Bookbox

Фестивалот на креативен документарен филм Македокс оваа година ќе се одржи од 21-28 август на неколку локации. Меѓу 75-те филмови има еден кој навидум многу пати сте го гледале. Но и покрај препознатливиот формат, тој сепак успева да трогне и да допре, низ приказните на децата од едно училиште во Виена. 

Нова книга под наслов „Книжевниот клуб на ЦИА“ од долгогодишниот новинар на Гардијан, Чарли Инглиш, е возбудлива историја на тоа како агенцијата пренесувала забранети книги преку Железната завеса.

Кратка историја на маиците со слогани

Имаме фиоки полни маици – удобни, евтини и лесни за комбинирање. Но маицата одамна не е само „основно“ парче облека. Последните 70 години таа е средство за самоизразување, а денес, во 2025, маицата со натпис е како подвижен билборд за протестни и ангажирани пораки, макар биле напишани и со коректорски грешки.

Џабе совети, пак носиме одлуки сами

Меѓународно истражување спроведено во дванаесет земји покажало дека, при донесување сложени одлуки, луѓето насекаде во светот најчесто се потпираат на сопственото размислување, наместо да бараат совет од други. Ова важи и за поиндивидуалистичките, и за поколективистичките општества. 

Апокалипса: нова книга за прастара тема

Колку повеќе учиме за апокалипсите од минатото, толку повеќе надеж имаме дека ќе ја надминеме и нашата, онаа реалната или замислената. Тоа нема да биде пријатно, ниту праведно, но светот и нашите култури, заедници – па дури и нашиот вид – од неа ќе излезат променети. Ова го тврди авторка на нова книга на тема апокалипса.

Левицата и десницата зборуваат на различни јазици - буквално

Студијата се однесува на САД, каде анализата на онлајн коментари покажале дека либералите и конзервативците користат различни зборови за слични искази. Како да зборуваат не на некаков сленг, туку на сосема различен јазик. 

Kaко низ годините се прикажувани менталните болести на филм?

Нова научна статија во пред-печатење на истражувачи од Стенфорд и Јеил го истражува портретирањето на самоубиствата и психијатриските болести во филмската уметност, и како тоа влијае врз нашите предрасуди поврзани со овие теми.

Сашико и боро: јапонски традиции на крпење облека

Да се поправи а не да се фрла е фина работа која ја почитувале нашите предци, а сега ја применуваат главно оние кои не можат да си дозволат ново. Но и крпеното може да изгледа убаво и достоинствено.

Книжарница во Тајван во која купувачите се во темница

Мотото на книжарницата е „читање на (или со) душа“, а влезот е означен со традиционално платно кое се поставува при смртен случај. Ова е метафора за посетителите да се ослободат од нештата кои ги мачат во секојдневниот живот. Во неа можат да влезат оние над 18 години, бидејќи содржи книги кои често се на сензитивни или еротски теми.

Песната што Дилан ја напишал за да го исмее Ленон

Љубовта помеѓу Битлси и Дилан била еднонасочна - четворицата му се восхитувале на талентот на Американецот. Овој пак не се воздржувал да ги исмева, кодирано ама сепак јавно.

Мрачниот Мики Маус

Низ стриповските кругови долго време кружи „урбана легенда“ за стрип на Дизни во кој Мики се обидува да изврши самоубиство на различни начини со комичен ефект. Сепак ова не е легенда туку факт, кој зборува за начинот на кој во меѓувреме се сменило нашето чувство за „смешно“.

Што е тоа наративна „кинеска кутија“?

Ги знаете оние кутии што во себе содржат помала кутија, па во помалата уште помала...Традиционален кинески дизајн, тие станале популарни на запад, но не само како материјален артефакт, туку и како фигуративен опис на ситуации или содржини кои се концептуално вгнездени едни во други.

Тантал и последната тоалет хартија: старогрчки митови сред пандемија

Нарцис малку предолго се ѕвери во својот одраз во тек на видео повик. Заглавена дома, Медуза се обидува да ги пресече своите палави кадрици.

„Сапиенс“ на Јувал Ноа Харари излегува како стрип

Историјата на човештвото ќе биде раскажана низ серија графички новели базирана на бестселерот на Харари.

Koга гратче во САД исценирало дека го презеле комунисти

Во 1950-тите, жителите на Мосин, Висконсин, извеле нешто што било замислено како театарска претстава - бунт кој требало да предупреди од опасностите на „црвените“. Но како што обично бива, симулацијата не поминала без последици. 

Почина магионичарот кој ги раскринкуваше лажните чудотворци

Џејмс Ренди беше необична комбинација на илузионист и скептик. Го нарекуваа „раскринкувач“, но тој сепак повеќе сакаше да се вика „истражувач“. Со него се врзани голем број интересни приказни, за неговата борба против магијата која се продава како вистина, а не како забава.

