Како да се лаже со точни бројки

Затоа што за детали се интересираат само статистичарите, без разлика дали бројките на нечиј рејтинг се наместени или не, она на што ќе биде освоен народот е како тие ќе бидат прикажани. Тука може многу повеќе да се лаже, без разлика колку ти е точна или неточна методологијата.

Ипсилон оска
Најлесен начин за погрешно да ги претставиш точните податоци е со ипсилон оска на графикон. Во најголемиот дел од случаите се трга 0 на графиконот па се оди до највисоката вредност. Втората варијанта, и сржта на измамата, е да не почнеш од нула туку од најмалата вредност што ја имаш.

Еве го примерот со два исти сета на податоци. На левата страна распонот е од 3,140% до 3,154%. Во примерот се земени каматни стапки и целата работа изгледа прилично драматично. На десната страна графиконот почнува од нула.

Неколку примери од реалниот живот:

Кумулативен графикон
Најголемиот дел од луѓето се решаваат да прават збирни графикони за работи како број на корисници, даунлодирања, пари и слични важни метрики.

На пример, наместо да се прави графикон со кварталниот профит, човек решава да ги прикаже вкупните приходи заработени (да речеме) во изминатите 10 години. И тоа изгледа добро.

Она што ја покажува вистинската слика е некумулативното претставување на кварталниот профит. Вака кога ќе се постават бројките, секој квартал за себе, очигледно е дека на компанијата и не е оди баш најдобро.

Најдобар пример за ова се графиконите на Епл за продажба на Ајфонот.

Неконвенционално прикажување
Човекот се навикнува на одреден начин на размислување и примање на податоците. Па секое нарушување на стандардите речиси гарантира дека погрешно ќе ги протолкуваме бројките.

Питата е од анкета што Фокс Чикаго ја емитува за време на изборите на републикански претседателски кандидат во 2012-та. Збирот од бројките на неа изнесува 193%. На сликата не е нагласено дека во анкетата најверојатно било дозволено да избереш повеќе од еден кандидат, заради што добиваме впечаток дека секој од кандидатите има по една третина од поддршката.

15 април 2014 - 16:38