Таг: историја

Цената на времето или вистинската приказна за должничките камати

Eдвард Ченселор е британски финансиски историчар, новинар и поранешен банкар. Во 2016 беше наречен „еден од најголемите живи историчари на финансиите“. Минатата година излезе негова книга која се осврнува на она што има уништено голем број животи - цената за задолжувањето и каматите на истото. 

Пред Пауер поинт: кратка историја на бизнис презентациите

„Презентациите, како и порното, секогаш ја имаат туркано технологијата напред“. Оваа реченица во статија за историја на oна што денес генерички го нарекуваме „Пауер поинт“, односно на периодот пред тој да почне да гази во различни области од бизнис до образование, нè натера да се заинтересираме. 

Лепливата историја на баклавата

10-11 слоеви тенко тесто, секое рачно сукано, полнето со мелени ореви (во новокомпонирани верзии и со чоколадо, вишни и други марифети) и прелиено со шербет од шеќер или мед. Звучи премногу академски кога се опишува вака детално, во споредба со сензацијата на простото лапни-голтни. 

Кога мразот бил луксуз и милионски бизнис

„Жнеачите“ на мраз добро заработувале сечејќи цели блокови од езера и други слатки води, а меѓународната индустрија за преработка на мраз била бизнис кој ветува. Сè до појавата на фрижидерите.

Како производителите на печки помогнале да се измисли модерниот маркетинг

Во времето пред централното греење и електричната струја, печките биле голем бизнис. Но нивното влијание не се однесува само на затоплувањето и подготвувањето храна.

„Франкфуртска“ - приказната за првата модерна кујна во историјата

По Првата светска војна градските власти во Франфкурт започнале значаен потфат. Голем број жители се соочувале со сиромаштија, па во втората половина на 1920-тите со јавни пари биле изградени над 10.000 домови. Тој проект бил еден првите примери на модерна архитектура, едноставна, чиста и униформна. А во него особено фалена и влијателна била една просторија - кујната. 

Истоштени и исцедени - уморот низ историјата

Неодамна излезе книга  на францускиот историчар и социолог Жорж Вигарело која го анализира феноменот на уморот од средниот век до денес. Без оглед за кој период станува збор, чувството на истоштеност кое го навјасува духот и ни ја влече снагата надолу е исто.

Алис Ремзи - првата жена која со автомобил извозила од еден до друг крај на САД

Во јуни 1909, Алис имала само 22 години, а автомобилите биле сосема нов изум, со клупи наместо седишта. Авантуристка по дух, таа поканила уште три другарки и на еден дождлив ден во јуни тие тргнале од Њујорк кон другиот крај на Америка.

Како „транспарентноста“ е поврзана со историјата на - прозорците?

Терминот „транспарентност“ стана мантра на епохата. Тој е клучен за западното разбирање на либералното општество. Очекуваме транспарентност, достапност, видливост од политичките институции, од корпорациите, од медиумите. Но како таа стана толку моќна и глобална идеја?

Врската помеѓу историјата на бакнежот и болестите што се пренесуваат преку него

Врската меѓу бакнувањето и историското датирање на болести

Древните текстови покажуваат дека романтичното допирање со усните, како и болестите кои притоа се пренесувале, било широко распространети во Месопотамија. Ова е ново откритие, кое го датира првото запишано бакнување илјада години порано отколку што тоа се правеше до сега. Сепак, ова не значи дека и претходно луѓето не се „шматале“, по ризик на своето здравје, за што додуша веројатно не биле свесни. 

Животниот век на европската елита

Анализа на животниот век на Европејците од високиот слој покажува кога и зошто нивните животни векови почнале да се продолжуваат. Причините за ова се во втор план, но може да си играме со претпоставки.

Лимони, скорбут и потеклото на сицилијанската мафија

По своето прво појавување на Сицилија во 1870-тите, мафијата бргу се инфилтрирала во економските и политичките сфери на Италија и САД. Една од теориите за нејзината појава има врска со - цитрусно овошје.

Човекот што издржал 61 ден закопан жив

Ирецот Мајкл Мини, за пријателите „Мик“, имал добра репутација во Лондон. Бил познат по својата физичка снага, што го правела пожелен градежен работник, но и по љубовта кон боксот и желбата да стане професионален борач. На патот кон остварување на своите амбиции тој одлучил да преземе радикален чекор.

