Bookbox

Во својата нова книга, познатиот психолог од Харвард, Стивен Пинкер, се обидува да ја разложи секојдневната комуникација на нејзините најситни честички – на неизговорените претпоставки, заедничките знаења и логиката што ни овозможува воопшто да се разбереме. 

„Стентон Вуд“ (наречен уште и „Последна надеж“) е дом за проблематични момчиња што општеството веќе ги отпишало. Стив (Килијан Марфи), неговиот директор, се бори и со сопствените демони и со предизвиците на системот, кому воопшто не му е гајле за овие „криминалци“ и „животни“. Во овој динамичен филм, спасителите и воопшто хуманоста се оние кои ја губат енергијата и битката. 

11-то издание на Меѓународниот фестивал на етнографски филм ЕТНОФФ

На 6 и 7 октомври 2025 (понеделник и вторник) од 19 часот ќе се одржи 11-тото издание на Меѓународниот фестивал на етнографски филм - ЕТНОФФ. Богатата програма содржи филмови од различни делови на светот кои ја истражуваат универзалната човечка состојба, но и опишуваат специфични културни контексти. Влезот е бесплатен!

„Стивнина“ е првиот победник на Зборотворба на годината

Нестанојца (кога ти е убаво и не ти се станува од некаде), мамапод (вредна мајка со осум раце), недостих (нешто неискажливо, дури и во поезија), свирисписок – плејлиста и соклупник (соученикот со кого си седел во иста клупа). Ова се само неколку од над 400-те предлози кои пристигнаа на повикот за првиот нов збор во македонскиот, организиран од „Зборци“. Оној победничкиот повикува на стишување, подзабавување, за да може низ тоа спокојство да се стигне барем малку поблиску до вистината. 

Ќе се преиспитуваат околностите за смртта на Хантер С. Томпсон

Сопругата на новинарот и писател побара нова истрага од Бирото за истраги во Колорадо, иако неговата смрт во 2005 година беше прогласена за самоубиство.

Букбокс гледаше: „Последната сесија на Фројд“ (2024)

Филм за замислена средба помеѓу два големи ума - психијатар-атеист и професор по книжевност и писател - верник, во момент кога е јасно дека на првиот му се избројани деновите. Премисата е одлична, иако за жал истото не може да се каже и за целиот филм. 

Музеј на промашени подароци - од керамички кловнови до исечени мачешки нокти

Презентирани како уметнички дела, необичните предмети се закачени на ѕидот на галерија во Торонто. Тие се добиени на јавен повик од нивните сопственици, а ја испитуваат дефиницијата на тоа што е „лош“ или „промашен“ подарок.

Да се воведе кај нас - архитектите облечени во своите објекти

Сакаш да градиш нешто? Направи макета, облечи ја, стави се среде маалото кадешто би требало да е лоцирана и погледни наоколу. Личи или е грдо? Удобно ли ти е или се гушиш? Ти паѓаат ли делови од облеката бидејќи не се добро прицврстени?

Кој прв рекол: „Муштеријата е секогаш во право“?

Дали верувате во оваа изрека зависи од тоа дали сте од оваа или од онаа страна на пултот. За купувачот ова може да е благослов, но за продавачот потенцијална стапица за злоупотреба на таквата филозофија. За потеклото на изреката има неколку теории.

Како да бидеш другар со себеси од минатото и од иднината

Ова е нешто што психолозите го нарекуваат „континуитет на јаството“, а тоа, велат, може да го подобри нашето здравје и благосостојба, плус позитивно да влијае врз пошироката околина. 

Дела кои влегуваат во јавен домен на 1 јануари 2025-та

Денес, 1 јануари, илјадници дела од 1929 ќе влезат во американскиот јавен домен. 2025-та всушност претставува заокружување на ослободувањето на авторските права на сите книги, филмови, песни и уметнички дела објавени во текот на 1920-тите.

Во новата година не влегувајте како гавран

Има и животни и луѓе кои важат за злопамтила, иако ова не е секогаш лоша особина. Просто е добро да запамтиш кога некој ти згрешил, за да не ти го стори тоа и втор и трет пат. Ама птициве да ти биле врв во злопамтењето. 

Чарлс Рихтер - енигматичниот сеизмолог чиј живот бил полн со потреси

Рихтеровата скала, заедно со Меркалиевата, е најчесто спомнуваната кога се определува јачина на земјотрес. Човекот по којшто е наречена го изумил концептот на магнитуда, но и самиот имал прилично „земјотресен“ живот и карактер. 

Неверојатните предвидувања на еден научник од 1925 кои (главно) се остварија

Арчибалд Лоу бил инженер, физичар и изумител, како и автор на повеќе од 40 книги. Во историјата е запишан како човекот што го направил првиот дрон, но овој откачен тип е заслужен за многу повеќе од тоа. 

