Современиот homo ludens

„Спинерот“ кој го отсликува светот во кој живееме

Последниов месец низ дома се пека за некаква играчка која ја немало кај нас, ама била „супер“. На прашањето што конкретно се прави со неа, одговорот е - ништо. Но на радоста ѝ немаше крај кога случајно ја најдовме на пазарска тезга, на која едвај можеше да ѝ се пристапи не само од деца, туку и од возрасни кои би нешто да вртат.

„Фиџет спинер-от“ изгледа како најобична вртимушка, само што не се врти на земја туку на прст. Откако ќе помине првиот ентузијазам од обичното вртење, следува пребарување видеа со разни финтаџиски потези и со пофенси дизајни, чија цена достигнува и до стотина долари.

Иако е опишан како играчка (патем, и како „Најглупа играчка во 2017“), спинерот на интернет го има и како антистрес алатка, третман за синдром на пореметено внимание, па дури и за аутизам. Дека тој може да биде легитимно помагало за набројаното не е докажано, но тоа не е причина да не се продава ко алва (во моментов е на врвот на бестселер листата на Амазон во категоријата играчки).

Секако, вртимушката како концепт не е нов, но ваква јагма по неа веројатно не е забележана од моментот кога оној кој го измислил тркалото се сетил да им бапне во рака по едно тркалце на децата, за да може да испие раат едно предисториско пиво. И како што популарноста на спинерот расте, така се појавуваат социолошки анализи на феноменот - според едни играчката е супер отргнување внимание од мобилните и антидот на постојаното куцкање на монитор, а според други за некои идни археолози ова ќе биде фосил кој ќе сведочи за површната и стресна сегашност.

Она што е јасно е дека со спинерот играш со сам себе - тој е направен за самодоволен, често невротичен поединец, кој е способен да се самодијагностицира и самоизлечи, и тоа со една обична вртимушка. Во една поширока смисла, спинерот е интересен токму затоа што е тотално неинтересен, повторлив и хипнотички во своето вртење, исто како и сета популарна култура. Тоа што не бара речиси никаков напор за да функционира, и не дава отпор, е уште еден симболички елемент. Рекордот за најдолгиот спин е над 51 минута. Па има ли нешто друго кое може да направиш да ти оди по ќеф толку време, а да чини (преценети) 200 денари?

Дали ваквите феномени покажуваат дека иновацијата и прогресот кои ги ветува технологијата одеднаш запреле? „Секоја мода е нов јадеж, чие чешање обезбедува привремено олеснување“, пишува Атлантик. До следното чешање...

 

15 мај 2017 - 11:13