Севкупно над 2.100 меѓународни компании останале во Русија по почетокот на војната во 2022, споредено со 1.600 компании кои или се повлекле од пазарот или го намалиле својот обем на работа.
Дел од компаниите што останале се жалат на комплексна бирократска процедура за излегување од пазарот, на други поплаката е дека добиле понуда да бидат откупени која не била прифатлива за нив.
Она што Русите променија од почетокот на војната е воведување на задолжителен 50% попуст на имотот од „непријателски“ држави кој им се продава на руски купувачи, плус задолжителен „данок за излегување“ од минимални 15%. Дури и да е некоја компанија подготвена на ова, станува се потешко да се најде руски купувач кој е прифатлив за Москва, а во исто време да не биде под западни санкции.
Пример Ер Ликвид, францускиот производител на индустриски гас, уште од септември 2022 објави дека постигнал спогодба со тим руски менаџери за да им го продаде бизнисот. Од тогаш договорот чека на владино одобрување.
Друг пример е со козметичката компанија Авон која почна процес за продажба на својот руски бизнис и доби понуди кои одлучи да не ги прифати, па повеќе нема намера да продава.
Претпазливоста на компаниите е и заради искуствата на бизниси како Карлсберг и Даноне чиј имот беше запленет откако од државата откако објавија дека се повлекуваат од пазарот. Даноне на крај успеа да се извади постигнувајќи договор за продажба со сериозен попуст, додека имотот на Карлсберг уште останува под клуч.
Од друга страна има и бизнис логика зад останување во Русија, како што објаснуваат од Карнеги Русија, заради подобрата од очекуваното економска ситуација, во земјата растат платите а со тоа и потрошувачката, што го прави рускиот пазар попривлечен за меѓународни компании.
Пепси пак имаше друг пристап и престана со производство и продажба на својот пијалак во Русија (исто како и Кока-кола), но затоа продолжи да функционира нивниот тамошен бизнис со млеко кој вработува 20.000 луѓе и е опслужуван од 40.000 земјоделци. Од Пепси објаснија дека млечниот бизнис ќе продолжи со работа бидејќи тоа била нивна хуманитарна должност и одговорност.
Најдиректни беа од групацијата Монделез чиј ЦЕО неодамна изјавува дека инвеститорите немаат морални грижи дали некоја групација ќе ја напушти земјата.
Како што објаснува за Фајненшл тајмс еден руски извршен директор, веќе е сериозно променето расположението меѓу западните компании, и дека компаниите кои ја напуштија земјата во првиот бран чувствуваа морална обврска за тоа, која повеќе не постои.
„Сегашниот бран повеќе е, дали стварно мора да си одиме? Дали сакаме да си одиме? Некои од овие компании изградиле четири или пет фабрики во рок од 30 години. Тие нема да го продадат тоа со 90% попуст,“ изјавил соговорникот.
ФТ ја пренесува и изјавата на активистот инвеститор и член на бордот на Унилевер, Нелсон Пелц, кој извршил притисок врз групацијата да се откаже од планот за напуштање.
Пелц објаснува дека ако си заминат, Русите ќе им ги земат брендовите, што никако не е добра зделка. Во исто време Проктер и Гембл и Колгејт - Палмолив ја немаат напуштено државата, „па зошто тогаш по ѓаволите ние да излегуваме?“
