Bookbox

Кога ќе се каже „Византија“ повеќето од нас замислуваат православни цркви и манастири, дворски сплетки и интриги, книжевност која главно се однесува на житија на светци, верски химни и проповеди. Секс и еротика? До појавувањето на ова дело, прв пат преведено на македонски, бевме убедени дека секс во Византија - немало.

Кога некој текст е генериран од големи јазични модели како ЧетЏипити, Клод или Дипсик, сликата за тоа кој е „автор“ се замаглува. Технички гледано, алгоритамот го напишал текстот, но човек го иницирал, поставувајќи ги основните параметри. Во време пред писменоста, усното народно творештво немало познат автор и ова прашање воопшто и не било битно. Дали ова е враќање на тие времиња?

Доброто, лошото и грдото: лажното интервју со Клинт Иствуд

Приказната оди вака: австриски весник објавува интервју со Иствуд кое станува вирално. Набргу потоа славниот актер и режисер излегува со соопштение дека целата работа е измислица. Не дека е прв пат да се лиферува лажна вест во медиуми, ама оваа откри некои поскришни аспекти на тоа како функционира публицистичката машинерија зад славните личности и под каков притисок се новинарите во оваа „ниша“.

Во Холандија се отвори Музеј на миграцијата

Во срцето на ротердамското пристаниште, на полуостровот Катендрехт, деновиве официјално се отвора нов културен репер - музејот Феникс. Сместен во стогодишен магацин на јужниот брег на реката Мас, овој нов музеј ја раскажува историјата на миграцијата преку уметноста, со амбиција да стане една од клучните институции во Европа што ги истражуваат човечките патишта, судбини и преселби.

Кога Марија Жоао го пееше Шекспир

На овогодинешното издание на ОффФест после многу години ни доаѓа португалската музичарка која доцна открила дека знае да пее. И од тогаш не запира.

„Мрежа“ (1976)

Годината што ја оставивме зад нас консензуално е прогласена за таква која не сакаме да се повтори. За ретроактивно да се рационализира сето она што му се случи на светот, и што ќе продолжи да му се случува, меѓу другото се посегнува по филмови кои визионерски го претскажале она што денес го живееме, а чии пораки не сме ги сфатиле доволно сериозно. Еден од нив е токму овој.

Лондон некрополис релвеј: возот кој пренесувал мртви

Што кога во градот постоечките гробни места не се доволни, а често фаќа епидемија на заразни болести? Се отвара железничка пруга до најблиското соодветно место, а живите прават еднодневни „екскурзии“ за да ги закопаат своите мртви. Или барем така било во Британија при крај на 19 и голем дел од 20 век. 

Непознатите што кријат песни по британски супермаркети

Во супермаркетот Теско во Бирмингем мистериозен посетител остава отпечатени, внимателно одбрани песни. Истиот, или можеби група луѓе, анонимно испраќаат песни на фризери. Трет ги остава по кафани. Или овие случаи се поврзани, или Британците навистина веруваат во моќта на поезијата да комуницира.

Шерлок и критиките во стихови

На 1 јануари излезе првата епизода од четвртата сезона на „Шерлок“ која фановите (=ние) долго време ја очекуваа. Критиката не е воодушевена, ама и aвторот знае како да врати.

Уметноста на лежењето

Секогаш кога имате шанса да се излежувате, по некое време мислите дека има нешто попаметно што можете да го правите, и се чувствувате речиси виновно што сте си го дозволиле тој луксуз? Следниот пат ако и кога ќе ви дојде таква мисла сетете се дека лежењето не е пасивен чин, туку високо софистицирана уметничка форма.

Како „елитно“ стана омразен збор...на елитите

Како ви звучи кога нешто е опишано како елитно? „Елитен ресторан“, „елитна гимназија“. За некого оваа придавка е сигнал за посебност која мотивира. За други асоцира на некакви замислени олимписки височини, класна поделеност и недостапност. Антиелитистичкото чувство во САД ја одбележа изминатата година, а „елитно“ стана еден од најнепосакуваните епитети, пишува Њујорк Тајмс.

Како да препознаеш славни сликари

Ако мислите дека историчарите на уметност, кураторите и оние со наводно богата општа култура знаат да ги спојат славните сликарски дела со нивните автори затоа што многу учеле и читале, еве начин да ги „хакирате“. Методот не работи 100%, но веројатноста за погодок е сепак многу голема.

Kој научен концепт би требало да се промовира во 2017?

Иако веројатноста секој да си гледа од својот атар, и да смета дека научните проблеми со кои тој/таа се занимава се најбитните и најитните, интересно е на едно место да се видат одговорите на голем број научници и мислители за тоа кој концепт или термин би требало да е во фокусот на вниманието следната година, и особено - зошто.

Брајан Ино: градинар и футурист

На 1 јануари излезе новиот албум на пионерот на амбиенталната музика, кој има изјавено дека може да замисли ситуација во која нашите внуци со чудење ќе нè прашуваат како е можно да сме ги слушале истите песни одново и одново. Затоа, визионерски работи на таква музика која самата се пресоздава. 

