Како што има коефициент на интелигенција, така има и мерка за тоа кој колку е злобен. И се вика фактор „мрак“.

Секој ден десетици илјади „влогери“ погледнуваат во својата камера и изговараат позната фраза (главно на англиски): „Како е дечки?“ А оние кои ги следат имаат чувство дека им се лични пријатели, дека ги познаваат. Всушност, врската е еднонасочна и долгорочно непродуктивна.

Имаше една наводно вистинска приказна за тоа како татко-богаташ го научил синот како треба да се однесува во бизнисот. Му рекол да скокне од високо, а дека тој ќе го дочека во раце. Потоа се тргнал на страна, а детето паднало и се повредило. „Го направив ова за твое добро. За во бизнисот да немаш доверба во никого, па ни во сопствениот татко“.

Во македонскиот е тешко да се направи разлика помеѓу „среќен“ (некој кој ужива внатрешна благосостојба), и некој кого го следи, односно „има среќа“, како нешто што доаѓа од надвор и е вон човечка контрола. Но затоа за спротивното имаме збор - малер. Дали ова значи дека Македонците се песимисти, па повеќе се фокусираат на лошото? И дали воопшто постои објективен критериум за обете?

Британски професор по психологија како зафрканција сака да тестира теорија дека политичарите од десницата си го бришат газот со лева рака, а оние од левицата со десна. Едно „предаторско“ научно списание навистина го објавува текстот, кој можеби и не е такво срање какво што изгледа.

За нас, од сончевиот југ, тоа да си во мрак и мрак да те облива е неприродна состојба, рамна на искушение или казна. А и генерално, архетипски темнината не крие ништо добро. Ама дојде време во неа да се бара спасот.

Советот на разни „тренери за живот“, коељовски настроени автори и мотивирачки твитови е - откриј ја својата животна пасија, и следи ја. Или пасивно чекај самата да ти се открие. Многумина во таквото чекање го минуваат животот.

Не фигуративно, туку буквално. Туркање во автобус, непосакувано гушкање, дишење во врат - сето тоа се доживува како загрозување на личниот простор. Иако радиусот на ваквата територија се базира и на културата, потребата тој да се има (или да се препушти на друг) е длабоко еволутивна, вели нова книга.

Од народни умотворби, до романи-бестселери и ТВ серии, нарациите се суштински за секоја заедница и за секој поединец во неа. Еволутивните психолози се обидуваат да сфатат зошто.

Oбично се вели дека во животот е најдобро да слушаш што ти вели срцето. Ретко кој од нас ова го сфаќа буквално. А би требало.

Секој пат на 4-5 минути до почетокот на мечот тој чувствува нагон за повраќање. Кога ќе ја заземе својата позиција, околу него сите урлаат и должен е пак да се бори како гладијатор до крајни напори цели 90 минути.

Кај нас уште владее порелаксиран говор на телото, кој подразбира дека не е страшно ако држиш некого за надлактица додека му зборуваш, или ако некој те гушне а не сте нешто многу блиски. Дури и непознато дете да погалиш по глава (во присуство на родителот) може некако да пројде. Ама во други контексти сето ова предизвикува скандали. „Аман бе луѓе, допирајте се!“, советуваат психолозите, кои велат дека последиците од отсуство на човечки допир може да бидат погубни по менталното здравје.

Не знаеме за вас, но нам ни е потребен посебен напор - фаќање белешки, потцртување, навраќања - за да успееме да запамтиме за што е книгата во текот на читањето, а камоли после некое време. Можеби е до годините, а можеби до тоа дека во просек тоа е нормална работа.

Kaко во свет во кој секојдневно се соочуваме со стресови да си помогнеме самите на себе, внесувајќи ред барем во нашиот внатрешен атар? Прво, колку и да звучи банално, со тоа што ќе се научиме да се држиме исправено - вели познат канадски психолог.

Технологиите се развиваат толку брзо, што споменот на вокмен со дискови изгледа како сто години стар. А всушност, како вчера да беше.

Знаете оние навидум бесмислени линии и форми кои детето ги нанесува на хартија, а потоа вели дека ги претставуваат „мама, тато и јас во парк“? Moжеби ви го кажува тоа само за да ви ја задоволи желбата за реалистично толкување, за што нему не му е многу гајле. Додека во школо не почнат да му бараат поинаку. 

„Љубопитноста ја уби мачката“, вели една англиска поговорка. Од друга страна недостатокот на љубопитност се смета за особина на мрзлив карактер, затворен за нови знаења и искуства. Ретко размислуваме за неа како за добра или лоша, и со право, затоа што љубопитноста е прилично комплексна работа.

На денешен ден пред дваесет години се одржа закопот на принцезата Дијана, чија смрт останува една од најкоментираните и најанализираните во историјата на славните личности. Од каде ваквата опсесија со прераното заминување на некој славен?

„Скопски Аеродром ќе се наполни со бегалци“. „Вакцинираните деца имаат до 500% повеќе болести за разлика од невакцинираните“. Ова се само дел од aктуелни наслови на статии на македонските портали. Хиперболи, лажни информации, комбинирани со неколку извичници и вознемирувачки фотографии можaт да го разбудат човекот од камено доба во секој од нас - oној кому му е страв без оглед на свеста дека сето наведено може да е целосна измислица.

Веројатно има социјални, логистички и културолошки разлики помеѓу напади кои би можеле да се случат на улица поради кражба, сексуално малтретирање или киднапирање во различни земји. Но според нова книга на оваа тема помеѓу нив има и нешто универзално - оние кои напаѓаат одлучуваат дали сте податна жртва за само неколку секунди.

За блиц но меродавно истражување на социјалната психологија на „просечниот македонски граѓанин“ не се потребни некакви квалитативни, лонгитудинални, статистички и други истражувања, со обемни буџети и комплицирани методологии. Доволно е на човека да му се падне да седи во првиот ред до ВЦ-то во оние новите, кинески возови.

„Која светска метропола сте?“. „Кој тип италијанска паста?“. Ваквите тестови кои често знаат да искрснат на Фејсбук и наивно да бидат кликнати од досада, всушност не се толку наивни. 

Од 2016 наваму забележителен тренд на социјалните мрежи е да се бие шега со смрт, самоубиство и депресија. А ако е нешто „ин“, зошто ние би останале покусо?

Горчина. Јарост. Бес. Палетата чувства кои би можеле да се категоризираат под „лутина“, рефлектирана и во јазикот, варираат и во интензитет, и во тоа кон што се насочени.