројки од игрите на среќа. Денес се реткост и достигнуваат висока цена на сајтовите за антикварни книги. Ама затоа пак има апликации и сајтови на кои можете да го сторите истото. 

Алгоговор: „огледалниот“ речник развиен на ТикТок како резултат на неговата цензура

За да го заобиколат алгоритамот на ТикТок, кој бескрупулозно цензурира одредени теми, корисниците имаат креирано алтернативен речник - „наци“ е „јаци“, „убивање“ е „oдживување“, „порн“ е „корн“. Нешто од сето ова се прелева и во таканаречениот реален живот.

Кога Орвел ја рецензирал „Мајн кампф“ на Хитлер

Кога во март 1940 излегло второто издание на англискиот превод на Хитлеровата озлогласена автобиографија, Орвел решил да објави осврт во кој навлегува во коренот на токсичната харизма на нацистичкиот лидер. Ова меѓу другото го направил затоа што предговорот на првото издание го претставувал нацистичкиот водач како човек за почит.

Најстарата компанија во светот е јапонска градежна фирма за будистички храмови

Се вика Конго (со долго последно о) Гуми и опстанува неверојатни 1500 години. Името може да се преведе како „неуништлива група“, и ако се суди по досегашната традиција тоа е вистинито.

Заборавете на музичари што полнат стадиони, на ред се - подкастери!

Освен големите имиња, кои можат да наполнат стадиони ама пак се соочуваат со безбедносни ризици и откажувања, музичарите генерално тешко продаваат големи концерти. Но има една појава која е истовремено необична и некако разбирлива. Луѓето полнат сали и цели стадиони за да слушнат и да учествуваат во нормален човечки муабет.

Крадец фатен затоа што се зачитал книга

Ова е една од оние вести „лајтерици“ во која можеби има и измислени моменти. Но одлично звучи за расказ или краток филм, a богами можеби е одличен маркетинг за спомнатата книга. 

Гостинска Букбокс читанка: „Македонските водоземци и влекачи“ од Марко Наумовски или како да немате шубе од змии

Oва со „шубе“ во насловот е ставено за сите оние кои дури и кога гледаат влекач на телевизија ги поткреваат нозете или внимателно ги отвораат сличињата од „Животинско царство“, во случај на нив да видат змија. Марко со оваа книга ми го разби стравот, убедувајќи ме дека шансите да сретнам отровница во мојот градски двор е речиси нула. Откако истото ми го потврди и авторот на овој осврт, успеав да ја прочитам книгата без да слушнам ш’шкање низ тревата. 

Сте забележале дека бројни ликови од цртани имаат само 4 прсти?

Откако еднаш ќе го дознаете овој факт ќе се фатите како им се загледувате во прстите на сите од Симпсонови, Том и Џери, Дизни. Како една ваква необична карактеристика - четири наместо пет прсти на антропоморфните ликови - станала нормална за цртаните? 

Oва ни треба: јавен телефон со вицови

Некогаш вообичаена појава, денес јавните телефонски говорници или ги нема, или пак стојат во прашина и пајажина, просто од немукает некој да дојде и да ги отстрани. Но некој се сетил од овој ретро-артефакт да направи нешто корисно.

Најголемата љубов на Ален Делон

Кариерата на славниот француски актер, кој неодамна почина на 88-годишна возраст, бил исполнет со жени. Но само за една има изјавено дека била љубовта на неговиот живот.