Мажите не плачат?

Западната социјална конвенција за тоа дека солзите и машкоста не одат заедно се проширила на исток во комплет со колонијализмот и империјализмот. Парадоксално, притоа станала алатка против истиот тој колонијализам.

Лажи, лажи, Вере: како бил измислен полиграфот?

Идејата дека телесните процеси можат да го „издадат“ умот постоела со векови. Во древна Кина осомничените требало да џвакаат неварен ориз - се верувало дека тој би се залепил за сувите, нервозни усни на виновните. Во 1730, Даниел Дефо, авторот на „Робинзон Крусо“, сугерирал дека забрзаниот пулс на потенцијалните џепџии би бил знак за нивно распознавање. „Вината секогаш со себе носи страв“, напишал тој. „Во крвта на крадецот има тремор“.

Од крал до просјак: историјата на ананасот

Ананасот не е само украсче на пинаколади и егзотична состојка во овошните салати. Неговото некогашно место помеѓу овошките во европската култура може да се споредува со кралско. Во Британија во 17 век примероци од него се изнајмувале, за аристократите да можат да се фалат дека го имаат на своите трпези.

Вештачка интелигенција ќе дешифрира 2000 години стара книга за она што се случувало по смртта на Александар Македонски

Кога во 79-тата година од нашата ера еруптирал вулканот Везув, една од неговите жртви станала книга за владетели кои следеле по Александар Македонски. Нејзините јагленосани остатоци сега ќе се обиде да ги декодира програма за машинско учење.

Оригиналната игра „Монопол“ всушност била анти-капиталистичка

Една од најпродаваните друштвени игри во историјата, „Монопол“ била евтина забава во текот на Големата депресија, носталгичен потсетник на дома за војниците во текот на Втората светска војна, американски извоз во периодот на поствоениот економски подем и бестселер во текот на пандемијата. Иако на прв поглед таа ги вградува вредностите на капиталистичкиот сон, оригиналната верзија била направена со сосема обратна намера.

Приказната за брадестата Крао Фарини

Брадестите дами се заштитен знак на циркусите и претставите кои вклучуваат „чуда на природата“. Еден од најинтересните случаи се однесува на жена со хипертрихоза (латинското име за прекумерна влакнетост) по потекло од Лаос, која била изложувана на преминот од 19 во 20 век низ Европа и САД како „алката што недостасува“, согласно Дарвиновата теорија на еволуцијата. 

Влажниот армиски сон: тенк што лета

Во Втората светска војна, СССР изработила тенк кој не метафорично, туку буквално можел да лета. Што се случило со овој брилијантен, иако не многу практичен концепт?

Зошто е потребно да се научи да се чита?

Вредноста која ѝ се придавала на писменоста се менувала низ историјата. Ако некогаш да се знае да се чита претставувало морален императив и знак за вложување во себе и во иднината, денес тоа е неопходно за човек да биде продуктивен и воопшто да функционира во модерната економија.

Зауздување на детската слобода: кратка историја на игралиштата

На прв поглед игралиштето е природно место за детска игра, со лулашките, тобоганите и вртелешките, кои денес се сметаат за суштински елементи на јавен простор наменет за најмладите. Но идејата за неговата идеална форма се менувала низ историјата, меѓу другото и под влијание на променетите општествени услови и на стравовите поврзани со околината.

Моторните пили не биле измислени за да сечат дрва туку за - помош при пораѓање

Пред денес вообичаената употреба на царскиот рез кога имало пречки за природно породување, била изведувана операција наречена „симфизиотомија“, кога се отстранувал дел од коската на карлицата за таа да може полесно да се прошири. И ова се правело со нешто од што подоцна настанала - моторната пила!

Помалку познатата Џејн Остин: нејзината сатирична книга за англиските монарси

Заедно со својата сестра Касандра, Остин во своите тинејџерски години напишала потсмешлива книга која се однесува на англиските монарси. Во неа Елизабета Прва е претставена како вештерка, а најголемите симпатии се кон Крвавата Мери.