Bookbox

Фројд уште во 1917 година зборувал за пресврти во науката што ја разнишале човечката самодоверба и ја релативизирале нашата „привилегирана“ позиција во светот. Секој од овие удари нè соочил со нови граници на нашата посебност. Денес, со развојот на вештачката интелигенција, многумина сметаат дека сме сведоци на уште еден таков удар – интелектуален – кој повторно го отвора прашањето за нашата улога и значење во светот.

Во 2025 нема недостаток на литература за самопомош и за тоа како треба да се живее среде модерните турбуленции. Но како и во повеќе области на човечкото живеење, можеби најдобра стратегија е да се види што од минатото го преживеало тестот на времето, затоа што на крајот на краиштата проблемите се истите, исто како и решенијата. 

Како Битлси наоѓале инспирација во авангардната класика

Во средината на 1960-тите, додека доминирале на топ-листите, правеле генерации тинејџерки да паѓаат во транс и биле постојана мета на медиумите, Битлси истовремено се запознавале и учеле од најсмелите и најзначајни композитори на класичната музика.

Дали минералната вода е „природна“ ако е филтрирана?: новото прашање што и не е толку ново

Неодамнешен скандал со филтрирањето на познатата вода „Перие“ потсети на тоа дека прашањето околу тоа дали минералната вода е природно-природна ако е „чепната“ постоеле уште пред неколку векови. 

Невротични мачки и хипноза за лажговци: 180 години од списанието „Сајентифик Американ“

Eдно време го добивавме на домашна адреса, иако со големо задоцнување. После стана достапно онлајн со претплата. Денес списанието за наука кое почнало да излегува во 1845 е најдолго издаваното во САД, со континуитет од век и плус 80 години. 

„Не ми зборувај додека те прекинувам“

Бидејќи стандардните бон-тон прирачници одамна не се атрактивни, босанскиот автор Ненад Величковиќ и илустраторката Маја Веселиновиќ се обидуваат да им пристапат на младите „од спунт“ - со иронија и благ цинизам, кои за жал на моменти звучат многу реално.

Како да вежбаш како Кафка

Доколку би се нашле во 1910-тите на улиците на Прага ноќе, лесно би можеле да налетате на полуголиот (или целосно голиот) Франц Кафка, кој трча, скока и се растегнува на својот прозорец.

Дау: филмскиот проект кој забега во антрополошки експеримент

Започнал како снимање филм, а прераснал во огромен проект во кој учесниците јаделе, работеле и спиеле на сет историски лоциран во поранешниот Советски сојуз. И тоа со години.

Салвадор Дали воскресе - вистина воскресе

Ars longa, vita brevis e латински превод на изрека која оригинално е на старогрчки, на древниот доктор Хипократ. Но дури ни тој не можел да претпостави дека вештачката интелигенција ќе биде во состојба да продолжи векот не само на уметноста, туку и на нејзините создавачи.

Книга која ги покажува плановите на Хитлер за САД и Канада

Националната библиотека на Канада набавила книга во некогашна сопственост на фирерот, која ги отсликува неговите планови за еврејското население во прекуокеанските земји. Таа покажува што можело да се случи доколку Втората светска војна завршела поинаку.

За да опстане човекот морал прво да се припитоми самиот себе

Ричард Врангам се смета за еден од водечките истражувачи на човечката еволуција. Темата на неговата нова книга, која излезе денес, 29.1, е стара но сè уште актуелна - како да се разбере симултаното постоење на сурова агресивност и кооперативно однесување кај луѓето.

Ник Кејв: Зошто вештачката интелигенција не може да направи одлична песна?

На својот официјален сајт Ред рајт хенд Кејв одговара на одбрани прашања на своите фанови. Некој Петар од Словенија го прашува - Со оглед на тоа што човечката имагинација е последниот бастион на дивината, дали е можно вештачката интелигенција да напише добра песна? Одговорот има врска не само со музика, туку со нашата потреба да сонуваме и да мечтаеме.

Koга здравјето зависи од зборови

Светот на рекламите и маркетингот ни асоцира на конзумеризам, манипулација, генерално лага и измама. И ова е честа тема за расправа со пријатели кои работат во овие сектори. Но со една реклама успеаа за момент да нè замислат, дека можеби понекогаш, само понекогаш, е поинаку.