Што значи тоа „по свахили време“?

На јазикот свахили времето се мери од изгресонце до зајдисонце (a.m.) и од зајдисонце до изгрејсонце (p.m.). Бидејќи вообичаено денот почнува во седум наутро, тоа по нивно е 1. А бидејќи сонцето заоѓа во 7 навечер, тоа за нив е повторно 1. Но ако не ја знаете оваа разлика, или ако сте бавни во пресметувањето, ќе бидете тотално збунети.

Излезе заборавена книга од 1948 на член на британската бригада која ја градела пругата Шамац-Сараево

Неодамна во издание на Фабрика књига од Белград излезе превод на книгата „Пругата: авантура на изградбата“, изворно објавена на англиски во Лондон во 1948, која до сега не била приопштена на ниту еден од некогашните југословенски јазици.

Тајниот свет на ловци на дневници

Има луѓе кои копаат по стари книги во потрага по нечии дневнички записи. Има некоја магија да влезеш во свет на туѓинец за кој знаеш дека не е лик од книга. Но некои се против објавувањето и трговијата со овие парчиња интима.

Антроподермичка библиопегија: книгите подврзани во човечка кожа

Постапката има софицистирано име. Но зад него се крие пракса која, спротивно на стереотипите, не е врзана со нацисти и сериски убијци.

Што е вистина а што измислено во „Судењето на 7-мината од Чикаго“?

Нов одличен филм на Аарон Соркин во продукција на Нетфликс го прикажува судењето на осуммина (да, осум) антивоени активисти кои протестирале во текот на Демократската национална конвенција од 1968, што завршило со насилен судир помеѓу нив и полицијата. Судски записници, мемоари и медиумски написи покажуваат што е историски верно а што измислено во филмот.

Нов албум на Кронос квартет во чест на пејачот и активист Пит Сегер

Можеби не го знаете името на Пит Сегер, но веројатно ја знаете неговата изведба на We Shall Overcome, старата духовна песна која со негова помош стана химна на движењето за граѓански права во Америка. Гудачкиот квартет Кронос сега му посветува албум.

Захаријас Мавридис, сценарист и режисер: Грчката економска криза ги оживеа разликите меѓу левицата и десницата

Неговиот филм „Ветеран“ синоќа, 18.10, беше прогласен за најдобар на петото издание на фестивалот Киненова, кое оваа година одеше и на ТВ24. Интервјуто е направено пред објавата на признанието, а зборува за историскиот контекст на неговото дело, современата состојба со радикалната десница во Грција и зошто мачките не се баш добар филмски кастинг.

Како Дејвид Фостер Валас го предвиде Зум - и нашиот замор од онлајн конференции?

Ликовите во „Бескраен мајтап“ - еден од најкомплексните романи на светската книжевност - најпрвин се воодушевени од можноста да комуницираат преку видеофони. Но набргу почнуваат да ги чувствуваат сите нуспојави. Точно оние кои набргу и ние ќе ги осетиме.

Што е тоа „мудрост“?

Иако е еден од најстарите термини во интелектуалната историја на човештвото, мудроста е тешко да се дефинира. Има мистични квалитети, инспирира восхит и стравопочит, но главно се потпира на архетипи од историјата или популарната култура. Мудроста е посакувана, но што е всушност таа?

Текст од 2002 за расколот помеѓу Меѓународниот славистички комитет и Бугарската академија на науки

Пред скоро две децении во Утрински весник се појави текст на проф. д-р Коста Пеев под наслов „БАН не го уважува меѓународниот славистички комитет“. Како и со голем број други статии објавени во медиуми кои во меѓувреме се згаснати, и оваа можете да ја пронајдете само со крајна упорност.

Приказната за ирскиот џин од 18 век чиј скелет се чува во музеј против неговата волја

Се викал Чарлс Брн, и според различни извори бил висок некаде од 2,30 до 2,54 метри. Неговиот скелет се чува во Кралскиот колеџ за хирурзи во Лондон. Но неодамна се покрена иницијатива тој да биде вратен во родната Ирска.

Тестаментот кој поттикнал натпревар во раѓање бебиња

На 31 октомври 1926 починал познат адвокат од Торонто. Кога по некое време бил отворен тестаментот, тој содржел неколку шеговити ставки. Меѓу нив една која се покажала крајно бизарна, и крајно несмешна.

Почнува најголемиот саем на книги во светот - како ќе изгледа?

Денес, 14.10, почнува Франкфуртскиот саем, кој како и многу други традиционални настани нема да личи на себе. Сепак, за разлика од други големи книжевни саеми годинава кои беа откажани, овој барем се одржува.