Букбокс читанка: „Четврто меѓуледено доба“ од Кобо Абе

Малку е да се каже дека оваа книга е необична, особено имајќи го предвид времето во коешто е напишана, во 1950-тите. Тогаш авторот кој важи за еден од пионерите на научната фантастика во Јапонија пишувал за компјутери што можат да ја предвидат иднината и за таен проект којшто на луѓето ќе им овозможи да добијат шкрги и да живеат под вода, поради климатските промени.

Снежната топка била случаен изум - пронаоѓачот всушност работел на осветлување хируршки сали

Потеклото на декорацијата, онаа која кога ќе се протресе паѓаат снегулки, е поврзано со 17-тиот бицирк на Виена, каде потомците на изумителот се уште ги изработуваат за колекционерите низ светот.

Јастог и леб со големи дупки: храна која носи малер ако се јаде на Нова година

Насловот можеше да биде и „оваа храна никако не смеете да ја јадете на новогодишната ноќ“, ама па така ќе ризикувавме да се најдеме во сопствената рубрика „Стигнавме на дното“. Затоа малку ќе го промениме аголот - ова се верувања за тоа која храна носи малер ако се јаде на крајот на годината и почетокот на новата во различни култури. 

Човекот заслужен што компирот е на нашите трпези

Антоан-Огистен Парментие бил француски фармацевт и агроном од 18-19 век. Сепак, неговата најголема заслуга во историјата на човештвото е што го промовирал компирот како храна за луѓето во Франција и Европа. Без него ни чипс, ни помфрит, ни пире...а богами ни мусака.

Тарот, тарантули и ТикТок: нашата опсесија со предвидување на иднината

Нова изложба во Оксфорд ја истражува привлечноста на тоа да знаеш што ќе се случи во иднина, дури и кога тоа знаење може реално да влијае врз неа (за добро или за лошо). Освен ако не верувате дека нештата се „чкртнати“ - ама па тогаш и знаењето многу не ви помага.

Првата жена со докторат по математика во Европа

Се викала Софија Ковалевскаја (моминско Корвин-Круковскаја). Родена 1850 во Москва, таа не само што била првата жена што во модерна смисла одбранила докторат по математика, туку била и прва назначена за редовен професор во северна Европа. А по политичко убедување била - нихилист.

Психологијата зад „Бејби рејндир“ - една од најдобрите серии на 2024

Долго време се опиравме да ја почнеме серијата за која најмногу се зборуваше изминатата година. Но она што на прв поглед изгледаше како црна комедија за сталкерка излезе нешто многу, многу повеќе.

„Буквално“ - непотребниот потребен збор во повеќе јазици

„Значи како се начукав, буквално не знаев кај сум празнициве“ - ова можеби ќе биде наскоро нечија реплика, која ќе ја сфатиме метафорично или...буквално.

Прва корица на албум што е истовремено и друштвена игра

Откако собра средства со онлајн кампања, еден британски бенд вклучи игра со симболична содржина во првите 200 примероци од својот нов албум, надевајќи се дека со неговата продажба ќе можат да финансираат уште копии. 

Букбокс гледаше: „Поротник број 2“ (2024)

Клинт Иствуд сними филм на 94 години. Тој е можеби послаб од неговите најдобри дела, но сепак поставува сложени етички прашања, во кои се препознава влијанието на класикот „12 гневни луѓе“, ама со „твист“.

Најсуровите книжевни критики на 2024

Во нашата средина не сме навикнати на „сосекувачки“ критики за што и да е од областа на уметноста. Дури и оние кои сакаат да укажат на недостатоци на делото сепак ги бираат зборовите, затоа што средината е мала и лесно е да се замериш. Но тоа не е така во поширокиот книжевен свет.

Како да победиш на шпанскиот Скребл без да знаеш збор шпански?

Веднаш да одговориме, за да не ве држиме во неизвесност. Тајната на тоа да станете шампион во оваа игра на зборови, на јазик кој не го познавате е - да го запомните целиот негов речник. Лесно, нели?

Иконофагија или јадење слики за здравје

Нова книга на Џереми Керинг, професор по историја на уметност на Универзитетот во Фрибург, Швајцарија, се занимава со историјата на верувањето дека јадењето делови од свети слики и реликвии помага во лекувањето на одредени болести. Секако, ова историски подразбирало нивно делумно или целосно уништување. 

2024-та низ најчитаните статии на Википедија

Отворената енциклопедија е најголемиот ресурс на знаење во историјата на светот и е бесплатно достапен на секого, насекаде. Тоа што луѓето го бараат тука како информација, кажува многу за тоа кои биле темите што доминирале во јавниот дискурс (во случајов на англиски јазик).

Фјодоровска треска: како Достоевски стана сензација на ТикТок

„Бели ноќи“, новелата на рускиот автор од 1848, не звучи како веројатен кандидат да стане популарна на социјалните мрежи. Но приказната за осамениот наратор среде суровоста на руската зима некако стана вирална.