Не верувам дека би пишал, но ме заинтересира и мотивира една објава што ја имавте пред скоро, за италијанскиот збор UMARELL (Да се смисли наш збор за ова | Off).  Патувајќи и дружејќи се со луѓе од најразлични култури низ годините, почнав да се интересирам и да собирам ,,untranslatable words", или зборови кои не можат директно да се преведат со еден збор на други јазици. 

Никола е млад и успешен претприемач кој стигнал до еден милион некои пари ама не стигнал до доста зборови од неговиот мајчин јазик. Како него денес зборуваат сè повеќе млади, а некогаш за ваквите хибридни крпеници јако им се потсмевавме на гастарбајтерите. Јасно е дека технологијата носи странски термини кои неретко се непреводливи, но толку ли е тешко да ти текне дека наместо „хјуџ“, и „голем“ ќе ти заврши работа? Ама и за тоа треба „перзистанс“.

Пандемијата актуелизираше активности кои ни помогнаа да ја преживееме годината што изминува - пиење сами или во кругот на најблиските. Книгава нуди бонус, пиење коктели кои асоцираат на книги.

До сега на долго и на широко сме зборувале за непреводливите зборови од различни култури, кои кажуваат нешто за нивниот светоглед. Но уште поинтересни и потешки за превод се поговорките, афоризмите и идиомите кои буквално пренесени често звучат смешно и бесмислено.

Некои од овие веќе сме ги имале, но сега се групирани тематски, и убаво илустрирани од Ема Блок. Читајќи ги ни е жал само за една работа - што никако не нè фаќа тоа „манабамате“.

Oткако пишувавме за злоупотребата на зборот „порно" како опис на различни возбудливи човечки активности кои немаат директна врска со секс (од градинарство до храна), почнаа да ни пристигнуваат голем број други примери. Фосилно порно (не е тоа што мислите), гробно порно (исто така), фрактал порно...И меѓу нив - зборовно порно. 

Веројатно веќе ви е позната нашата опсесија со непреводливоста. Ама па како да не бидеш воодушевен кога ќе видиш дека постои збор за нешто што отсекогаш си сакал да го вербализираш, ама пустото немало како.

Непреводливоста е еден од симптомите на немоќта на јазикот како алатка. Од друга страна, таа покажува дека она што на прв поглед изгледа како хендикеп всушност отвара простор за креативност. Како овие 11 илустрации на тешко преводливи зборови, чие значење сепак делува блиско.

Вака од уво, може да се каже дека македонскиот е прилично богат со зборови кои искажуваат чувства. На пример „сакам" може да биде и „имам мерак", „ќеф ми е" или „сакаааам!". Ама во некои јазици тие - зборовите и чувствата кои ги опишуваат - се поизнијансирани.

Непреводливоста е очигледно интересна тема - особено за преведувачите, и тоа за оние кои се мачат да ги сработат говорите на ТЕД.

Кога се подготвував да зборувам на TEDx, конференција која се одржа во Скопје во октомври 2010, за врската меѓу јазикот и светогледот врз примери на непреводливи зборови, се сетив на оваа книга од Хауард Реинголд.