Така зборуваше Јаросински

@NeinQuarterly беше во Скопје во јуни, сега веќе минатата година. По принципот „ај денес - ај утре“ видеото од тој настан до скоро стоеше на некој хард диск. Еве го конечно тука, но не само заради некакво архивирање, туку и заради шармантната комбинација на нихилизам и оптимизам која ја содржи, а која сигурно ќе ни треба и во Новата. Да, таква комбинација е можна. А можеби и нужна.

На луѓето кои ќе ја дочекаат новата 2959

Во 1959 големиот британски филозоф (малкумина знаат дека во Скопје има улица со негово име), Бертранд Расел, во емисија на Би-би-си требало да одговори на следново прашање: „Што би ѝ порачале на генерацијата која ќе живее 1000 години од денес, за животот којшто сте го живееле, и за лекциите што сте ги научиле?“

„Долг пат кон дното“ од Ник Хорнби

На многумина може да им се чини дека читање роман за луѓе што планираат самоубиство на Нова година и не е баш највеселиот начин да се дочека истата. Но кога е во прашање Хорнби, подобар начин и нема.

Послание по Боуви, Принс, Коен и Џорџ Мајкл

Некои идни толкувачи на културата сигурно ќе се обидуваат да најдат можни врски помеѓу ликовите и делата на славните музичари кои нè напуштија годинава, во потрага по „цајтгајст“-от на нашава епоха. За да им ја олесниме работата, направивме мешап од нивни стихови.

Композиторите кои биле „по чашката“

До сега на повеќе пати сме пишувале за (не)среќната врска помеѓу книжевноста и алкохолот. Но изгледа дека и композиторите не биле по млекото. 

Свештеникот и физичар кој го измисли ефектот на „слоу моушн“

Омилена техника е на режисери како Акира Куросава, Сам Пекинпо и Вес Андерсон. Сите тие, сосе нас кои денес можеме да правиме филмчиња во слоу моушн и со обичен телефон, треба да му заблагодарат на човек по име Аугуст Мусгер.

Оптимизмот како ангажиран отпор

Тероризам, ИСИС, уште тероризам, Трамп, Брегзит, смрт на славни личности. 2016 изгледа дека не можеше да биде полоша. Стивен Пинкер вели - чашата е сепак полуполна, ама само ако заедно ја наполниме.

Запознајте ја глобалната суверена држава Атлантиум

Што би се случило ако среде некоја македонска пустелија забодете знаме и се прогласите за владетел на измислена земја? Ќе можете ли да составите влада? Ќе ви тргне ли економијата? Ќе ви го признаат ли името?

Смешно или опасно?: божикна сатира во научните списанија

Она што е први април за нормалниот свет, тоа е (католички) Божик за академските списанија - според традицијата голем број од нив на овој датум објавуваат статии кои не се сосема ненаучни, но на теми и методологии кои вообичаено не би биле прифатени како сериозни. Дали е ова толку наивно колку што изгледа на прв поглед?

Биди кул, биди стоик

Стрес, преработеност, недостаток на социјализација во време на прекумерно користење социјални мрежи, постојана изложеност на лоши вести - сето ова го живеевме и допрва ќе го живееме. Една древна филозофска школа нуди безвременски и универзални решенија за секакви маки, па и за овие.

За британцките работи

Документарна ТВ серија во која куп познати и помалку познати објаснуваат колку е бизарно да се биде Британец, и тоа (до сега) во тек на две сезони и седум епизоди, без намера да запрат. Ако тие имаат толку многу проблеми, колку ли епизоди би биле потребни за нашите?

Како децата да станат имуни на лажни вести?

Како луѓето, и особено помладите кои допрва ќе бидат изложени на овој феномен, да разликуваат дигитални факти од фикции? Да се обучат од мали нозе, како што некогаш бевме обучувани по ОНО и ОСЗ да ја препознаваме непријателската пропаганда.

Кога пцуеш година како да е човек

При крајот на годинава медиумите се обидуваат од петни жили да направат списоци на фини вести и настани кои се случиле во исто време додека нè навјасуваа лошите, само за некако да ја смалат горчината која таа ни ја остава во устата. Некако тешко им оди.

Неостварената бизнис идеја на Кафка - да пишува туристички водичи

Додека патувал низ Европа со другар му Макс Брод, летото 1911, на Кафка му дошла бизнис идеја - да пишува водичи со совети за тоа како да патуваш со малку пари. И во оваа работа бил визионер.

„Излез десно: луѓето кои ја напуштиле левицата“

И кај нас има политички вртикапи кои ја менуваат нивната определба секогаш кога ќе проценат дека тоа им се исплати, вадејќи се на „развој“ на нивните убедувања, кои и не се баш убедливи. Оваа книга е за шестмина американски интелектуалци кои идеолошки свртеле од лево кон десно, a aвторот се обидува да сфати зошто, и како.