Bookbox

Мајмунот кој работел за железницата и никогаш не згрешил

Бабунот Џек бил повеќе од милениче. На својот господар - скретничар на железница, кој останал без двете нозе, цели девет години му бил личен асистент. Ја познавал сета сигнализација и самиот, без ниту една грешка, ги поместувал лостовите насочувајќи ги возовите. Вештина и работна етика на која можат да му позавидат голем број човечки примероци.

На 22 април, Меѓународниот ден на Земјата: како се поврзани јазикот и климата

Светот почнува да станува неподносливо топол. Во летните месеци се случува школки на плажите на Калифорнија да се варат во сопствените оклопи. Купишта отпад се палат „од ништо“ и предизвикуваат огромни шумски пожари. Во меѓувреме, 90% од американските домови се ладат со клима уреди. Огромно количество енергија е потребно за да се избегне климатската реалност. Но изгледа како голема енергија да се вложува и во употреба на јазик кој ќе одбегне да нè алармира за истата. 

Букбокс друштвени игри: „Фотосинтеза“ или како да не бидеш „дрво“ за садење дрвја

Третиот текст во оваа подрубрика е инспириран од ритамот на природата што го сведочиме од нашиот прозорец - со секој изминат ден сонцето е посилно, вегетацијата разлистува, се слуша песната на птиците. Заедно со интензивниот априлски дожд, ова најавува дека новонасадените дрвја добро ќе се фатат. И ќе пораснат...за едно десет години. Но има и побрз начин од семка да пораснеш дрво и да му се радуваш - играјќи ја оваа игра.

Патлиџаните што растат на струја: експериментите со растителен електрицитет што биле отфрлени како шарлатанство

Пред два века неколкумина научници биле зафатени од необична опсесија - како да ја искористат електричната струја за побрзо и поефикасно одгледување растенија. Тогашната научна јавност ги оценила овие напори како „мамбо-џамбо“. Но денешната наука ги потврдува нивните наоди.

„Веќе не им верувам на сопствените очи“ - како вештачката интелигенција влијае врз нашата доверба во слики

Неодамнешниот скандал со признанието на добитникот на главната награда на Светскиот натпревар за фотографија организиран од Сони, дека неговото дело е всушност креација на вештачка интелигенција, го постави загрижувачкото прашање: ако жирито составено од професионалци на овој престижен натпревар не можат да разликуваат лажна од реална фотографија, што останува за нас, останатите?

Вистинското потекло на изразот „ефектот на пеперутката“ има врска со диносауруси и нацисти

„Звукот на грмотевицата“ е краток расказ од Реј Бредбери, прв пат објавен во списанието Колиер во 1952. Тој се смета за извор на термин поврзан со теоријата на хаос, која според популарното толкување вели - замав на крило на пеперутка на една страна на светот може да предизвика ураган на спротивниот крај.

Како Едгар Алан По ја инспирирал играта „Скребл“

Од 1938, откако Алфред Батс ја измислил „Скребл“ - играта на составување зборови, од неа се продадени над 150 милион примероци. Проценето е дека на секој час околу 30.000 луѓе започнуваат да ја играат, на 30 различни јазици (меѓу кои и неофицијална македонска верзија). Но сето ова не би се случило да не бил Батс голем фан на Едгар Алан По.

Од 14-тото Биенале на млади уметници во МСУ: Треперливата рака (и срце?) на романтичниот робот-поет

Отвореноста на музеите по повод 18 април, Меѓународниот ден на културното наследство, нè поттикна да го посетиме Биеналето на млади уметници во Музејот на современа уметност во Скопје. 14-то издание по ред, тоа е една од најзначајните меѓународни манифестации за современа уметност во Македонија. Освен домашни учесници, годинава свои дела изложуваат 38 млади уметници од 13 други земји, дел по избор на кураторите, а дел пријавен на јавниот конкурс. Едно од нив ни остави посебен впечаток.

„Не ми се излегуваше“: шпанска спортистка помина 500 денови изолирана во пештера

Откако поминала скоро година и пол во речиси целосна изолација 70 метри под земја, Беатриз Фламини излегла од пештера во јужна Шпанија и прашала - Кој части пиво? Додека била внатре прочитала 60 книги, немала поим што се случува во надворешниот свет и била „во контакт со себеси“. Ја разбираме зошто не ѝ се излегувало.

„Разроката лигња“ - морското суштество кое има очи за гледање нагоре и надолу

Се вика „разрокaта лигња“, затоа што има еволуирано така за едно, големо око, да ѝ гледа накај површината на морето, а друго, помало, да ја следи активноста на морското дно. Нешто како кога човек би имал два пара очи, едни за преку ден, други за „инфрацрвен“ поглед ноќе.

