Bookbox

Документарец кој повеќе од 15 години подоцна ја обновува контроверзaта околу најскапата слика на светот – „Салватор Мунди“, продадена за 450 милиони долари, припишана на Леонардо да Винчи. Кога првпат беше откриена, таа предизвика огромен интерес, но веднаш се појавија сомнежи дека не е оригинал. Овој филм ја следи нејзината чудна историја која де наликува на час по историја на уметност, де на трилер кој вклучува видни фигури од светот на финансиите и политиката.

Ако се сеќавате на „Животот на Брајан“ на Монти Пајтон, има една сцена во која Брајан се обраќа на толпа во Ерусалим, која верува дека тој е Исус. „Грешка сте“, ги убедува тој. „Не треба да ме следите. Не треба да следите никого. Треба да размислувате со своја глава. Сите вие имате свое јас!“. Толпата му враќа во еден глас - „Дааа, сите имаме свое јас!“. Ова е парадокс кој совршено ја илустрира тешкотијата да се напише историја на „себството“ - она по кое некој се разликува од сите други. 

Запознајте се со 19-те мачки на Марк Твен

Иако неговите книжевни дела се предмет на бесконечни критички анализи, една работа е многу едноставна: Марк Твен ги сакал мачките многу повеќе од луѓето и тоа го искажувал отворено. Една од неговите познати духовити забелешки е дека кога човекот би можел да се „вкрсти“ со мачка, тоа би го подобрило човекот - но би ја расипало мачката.

Што е факт, а што измислено во новата серија за атентатот на американскиот претседател Гарфилд?

„Смрт од гром“ е нова историска серија на Нетфликс која го оживува краткиот, но драматичен мандат на американскиот претседател Џејмс А. Гарфилд и неговото убиство од Чарлс Гито. Во само четири епизоди успеваме да ги запознаеме не само овие интересни ликови, туку и историскиот контекст во коj се одвива драмата. 

Koга колегите го спасиле писателот Жан Жене од доживотен затвор

Романсиер, драматург, есеист и политички активист. Жан Жене исто така бил и ситен криминалец, багабонт. Откако по десетти пат бил осуден за кривични дела, што во 1940-тите во Франција автоматски повлекувало доживотен затвор, неколку негови славни колеги се кренале да го бранат, потпишувајќи петиција до тогашниот претседател на државата.

Германски суд: Биркенсток сандалите не се уметност

Обид компанијата за производство на удобните, но според многумина грди сандали, да ги заштити согласно закон за авторско право на уметнички дела (не само на дизајн) и оттаму да го спречи нивното компирање. Ама...

Трамп „Раценожички“ ги скрати и парите за научни истражувања

Може слободно да почнат да го викаат Доналд Сизорхендс, бидејќи како почнал да крати од ова или од она, кој знае на крај што ќе остане. Меѓу поновите потези е и значајното намалување на финансии за наука.

На Меѓународниот ден на антропологијата - како културата го моделира значењето на зборовите

На прв поглед делува дека кога ќе кажеме „убаво“, без оглед на која култура припаѓаме, мислиме на едно те исто. Имено, на нешто убаво. Но според најнова анализа на десетици јазици со помош на машинско учење на Универзитетот Принстон, значењето на зборовите не секогаш се однесува на некаква суштинска константа. Поинаку кажано, културата го моделира значењето, особено на поапстрактните именки.

Голтнал игла, го удрила цигла, паѓал по скали - Адолф Сакс сепак оставил инструмент наречен по него

Саксофонот е патентиран во 1840-тите. Новиот инструмент бил одличен за воените бендови, но не ја добил потребната поддршка од музичкиот естаблишмент на тоа време. Зошто?

Греби и (не) добивај: интересната историја на грепките

Делуваат како наивна забава, но инстант лозовите со скриени „кодови“ кои означуваат дали тие се добитни или не се всушност исто како и слот машините, ама со гребење на фино дизајнирани ливчиња. Нивната историја е долга половина век.

дали и вие пишувате само со мали букви?

воведот на текстот на којшто налетавме денес вели: „младите ја имаат забаталено капитализацијата (пишувањето со големи први букви) во корист на стил на пишување што ги рефлектира нивните вредности и ставови кон традицијата“. ние па мислевме дека пишувајќи пораки на овој начин сме само мрзливи. а млади секако сме.

Букбокс гледаше: „Касандра“ (мини-серија, 2025)

Морничава приказна која го комбинира стравот од вештачката интелигенција со архетипот на гневната и одмаздољубива жена. Резултатот е ефектен.

„Технофосили“ - како сегашното загадување ќе стане археолошки наод во иднината

Сакате да оставите трага во светот која ќе трае засекогаш? Па не морате да напишете безвременска драма како Шекспир ниту пак да компонирате како Моцарт. Само фрлете лименка или сменете го мобилниот кој ќе заврши во отпад. И - ете. Веќе сте (речиси) бесмртни.

Што е факт а што фикција во филмот за Марија Калас?

