- На 89-годишна возраст замина ѕвездата на меѓународниот „бум“ на латино-американскаа литература, добитник на Нобелова од 2010 и некогашен кандидат за претседател на Перу.
- Првиот роман, „Времето на херојот“ му беше објавен во 1963, во Шпанија. Приказната за убиство на воената академија Леонсио Прадо, каде Љоса поминал две години како тинејџер, и последователното заташкување на злосторството, било толку шокантно во Перу што се вели дека 1000 примероци биле запалени во дворот на академијата.
- Љоса беше во центарот на подемот на латино-американската литература, заедно со Хулио Кортасар, Карлос Фуентес и Габриел Гарсија Маркес. Во 1971 тој му посветува студија на Маркес, но нивното пријателство не траело долго. Кога Маркес го поздравил Љоса пред кино во Мексико Сити во 1976 добил тупаница во лице. Причините за непријателството никогаш не биле објаснети.
- Бил активно вклучен во политиката, како млад на страната на марксизмот, но подоцна заклучил дека социјализмот е некомпатибилен со она што тој сметал дека се генерални слободи. Од тогаш бил противник и на левичарските и на десничарските авторитарни режими. Во 1990 бил кандидат за претседател на Френте Демократико (трипартитна коалиција центар-десно).
- Бројни негови дела се преведени на македонски, како „Разговори во катедралата“, „Кој го уби Паломино Молеро?“, „Во слава на маќеата“ и „Риба на суво“.
(фото: Epa Images)
- „Македонската книжевна сцена со години, ако не и со децении е заглавена во еден вртлог на немање силна, разумна, издржана критика. Нема критика која пробува критички и теориски да пристапува на книжевните дела и да ги елаборира нивните добри и/или лоши страни наместо само да ги хвалоспева делата што се појавуваат во македонската книжевна продукција“ - пишува Андреј Медиќ Лазаревски за Култура Бета.
- Во ситуации како во нашата домашна книжевна продукција, кога самата продукција е во состојба да издава колку што издава, неопходно е формирање на јасна, здрава, цврста и издржана критичка мисла за да може самата продукција да се филтирира, а со тоа и да се подобрува, да напредува и, секако, да воспоставува комуникација, дијалог и дискусија за книжевните дела кои се објавуваат наспроти воспоставената пракса на „тапкање по рамо“ и зборување „зад грб“.
- Зарем непишувањето на текстови за некои дела не е доволна критика за самите нив. Зарем игнорирањето на лошите книги не е доволна критика за нив. Зарем неучеството на тие дела во јавната книжевна дискусија не е доволна критика за нив!? Не! Одбегнувањето на лоши книги не е ниту субверзивно, не е ниту кул, не е ниту естетички и книжевно-теориски оправдано.
- Премиерата на претставата „Рибарски караници“, по текст на Карло Голдони, а во режија на Јован Ристовски, на 25 јули ќе биде изведена на отворено, до Ротинското Езеро во потпелистерското село Ротино.
- Битолскиот театар со поддршка од Општина Битола започна со реконструкција на патот до езерото, туристичка атракција каде што првпат ќе се одигра театарска претстава. Од Народниот театар во Битола велат дека ова е уште еден доказ дека театарот го менува светот, а директорот Васко Мавровски најави театарски спектакл.
- Во комедијата играат Никола Стефанов, Јулијана Мирчевска, Никола Пројчевски, Соња Ошавкова, Петар Горко, Марија Цветановска, Леонида Гулевска, Валентин Дамчевски, Елена Мошевска, Живко Борисовски, Петар Спировски, Александар Димитровски, Илина Чоревска, Катерина Аневска-Дранговска и Марија Стефановска.
Билети за 26.07. тука
