Bookbox

Фестивалот на креативен документарен филм Македокс оваа година ќе се одржи од 21-28 август на неколку локации. Меѓу 75-те филмови има еден кој навидум многу пати сте го гледале. Но и покрај препознатливиот формат, тој сепак успева да трогне и да допре, низ приказните на децата од едно училиште во Виена. 

Нова книга под наслов „Книжевниот клуб на ЦИА“ од долгогодишниот новинар на Гардијан, Чарли Инглиш, е возбудлива историја на тоа како агенцијата пренесувала забранети книги преку Железната завеса.

Кратка историја на маиците со слогани

Имаме фиоки полни маици – удобни, евтини и лесни за комбинирање. Но маицата одамна не е само „основно“ парче облека. Последните 70 години таа е средство за самоизразување, а денес, во 2025, маицата со натпис е како подвижен билборд за протестни и ангажирани пораки, макар биле напишани и со коректорски грешки.

Џабе совети, пак носиме одлуки сами

Меѓународно истражување спроведено во дванаесет земји покажало дека, при донесување сложени одлуки, луѓето насекаде во светот најчесто се потпираат на сопственото размислување, наместо да бараат совет од други. Ова важи и за поиндивидуалистичките, и за поколективистичките општества. 

Апокалипса: нова книга за прастара тема

Колку повеќе учиме за апокалипсите од минатото, толку повеќе надеж имаме дека ќе ја надминеме и нашата, онаа реалната или замислената. Тоа нема да биде пријатно, ниту праведно, но светот и нашите култури, заедници – па дури и нашиот вид – од неа ќе излезат променети. Ова го тврди авторка на нова книга на тема апокалипса.

Од неандeрталци до роботи: историја на човечкиот говор

За разлика од минерализираните структури на коски и школки, човечките гласови не можат да фосилизираат. Како резултат на тоа можеме само да замислиме како звучело „Старо купуем!“ на улиците на Скопје пред еден век.

Kој е за сладолед со вкус на Илинден?

Да беше споменикот Стоунхенџ сладолед, тој ќе беше вкусна ванила со овес, бадеми и спирали мед. Еден мал производител на сладоледи од Балтимор прави вакви комбинации, инспирирани од луѓе и места во минатото.

Кратка историја на пасошот

Доаѓа лето и почнува да ни текнува на пасошите - истечени ли ни се, ни треба ли виза за таму каде што ќе одиме, што ли ќе пишува на нив ако се смени името на државата? Овој документ - македонски, бугарски, од која и да е ЕУ земја, американски - има големо практично, но и симболичко значење. Особено за оној кој не може да го има.

Како би изгледала „Чекајќи го Годо“ доколку би била напишана во 2018?

Во оригиналниот текст на Бекет, Владимир и Естрагон го чекаат пристигнувањето на човек наречен Годо, кој никогаш не се појавува. Како би изгледало денес нивното чекање?

Два века од првиот сајбер напад

Во 1790 Франција создала национален механички телеграфски систем. Во 1834 двајца измамници по име Франсоа и Жозеф Блан го извршиле првиот „сајбератак“ врз него, манипулирајќи ги податоците кои минувале низ системот за на тој начин нелегално да заработат на берзата.

И „меракот“ ни го земаа!

Ретко ставаме извичници во наслови, ама па ова стварно не се трпи.

Колку личен простор ни е навистина потребен?

Не фигуративно, туку буквално. Туркање во автобус, непосакувано гушкање, дишење во врат - сето тоа се доживува како загрозување на личниот простор. Иако радиусот на ваквата територија се базира и на културата, потребата тој да се има (или да се препушти на друг) е длабоко еволутивна, вели нова книга.

И тетоважите сега се „културолошко крадење“

„Моко“ не е обична тетоважа на лице. Тоа е симбол на Маорите од Нов Зеланд, на нивниот идентитет и историја, и знаковен систем кој укажува на припадноста на род и статус во групата. Што се случува кога бела жена ќе си ја тетовира брадата со ваков цртеж?

„Панкот е мртов“ од Томаж Космач

Oдлична збирка раскази, која наскоро ќе биде промовирана на овогодинешното, 55-то издание на ДАФ - фестивалот на аматерски театар. Од страна на еден од „најозлогласените“ панкери во душа во екс-Југославија, Марко Брецељ. Претстави, промоции, концерти и - кликбејт! - еклери за пет денари. Разбудете го бунтовникот во вас и дојдете во Кочани.

Кои биле првите политички аналитичари?

Она што денес се нарекува „проценка на ризик“ некогаш се нарекувало пророкување. А најраните политички консултанти во древна Атина биле добро образувани, и „напафкани“ жени. Можеби токму такви ни се потребни, од двете страни, за решавање на нашите проблеми.

