Bookbox

Има најмалку две причини за изборот на оваа читанка. Првата е прилично очигледна и егоцентрична - името на главниот лик. Втората има врска со жанрот, барем формално книга за деца и млади од домашен автор, каква до сега, и по повеќе од 15 години постоење на рубриката, не сме имале. 

Поимот е често користен, но прилично неодреден. „Економист“, во соработка со истражувачката и ВИ-фирма КалчрИкс, се обиде да го измери квалитетот на културата во 900 компании од 19 различни индустрии. Резултатите покажуваат дека иако често се опишува само како „добра“ или „лоша“, таа всушност се состои од многу различни аспекти. Впрочем како и секоја култура. 

По 116 години прв пат жена на чело на МИ6

Британската тајна служба имаше директорка, „М“, уште во 1960-тите. Ама ова беше фиктивен лик од филмовите за Џејмс Бонд. Сега, после повеќе од сто години постоење на оваа организација, на нејзино чело доаѓа вистинска жена, по образование - антрополог.

Kинески филозоф објавува книга за моќта на манипулацијата - излегува дека тој не постои

Кога италијанскиот филозоф и есеист Андреа Коламедичи под псевдоним ја објавува „Хипнократија: Трамп, Маск и новата архитектура на реалноста“, неговата намера не е само да додаде уште едно дело на полицата со современа критичка литература, туку да отвори провокација за самото постоење на вистината во ерата на дигиталниот хаос. И ова му успева, на малку необичен начин.

Лувр остана затворен поради преморен персонал

Најпосетуваниот музеј во светот и симбол на уметноста, денес, 16.6., остана затворен. Не поради војна или терористичка закана, туку поради персоналот кој започна спонтан штрајк, предупредувајќи дека институцијата се распаѓа одвнатре.

На денот на мајчиниот јазик: луѓето се виновни за губењето дијалекти кај шимпанзите 

21 февруари е прогласен од страна на УНЕСКО за Меѓународен ден на мајчиниот јазик во 1999. Секако, се однесува на јазикот кој го зборуваат луѓе. Но зошто би биле помалку вредни и јазиците (со или без наводници) на кои комуницираат други живи суштества, а притоа човекот им се меша и им ги загрозува дијалектите?

Германски суд: Биркенсток сандалите не се уметност

Обид компанијата за производство на удобните, но според многумина грди сандали, да ги заштити согласно закон за авторско право на уметнички дела (не само на дизајн) и оттаму да го спречи нивното компирање. Ама...

Трамп „Раценожички“ ги скрати и парите за научни истражувања

Може слободно да почнат да го викаат Доналд Сизорхендс, бидејќи како почнал да крати од ова или од она, кој знае на крај што ќе остане. Меѓу поновите потези е и значајното намалување на финансии за наука.

На Меѓународниот ден на антропологијата - како културата го моделира значењето на зборовите

На прв поглед делува дека кога ќе кажеме „убаво“, без оглед на која култура припаѓаме, мислиме на едно те исто. Имено, на нешто убаво. Но според најнова анализа на десетици јазици со помош на машинско учење на Универзитетот Принстон, значењето на зборовите не секогаш се однесува на некаква суштинска константа. Поинаку кажано, културата го моделира значењето, особено на поапстрактните именки.

Голтнал игла, го удрила цигла, паѓал по скали - Адолф Сакс сепак оставил инструмент наречен по него

Саксофонот е патентиран во 1840-тите. Новиот инструмент бил одличен за воените бендови, но не ја добил потребната поддршка од музичкиот естаблишмент на тоа време. Зошто?

Греби и (не) добивај: интересната историја на грепките

Делуваат како наивна забава, но инстант лозовите со скриени „кодови“ кои означуваат дали тие се добитни или не се всушност исто како и слот машините, ама со гребење на фино дизајнирани ливчиња. Нивната историја е долга половина век.

дали и вие пишувате само со мали букви?

воведот на текстот на којшто налетавме денес вели: „младите ја имаат забаталено капитализацијата (пишувањето со големи први букви) во корист на стил на пишување што ги рефлектира нивните вредности и ставови кон традицијата“. ние па мислевме дека пишувајќи пораки на овој начин сме само мрзливи. а млади секако сме.

Букбокс гледаше: „Касандра“ (мини-серија, 2025)

Морничава приказна која го комбинира стравот од вештачката интелигенција со архетипот на гневната и одмаздољубива жена. Резултатот е ефектен.

„Технофосили“ - како сегашното загадување ќе стане археолошки наод во иднината

Сакате да оставите трага во светот која ќе трае засекогаш? Па не морате да напишете безвременска драма како Шекспир ниту пак да компонирате како Моцарт. Само фрлете лименка или сменете го мобилниот кој ќе заврши во отпад. И - ете. Веќе сте (речиси) бесмртни.

Што е факт а што фикција во филмот за Марија Калас?