Научниот експеримент кој ќе трае следните 500 години

Во 2014 неколкумина микробиолози започнаа студија која го редефинира терминот „долгорочна“. Затоа што трае, ни помалку ни повеќе, колку пусто турско.

Од Бразил до Балканот: стапиците на деминутивот

Сè почна од текст во кој се анализира зошто Бразилците сакаат да зборуваат по „бебешки“, односно зошто користат голем број деминутиви. За од Бразил набргу да стигнеме до друго Б - до Балканот.

Феноменот на самозаљубениот актер-режисер

Во новиот Тhe Mule, 88-годишниот Клинт Иствуд кој си игра во сопствениот филм, си мести сцени во кои има тројка со дваесетгодишни девојки. И тој не е единствениот кој го следи старото режисерско - ш`о сакам, тоа си пра`ам.

Вистинската приказна за жената која фалсификувала писма на познати писатели

Писателка која лажира ракописи на други, многу пославни писатели. И која тешко дека би можеле да ја наречеме криминалец, особено откако ја видовме отелотворена од Мелиса МекКарти.

Чудниот обичај на Индијците да истураат млеко врз филмски билборди

Иако може да изгледа така, ова не е некаков протестен чин. Токму обратното.

8-те книги кои се инспирација за филмовите номинирани за Оскар

Oваа недела беа обелоденети номинациите за 91-то доделување на најпрестижната филмска награда. Ако не можете во моментов да најдете некои од филмовите, не очајувајте. И онака книгата најчесто е подобра.

Караницата која е заслужна за создавањето на електричната гитара

Лес Пол и Лео Фендер биле јаки конкуренти. Но нивното ривалство ги водело во иста насока - кон спојот на жичаниот инструмент со електричната струја, кој го сменил текот на музичката историја.

„Урбани легенди“ од Васко Марковски

Шпиц и Уки. Картерот. Ѕуљо, Железничарот. Оџакот, Коцка и чинарот. Ако ги знаете, ќе влезете во времеплов кој истовремено ќе ве натажи и ќе ве освежи. Ако сте премлади за да се сеќавате, ќе научите како вистински се бива „градска фаца“.

Археологијата потврдува: злосторството на носење сандали со чорапа има древни корени

Обично ги поврзуваме со туристи од северот, кои од шубе да не настинат или заради некаков извитоперен моден вкус, ги носат по морските шеталишта. Ама историјата на чорапосандалата е малку подолга, а географскиот опсег поширок.

Напиши состав - добиј куќа крај канадско езеро

Една Канаѓанка, откако не успеала да ја продаде куќата за планираната сума, одлучила дека ќе ја даде на оној кој ќе напише најдобар состав на тема: „Зошто селењето во куќа од соништата крај езеро би ми го сменило животот?“. Што чекате?

„Го викав Морган“ (Нетфликс, 2018)

Ли Морган е веројатно еден од најзначајните џез трубачи во историјата, иако далеку од популарноста на еден Луис Армстронг или Мајлс Дејвис. Една од причините за ова е што умрел прерано. Поточно, бил убиен од неговата сопствена невенчана сопруга, на само 33 години.

Градот што мора да замолчи за да се сними звук на виолина

Жителите на Кремона во Италија деновиве се особено чувствителни на звуци. Во обезбедување тишина е ангажирана дури и полицијата. Сето тоа само за да се направат квалитетни снимки од Страдивариуси за идните поколенија.

Извинете, ама Мона Лиза не гледа во вас

Нова студија вели дека очите на познатата слика не ги следат оние кои стојат пред неа, туку гледаат малку по десно.

Невесела етимологија: кај е север, кај е југ?

Многу работи во контекст на преименувањето на нашава држава нè поместија од колосек. Но има едно кое ја турна и последната стабилна оска во нашето поимање на светот - онаа поврзана со неговите страни.

Жената со лапис лазули во забите

Ако мислите дека ова е некој ироничен римејк на наслови од типот „Девојката со бисерна обетка“ се лажете. Ова е (или била) реална жена, со реални заби, на кои се фатиле наслаги од скапоцениот камен. Од каде се нашол таму?

Гринавеј планира да изгради тркачка патека во чест на Керуак

Има формално уметничко образование, а за своите авангардни филмови црпел инспирација од старите сликарски мајстори. Сега режисерот Питер Гринавеј работи на неговото веројатно најамбициозно дело до сега - вистинска тркачка стаза, во форма на уметничка инсталација под отворено небо.