Потребата за раскажување или слушање приказни е универзална, но поттикот да се раскаже често е многу посилен од капацитетот да се стори тоа.
Ова може, но и не мора да има врска со тоа колку е некој „начитан“ и обучен да ги преточува сетилните впечатоци и чувствата во разбирливи реченици. Јазот помеѓу искуството и зборовите останува сериозен дури и во тој случај, дотолку повеќе што оној кој внимава на прецизноста на изразот е уште пофрустриран ако не го најде вистинскиот збор за она што сака да го каже. Потребата да се сподели искуство со другите е потреба тие да нè разберат, а кога таа потреба ќе остане незадоволена, тоа ни остава празнина, чувство на пропадната шанса нешто да му се соопшти на светот.
Од каде овој јаз? Во историјата на еволуцијата на мозокот, зборовите се неодамнешно дополнување на невробиолошкиот репертоар. Иако не се „домороден“ вид, и не се со нас од почетокот на нашиот постанок како вид, тие денес доминираат како алатка за опишување и пренесување искуства.
Многу пред зборовите, постоеле други механизми на комуникација - на пример феромони и други хемиски сигнали кои мораат да бидат прецизни, да не оставаат простор за толкување, бидејќи во спротивно би го загрозиле опстанокот. Стилските фигури, двојните значења, зборувањето „помеѓу редови“ изгледаат далеку од она што е потребно за истата цел. Биолошки гледано, организмите не можат да си дозволат да трошат скапоцени ресурси за функции кои немаат опстаночна вредност.
Во таа смисла зборувањето би било непотребен луксуз. Но зборовите сепак имаат огромна важност за опстанокот. Вокализациите низ целото животинско кралство покриваат ограничен акустичен простор, вибрираат низ воздухот и стигнуваат до сите оние способни да ги слушнат фрекфенциите на тие „јавни соопштенија“. Помеѓу хоминидите, способноста да се обезбеди детална информација за изворите на храна и заканите сигурно дало голема предност. Но вон нивната информациска вредност, зборовите имаат таканаречена „фатичка“ функција - оговарањата, чамче муабетите и кафе пиењата како важен полигон за востпоставување социјални врски и одржување хиерархии.
Додека другите примати совршено ја извршуваат оваа функција во отсуство на зборови преку меѓусебен телесен контакт, зборовите го обезбедуваат тоа и на далечина, без потреба да се вадат паразити од кожата на другиот, како што тоа го прават меѓусебно мајмуните.
Но мотивацијата да се зборува може да биде многу појака од способноста да се направи тоа. Кога мозокот ќе ја пренесе мотивацијата на телото, како моторичка команда тоа да ги исполни неговите „наредби“ (да го изговори зборот), во меѓувреме мозокот продолжува да работи и да гради претпоставки за она што се случува околу нас. Ако кога ја отвориме устата (свртиме зад аголот) веќе не сме сигурни во она што сакаме да го кажеме (зад аголот сме се судриле со нешто што не сме го очекувале), се обидуваме или да се вратиме назад (да го повлечеме зборот) или да кажеме нешто друго. Но со оглед на брзината со која се одвива овој процес, тоа прави да изгледа како да сме заглавени среде процесот, и како да „немаме зборови“.
И ова е едно од невролошките објаснувања. Но има и други кои имаат врска со поврзувањето на одреден означувач (збор) со означено (друг збор) и врските кои се формираат притоа. Со оглед на тоа што зборовите не се како феромоните или бактериите, и врските помеѓу нив не се толку прецизни и недвојбени, значењето на зборовите кои ги испраќаме на примателот можат да бидат „сфатени погрешно“. Оттаму и бавноста во наоѓањето на вистинскиот израз, па дури и мотивацијата понекогаш да се поќути, за да се одбегнат бескрајни „штимања“ на кажаното, во залуден обид да се долови „чиста“ мисла, без простор за недоразбирања.
Зборовите се одраз на внатрешните состојби, но тие не се состојат од предмети или нешто допирливо, туку од расположенија, стравови и радости, состојби кои не можат да потпаднат под студената метрика на објективноста. Или како што тоа го кажал Дејвид Фостер Валас: „Колку е необично што можам да го имам сето ова во себе. А за тебе тоа се само зборови“.