Чилеанскиот режисер Пабло Ларен како да специјализира создавање портрети на значајни жени во пресвртни моменти во нивниот живот, кога се во тешка криза и во војна со своите внатрешни или надворешни демони. По „Џеки“, за вдовицата на Кенеди четири дена пред погребот на нејзиниот сопруг, потоа „Спенсер“, за принцезата Дијана во текот на посетата на еден од имотите на кралицата, а сега и „Марија“, за оперската дива, неколку денови пред нејзината смрт. 

Букбокс читанка: „Не постои лесна работа“ од Кикуко Цумура

Што се случува откако ќе „изгорите“ на претходно работно место и во своите 30-ти ќе почнете да барате било каква работа што не е амбициозна и стресна? Барем во Јапонија има шанса да налетате на многу интересни опции. 

Срце мое: уште колку од 1.5 милијардата отчукувања ни остануваат?

Срцето е моќен симбол и метафора, но и во многу физичка смисла не е ништо помалку загадочно - еве некои факти поврзани со овој неверојатно силен мускул во човечкото тело.

Францускиот производител чие вино е забрането во неговата земја

Винарот Максим Шапутие би можел да биде уапсен ако се обиде да продаде две од неговите најнови вина во татковината - Франција.

Додека не изгори свеќата: „тајмери“ користени во европски бордели

Во популарните јавни куќи низ Европа при крајот на 19 век е користен необичен начин на мерење на времето за една посета - свеќички кои богами изгледаат како бргу да горат. 

Пред коректорот и „дилит“: Џејн Остин користела шпенадли за уредување на своите ракописи

Методот е генијален, иако во времето на Остин изгледа не бил нов. Ја пишувате корекцијата на ливче и го прицврстувате со шпенадла на оригиналниот текст.  Ако има повеќе промени, тој на крај ќе заличи на вуду-ракопис. 

Знаевте дека Салвадор Дали го дизајнирал логото за Чупа-чупс?

Дали ни е една од омилените теми за пишување, бидејќи неговиот лик и дело се одлична комбинација на стереотип за откачен гениј но и на човек кој знаел да повлече добри практични потези, без да смета дека со тоа му се „рони бисерот“. На пример да изработи лого за - лижавче.

Тиит-ти-тииит: Морзеовиот код се враќа

Оживувајќи 200 години стар систем, хардкор ентузијасти се обидуваат да ги заобиколат доминантните начини на комуникација, често на локации каде и онака не би имале интернет сигнал.

Чудната судбина на репликата на куќата на Симпсонови

Наградна игра од 1997 предвидувала главна добивка - куќа направена по истиот тертип како онаа во цртаниот филм, и од надвор и од внатре. Но откако истата била доделена, добитничката се премислила. Не било лесно да се живее во фиктивен дом, колку и да личел на вистински.

„Толку беше реална, што ни ја украдоа“ - како се прави дрога за филмови?

Трева? Мов завиткана во мрежичка. Крек? Органски ши путер за тело. „Тули“ кокаин? Морска пена. Дизајнерите ги откриваат тајните на симулирањето дроги на филм. 

Луѓето што се мајстори за изработка на само една шаховска фигура

Во индијскиот град Амритсар, уметници со генерации рачно изработуваат шаховски комплети кои се посластица за колекционерите од целиот свет. Притоа еден мајстор специјализира изработка на само една фигура. И така цел живот. 

Ама кој го слуша?: древен дел од мозокот ви кажува кога треба да престанете да јадете

Очигледно на некои овој мозочен регион им функционира подобро отколку на други. Но можеби не е работата во него, туку во тоа колку го слушаме она што го кажува. 

Букбокс гледаше: „Преведувач на тишината“ (серија, 2023)

Базирана на романот на Анете Хес „Германската куќа“, ова е мини-серија за судењето на високите офицери кои раководеле со концентрациониот логор во Аушвиц од 1963. Една девојка е назначена како преведувачка од полски на самите рочишта, што не само што ќе го промени начинот на којшто таа гледа на блиската историја, туку и на сопственото семејство.

Најстариот анус на светот

На македонски се викаат реброносци или ктенофори, иако во буквален превод би требало да се чешлоносци или „чешли“. Желатинозна маса ама граблива, плус со својство на биолуминисценција - емитирање светлина. Тие носат некои од најстарите гени на планетата, а како што стојат работите веројатно го имаат и најстариот анус на истата. 

Роботска рака за вежбање пијано што штити од повреди и ја подобрува изведбата

Секој кој се обидел да совлада инструмент знае дека маката може да биде и ментална и физичка. За пијанистите ова значи дека часовите минати во вежбање можат да предизвикаат грчеви во рацете, кои прават прекини во рутината и дополнително да имаат негативни психолошки ефекти. За ова сега е смислено решение кое визуелно не изгледа баш софистицирано, но можеби е како некогашниот Космодиск - шашаво е, ама функционира.