Експлозивна велигденска традиција на еден грчки остров

Традиционално, сообраќајот на автопатот Пријателство и премините кон Грција се интензивира за време на велигденските празници. За жал ретко кој ќе стигне толку далеку на југ за да се запознае со велигденската традиција на островот Калимнос.

Колкав временски период може да се покрие во 250 зборови проза?

Времето во прозата полека но сигурно забрзува - ова е заклучок на научна статија во која истражувачите се обиделе да откријат кое е просечното времетраење опишано во типичен прозен пасус во литература на англиски јазик и како тоа се менувало во последниве векови.

Канамара Мацури: јапонскиот фестивал на пенисот

Секоја пролет, во првиот ден недела од април, илјадници локалци и туристи се собираат во Кавасаки за да го прослават принципот на плодност, инкарниран во машкиот полов орган. 

Од здрав пијалок до отров: историјата на еден забранет домашен алкохол кој со финта бил истиснат од пивото

Кога се зборува за забрана на алкохол обично се мисли на прохибицијата во САД oд 1920-тите. Но тој бил прогонувано зло и во други контексти, а таквите забрани, особено за домашно направениот „огнен пијалок“ знаат да важат и денес. Оваа приказна е од Колумбија и содржи интересни детали, од начинот на производство (спојлер: плунка) до европските бизниси и нивните интереси.  

60 години од „Птици“ на Хичкок: како авторката на расказот врз основа на кој е снимен ја предвидела еколошката криза

Антологискиот филм на Хичкок, „Птици“ е снимен врз основа на краток расказ на Дафне ди Морије од 1952. Во него промена во однесувањето на птиците се поврзува со влијанието на технолошкиот развој по Втората светска војна.

Уличниот чистач кој напиша книга за убавината среде ѓубрето

Се вика Мишел Симоне и до сега не бил познат надвор од својот роден Фрибург во Швајцарија. Локалците го знаат по веселото пеење додека го собира отпадот од улиците и по розата закачена на неговата количка за чистење. Откако на Инстаграм беше постирано видео од него кое стана вирално, се дозна дека тој е и писател.

Што оди после „Брат за брат...“?

Кога се употребуваат познати изреки и пословици нема потреба истите да се довршуваат, затоа што и говорникот и слушателот знае за што станува збор. Оваа економичност во изразувањето си има свое име.

Вистинската трилер приказна позади филмот за „Тетрис“

Толку обична игра, а толку необична приказна за неа, која вклучува КГБ оперативци, макијавелистички настроени милионери, бизнис местенки, уцени, мито и корупција. Од сега па натаму со малку поинакви очи ќе гледате како паѓаат делчињата од сложувалката.

Сè што сте сакале да знаете за сексот на бубашвабите, а ви било незгодно да прашате

Признаваме, насловот требаше да биде постручен и да гласи „сексот на бубашвабите еволуира како реакција на пестицидите“. Ама првиот е подобар, нели?

Треба ли да го канселираме Пикасо?

Тој е еден од најзначајните уметници на 20 век, но според многумина истовремено бил „монструозен женомрзец“. На 50 годишнината од смртта на Пикасо, по кој знае кој пат се преиспитува односот помеѓу личноста и делото на уметникот.

Научникот кој во 1940 направил веганска „волна“ од кикирики

Волнената облека постои откако луѓето почнале воопшто да се облекуваат и да одгледуваат овци. Нашите далечни предци ги користеле главно за три нешта: храна, облека и правење засолништа. Но во средината на минатиот век еден физичар се нашол на насловните страници за нешто што денес би го нарекле „веганско палто“, направено не од волна туку од - кикирики.

Како да не се убиеш (и зошто)

Кленси Мартин поголемиот дел од животот го поминал со две контрадикторни идеи во глава: „Би сакал да сум мртов - мило ми е што не ми успева да се убијам“. После 10 преживеани обиди напишал мемоар. 

Првиот пат кога уапсиле американски претседател

Не било за корупција. Не било за местење избори или соработка со странски служби. Било за брзо возење со - кочија.

Мане и Дега - другари или лути ривали?

Комплексната „лав-хејт“ врска помеѓу двајцата француски сликари е тема на нова изложба во Париз. Тие се конфронтирале, си завидувале, се обвинувале за имитаторство, но истовремено до крајот на животот си биле меѓусебна поддршка и инспирација.