Чилеанскиот режисер Пабло Ларен како да специјализира создавање портрети на значајни жени во пресвртни моменти во нивниот живот, кога се во тешка криза и во војна со своите внатрешни или надворешни демони. По „Џеки“, за вдовицата на Кенеди четири дена пред погребот на нејзиниот сопруг, потоа „Спенсер“, за принцезата Дијана во текот на посетата на еден од имотите на кралицата, а сега и „Марија“, за оперската дива, неколку денови пред нејзината смрт. 

Букбокс читанка: „Не постои лесна работа“ од Кикуко Цумура

Што се случува откако ќе „изгорите“ на претходно работно место и во своите 30-ти ќе почнете да барате било каква работа што не е амбициозна и стресна? Барем во Јапонија има шанса да налетате на многу интересни опции. 

Срце мое: уште колку од 1.5 милијардата отчукувања ни остануваат?

Срцето е моќен симбол и метафора, но и во многу физичка смисла не е ништо помалку загадочно - еве некои факти поврзани со овој неверојатно силен мускул во човечкото тело.

Францускиот производител чие вино е забрането во неговата земја

Винарот Максим Шапутие би можел да биде уапсен ако се обиде да продаде две од неговите најнови вина во татковината - Франција.

Додека не изгори свеќата: „тајмери“ користени во европски бордели

Во популарните јавни куќи низ Европа при крајот на 19 век е користен необичен начин на мерење на времето за една посета - свеќички кои богами изгледаат како бргу да горат. 

Пред коректорот и „дилит“: Џејн Остин користела шпенадли за уредување на своите ракописи

Методот е генијален, иако во времето на Остин изгледа не бил нов. Ја пишувате корекцијата на ливче и го прицврстувате со шпенадла на оригиналниот текст.  Ако има повеќе промени, тој на крај ќе заличи на вуду-ракопис. 

Знаевте дека Салвадор Дали го дизајнирал логото за Чупа-чупс?

Дали ни е една од омилените теми за пишување, бидејќи неговиот лик и дело се одлична комбинација на стереотип за откачен гениј но и на човек кој знаел да повлече добри практични потези, без да смета дека со тоа му се „рони бисерот“. На пример да изработи лого за - лижавче.

Тиит-ти-тииит: Морзеовиот код се враќа

Оживувајќи 200 години стар систем, хардкор ентузијасти се обидуваат да ги заобиколат доминантните начини на комуникација, често на локации каде и онака не би имале интернет сигнал.

Чудната судбина на репликата на куќата на Симпсонови

Наградна игра од 1997 предвидувала главна добивка - куќа направена по истиот тертип како онаа во цртаниот филм, и од надвор и од внатре. Но откако истата била доделена, добитничката се премислила. Не било лесно да се живее во фиктивен дом, колку и да личел на вистински.

„Толку беше реална, што ни ја украдоа“ - како се прави дрога за филмови?

Трева? Мов завиткана во мрежичка. Крек? Органски ши путер за тело. „Тули“ кокаин? Морска пена. Дизајнерите ги откриваат тајните на симулирањето дроги на филм. 

Луѓето што се мајстори за изработка на само една шаховска фигура

Во индијскиот град Амритсар, уметници со генерации рачно изработуваат шаховски комплети кои се посластица за колекционерите од целиот свет. Притоа еден мајстор специјализира изработка на само една фигура. И така цел живот. 

Ама кој го слуша?: древен дел од мозокот ви кажува кога треба да престанете да јадете

Очигледно на некои овој мозочен регион им функционира подобро отколку на други. Но можеби не е работата во него, туку во тоа колку го слушаме она што го кажува. 

Букбокс гледаше: „Преведувач на тишината“ (серија, 2023)

Базирана на романот на Анете Хес „Германската куќа“, ова е мини-серија за судењето на високите офицери кои раководеле со концентрациониот логор во Аушвиц од 1963. Една девојка е назначена како преведувачка од полски на самите рочишта, што не само што ќе го промени начинот на којшто таа гледа на блиската историја, туку и на сопственото семејство.

Најстариот анус на светот

На македонски се викаат реброносци или ктенофори, иако во буквален превод би требало да се чешлоносци или „чешли“. Желатинозна маса ама граблива, плус со својство на биолуминисценција - емитирање светлина. Тие носат некои од најстарите гени на планетата, а како што стојат работите веројатно го имаат и најстариот анус на истата. 

Роботска рака за вежбање пијано што штити од повреди и ја подобрува изведбата

Секој кој се обидел да совлада инструмент знае дека маката може да биде и ментална и физичка. За пијанистите ова значи дека часовите минати во вежбање можат да предизвикаат грчеви во рацете, кои прават прекини во рутината и дополнително да имаат негативни психолошки ефекти. За ова сега е смислено решение кое визуелно не изгледа баш софистицирано, но можеби е како некогашниот Космодиск - шашаво е, ама функционира. 

Окултниот Елвис: дали Присли бил телепатски полубог?

Според нова книга, кралот на рокенролот тврдел дека е исцелител од деветтата месечина на Јупитер. Со еден потег на раката наводно можел да направи да престане да врне. И верувал во вонземјани, од кои човештвото не требало да се плаши.