Таг: јазик

Како се вика „четири" на исландски?

Во книга „Мислење во бројки: за животот, љубовта, значењето и математиката" од Даниел Тамет, се анализира една необична лингвистичка појава - различните изрази за едни исти бројки во еден ист јазик. И потполното отсуство на зборови за бројки во други.

Која е „мајка Јана“, и зошто тиквите се шарени?

Eдна читателка ни прати клипче во кое Џорџ Карлин анализира секојдневни изреки од англискиот, кои според него баш и немаат некоја смисла. А што е со слични такви во македонскиот, кои извадени од контекст звучат не само неразбирливо, туку и смешно?

Англиски збор во официјалниот речник на германскиот

Неодамна пишувавме за новиот феномен на „германг" - мешањето англиски зборови во германскиот, нешто што зема сè поголем замав. Работата дојде до таму што еден прилично „сочен“ англиски израз влезе директно во Дуден, германскиот еквивалент на Оксфордскиот речник.

Германг - кога Германците позајмуваат од англискиот

„Денглиш" или „џрмлиш" велат дека е јазичен хибрид помеѓу германскиот и англискиот. Всушност тука и нема некакво големо мешање - Германците едноставно почнуваат да зборуваат англиски, на ужас на конзервативните струи, кои уште веруваат во одржувањето на висока германска култура.

Последниот бранител на јазикот лакота

Алберт Белата Шапка, кој беше клучната личност во подучувањето и заштитата на овој индијански јазик, почина минатата недела на 74 години.

Зошто има толку малку кинески зборови во англискиот?

Процесот на јазично позајмување е често пати непредвидлив и тешко подложен на некаква логика. Една од таквите загатки е зошто во англискиот, во кој си нашле место зборови од други земји на Далечниот исток, нема многу кинески зборови?

„Војни на ѕвездите“ на навахо

На 3. јули на територијата на народот Навахо во Аризона, полу-автономна област на домородните Американци во рамките на САД, ќе биде промовиран нов превод на класикот од 1977. 

Бриселски жаргон

Од моментот на проширувањето на ЕУ во 2004 англискиот почна да станува „лингва франка" на европските институции и агенции. Сепак, за повеќето службеници англискиот не е мајчин јазик, што резултира со интересни извитоперувања на речникот, кој вклучува зборови кои во литературниот англиски или воопшто не постојат, или речиси и не се употребуваат.

Мртви метафори

Koга метафората од живописна и игрива стилска фигура станува досадно и бескрвно клише, кое ви ја сече гранката на која седите. Метафорично, де.

Емоции за кои нема зборови

Вака од уво, може да се каже дека македонскиот е прилично богат со зборови кои искажуваат чувства. На пример „сакам" може да биде и „имам мерак", „ќеф ми е" или „сакаааам!". Ама во некои јазици тие - зборовите и чувствата кои ги опишуваат - се поизнијансирани.

Глесхол, или шупак со Гугл наочари

Гугл наочарите уште официјално не се ни пуштени во продажба, а урбаниот речник веќе се збогати со нов збор - Glasshole, или шупак со (Гугл) наочари. Материјал за лингвистите, но и за социолозите и психолозите. 

Кратка историја на пцуењето

Во новата книга „Мамицата: кратка историја на пцуењето", експертот за средовековна литература Мелиса Мор ја истражува употребата на опсцениот јазик од стариот Рим до денес. Еве некои од нејзините откритија.

Лингвистички етно-свир

Свиркачките јазици се ретка форма на комуникација која ја има онаму каде луѓето се премногу оддалечени едни од други за да можат разговетно да си довикнат „комшијааа, ајде на пиво!". Второ најдобро решение во отсуство на мобилен и чет е - истото да си го свирнат.

Премиерот и метафорите

На годишнината од смртта на студентот на Хабермас, докторот по филозофија кој својата одлука да стане политичар ја плати со живот, уште нешто по што тој се издвојуваше од колегите во регионот - неговиот обид за освежување на политичкиот дискурс со живописни стилски фигури. Забелешка: текстот е од 2002.

Колку млеко дава бикот?

Предизборните кампањи се веројатно најдобрите моменти за муабет околу моќта на јазикот, да заведува, заобиколува и (не)чесно да ја толкува стварноста. И за предупредување дека не е од некоја корист ако бикот цело време го викаме крава, затоа што ќе дојде моментот кога него ќе треба да го измолземе.

Иконографија на турцизми

Прекрасни визуелизации на турцизмите во босанскиот, кои функционираат и во македонскиот јазик. Наши фаворити: чаршија и ќилим. Напрајте ни ќејф, кликнете „аферим". 

Цензура маскирана во „грижа за јазикот"

Oд извори блиски на Букбокс дознавме дека услов на МТВ за премиерно да го прикаже „Прашина" на Милчо на јавниот радиодифузен-сервис, е филмот да биде одново преведен на „литературен" македонски. Причина: во сценариото имало многу вулгарности.

Договор замок руши

Пред неколку дена осамна неверојатна вест, особено затоа што доаѓа од цивилизираната Франција - замок од 18. век во селце во Бордо е срамнет со земја. По грешка!

„Гугла“ во речникот на македонски јазик?

„То Google" официјално влезе во Меријам Вебстер и во Оксфордскиот речник на англиски во 2006. Но истиот си постои, во идентична или адаптирана форма, и во други јазици. Само прашање на време е кога и тие верзии ќе влезат во нивните стандардни речници. 

Кажи го едноставно

Јасно како ден. Без барокни реченици. Точно и за секој да може да го разбере, користејќи не повеќе од илјада вообичаени зборови. Е, така би требало да пишуваат новинарите.

Се направив коска од едно куче!

Додека денешниот јазик полека се униформира, тргајќи ги на страна непотребните метафори, кои само ја забавуваат комуникацијата која - ОMG - треба да биде кратка и јасна, онаа од минатото покажува висок степен на креативност, особено по прашањето на алкохолот. Зборуваме за англискиот во 1920-тите, или времето на Прохибицијата.

Чист јазик - полни затвори

Употребувате србизми, турцизми и други заемки? Еве еден хрватски предлог-закон од 1995. за ваквите случаи на „несоодветна употреба на хрватскиот јазик". На чист македонски би искоментирале: у реду е.

Да ти го свирнам

Кушкој е село во Понтијските планини во Турција, близу брегот со Црното море. 500-те жители одгледуваат чај и бадеми, и...свиркаат.

Ороспија, колку тоа гордо звучи!

Една од најжестоките битки помеѓу конзервативците и либералите се води на полето на репродуктивните права. А едно од најубиствените оружја кои притоа се користи е јазикот.