Фајзергејт ја откри вистинската природа на ЕУ

Никој подобро не ја доловува елитистичката природа на ЕУ од Урсула фон дер Лајен. А неа ниеден нејзин потег подобро не ја доловува од одлуката во април 2021 година, да потпише договор од 35 милијарди евра за купување на 1,8 милијарди дози од вакцината Фајзер. Цената по доза на која таа се согласила била 15 пати повисока од производната цена - што значи дека ЕУ преплатила десетици милијарди евра. И што? И ништо.

Додавајќи бензин на оганот, Њујорк Тајмс подоцна објави дека Фон дер Лајен лично преговарала за договорот преку серија текстуални пораки и повици со извршниот директор на Фајзер, Алберт Бурла (види: Првиот човек на Фајзер се уфуфка од сведочење).

Оттогаш, „Фајзергејт“ прерасна во еден од најголемите скандали во историјата на ЕУ.

Фон дер Лајен и Комисијата  одби да ги предаде текстуалните пораки - не само на новинарите, туку дури и на Омбудсманот на ЕУ и Судот на ревизори на ЕУ (види „ЕУ не може да ги најде пораките со кои се договорени 1,8 милијарди Фајзер вакцини“)

Канцеларијата на европското јавно обвинителство, независно тело на ЕУ одговорно за истрага и гонење финансиски криминал, кон крајот на 2022 година сепак отвори истрага за процесот на набавки во пандемијата (не конкретно за Фајзергејт).

Во април 2023 година, Фредерик Балдан, белгиски лобист специјализиран за трговски односи меѓу ЕУ и Кина, поднесе тужба против фон дер Лајен пред судот во Лиеж, обвинувајќи ја за злоупотреба на службената положба, уништување јавни документи, незаконски интереси, корупција.... Набргу потоа, лобистската акредитација на Балдан беше повлечена од Европскиот парламент, но Унгарија и Полска се приклучија на тужбата.

На почетокот на овој месец, сослушувањето на фон дер Лајен мистриозно беше одложено за декември.

Нејасно е дали обвинителството навистина го истражувало случајот. Адвокатката на Балдан, ги посетила неговите  канцеларии во Брисел и Луксембург за да побара копија од документите за случајот, што е  стандардна процедура од правна гледна точка. Не само што ѝ било кажано дека нема такво досие, туку и во двата наврата било повикано обезбедувањето.

„Иако помина година и пол откако ја отворија својата истрага, сè уште никој не е обвинет“, потсетува таа.

Вистина е дека обвинителството доста неволно се зафати со случајот па долго се дебатираше околу јурисдикцијата, за сега најмногу да се зборува за евентуалното одземање на имунитетот на Урсула при што постои парадоксална ситуација: имунитет одзема Колеџот на комесари а со него вообичаено претседава - Урсула фон дер Лајен. 

Фајзергејт не е единствениот случај кој фрла сомнеж во политичката независност на европското јавно обвинителство. Лани, владата на италијанската премиерка Џорџа Мелони успеа за обвинител да инсталира човек кого независната комисија на судски експерти го рангираше како последен од сите кандидати.

Сите овие случаи укажуваат на целосен недостаток на одговорност на ЕУ политичарите и системот како таков: и покрај сите судови и тела во чии раце беше Фајзергејт, ниту еден не успеа да ја натера фон дер Лајен да предаде СМС пораки. Можеби не треба да се чудиме. На крајот на краиштата, Фајзергејт не е изолиран инцидент, туку одраз на вистинската природа на ЕУ: рај во кој каде што неизбрани политичари и корпоративни моќници можат да се дружат далеку од љубопитните очи, без ограничувања од 'застарени концепти' како што се транспарентноста и владеењето на правото“, пишува Томас Фази.

31 мај 2024 - 14:18