Луѓето ретко викаат „фала“

И тоа не само кај нас, и не само затоа што не се љубезни. Повеќе се работи за традиција - изгледа ситуациите во кои би требало да кажеме „благодарам“ ги земаме здраво за готово.

Меѓународниoт Букер за 2018 оди во Полска

Олга Токарчук ја доби наградата од 50.000 британски фунти, која според пропозициите ја дели со нејзината преведувачка на англиски, и со тоа стана првата полска писателка која го доби престижното признание.

Писма на младиот Пруст до неговата љубов - славен француски композитор

Уште не ни се оладил текстот за писмата на Хемингвеј до неговата 30 години помлада муза, веќе имаме нов момент: во Париз се изложени писма на Пруст до неговиот долгогодишен партнер, пред нивната најавена аукциска продажба.

Обединувачката моќ на лебот

Секогаш сме скептични кон решавање на длабоки општествени конфликти со јутјуб кампањи и билборди. Демек ако си агресивен националист ќе погледнеш едно слоу моушн клипче во пастелни бои, за минута ќе ти се активира чакрата за емпатија, а по финалните кадри веќе ќе бидеш друг човек? Ама па некои идеи за кампањи се подобри од други.

„Neon Nights - Пушка на надежта“ (македонски стрип)

„Во Скопје веќе со декади ништо не расте. Зад нас останува само отровната магла од последната војна, а некаде изгубени во неа скитаме сите. Богатите и моќниците што не заминаа за Сатурн живеат на врвовите од мегазградите со свои вештачки градини и џунгли“.

Објавени писма на Хемингвеј до неговата 30 години помлада муза

Нова книга од италијански автор го истражува пријателството помеѓу Хемингвеј и тинејџерката Адриана Иванчиќ, кое траело осум години.

„НеДа“ наместо „не“ во македонскиот?

Виралната петиција која кружи во моментов, за преименување на no во yesn't, не може баш директно да се преслика во македонскиот. Но по логиката дека негацијата кај нас доаѓа пред работите што се негираат, дојдовме до НеДа. Тој може добро да им се најде на пасивно-агресивните, секогаш кога сакаат да одбегнат јасно дефиниран став.

Дали Ахил бил црн?

Секој академски обид да се сугерира дека кожата на древните Грци можеби не била бела, туку барем нешто потемна, предизвикува контроверзи. Последната таква е поврзана со новата ТВ серија на Би-би-си, „Троја: пад на еден град“. Таму Ахил, Патроклo и уште пар ликови се - црни.

Зборовите со кои Том Вулф го збогати англискиот јазик

„Збогатување“ на јазикот на многумина наши лингвисти им звучи како богохулие и широко отворена порта за немакедонштина. Од друга страна, и на креативни решенија во рамки на јазикот се гледа како на непотребна играрија. Во англискиот само еден писател, кој почина неодамна, на 88 години, придонел со повеќе од 150 зборови и изрази.

Tajниот партнер на Витгенштајн чија смрт го скршила филозофот

Се викал Дејвид Хјум Пинсент. Му бил (најверојатно) платонска љубов на големиот логичар и филозоф, извор на негова стабилност и верен придружник. Денес малкумина го признаваат неговото влијание врз ликот и делото на Витгенштајн.

Стен Ли бара отштета од 1 милијарда долари од својата поранешна компанија

95-годишниот автор на куп ликови од универзумот на Марвел тврди дека компанијата POW: Entertainment му ги украла правата и ги препродала на кинеска компанија. Им бара 1 милијарда долари.

На луѓето им се повраќа од новиот филм на Трир

„Гаден“. „Претенциозен“. „Да ти се слоши“. „Тортура“. Ова се само некои од описите на новиот филм на Трир кој беше премиерно прикажан на Канскиот фестивал. Филм кој според многумина никогаш и не требало да биде снимен.

Марго Кидер, или тажната приказна за девојката на Супермен

Откако станала ѕвезда по премиерата на првиот дел на Супермен во 1979, Кидер се обидувала да заигра во филм во кој ќе доминира. Иако имала некои забележителни помали настапи и добри критики, постојано ја барала таа, едната Голема улога. Почина на 69 години без да ја најде.

Koj ќе победи оваа година на Канскиот фестивал?

Од 8-19 мај се одржува 71-то издание на еден од најзначајните филмски фестивали на планетата. Добивањето на Златната палма или на некоја од другите фестивалски награди значи многу за иднината на секој филм во конкуренција. Кој би можел да биде тој оваа година?