Фрејзер Мајерс од Спајкд: Кир Стармер го опиша „ресетирањето“ како победа за двете страни. Така ли е?
Дејвид Фрост: Зависи во што сакаш да победиш. Тоа секако е победа за ЕУ, бидејќи врати значајни области од економскиот живот на Велика Британија под нивна јурисдикција. Ако сте Стармер, кој мисли дека целта на постоењето на оваа земја е да се приближи што е можно повеќе до ЕУ, тогаш и тоа е победа. Но, ако сте некој како мене кој го поддржува Брегзит, тоа е исклучително лош договор. Тоа е голем чекор назад и уште повеќе нè става под контрола на ЕУ. Навистина треба да се пружи отпор.
Мајерс: Риболовот беше еден од главните фокуси на насловните страници оваа недела. На што се согласи Велика Британија?
Фрост: Уште во 2020 година, во првичниот договор за Брегзит, се согласивме на транзиција од пет и пол години, по што ќе добиеме целосна контрола врз нашите води. Се надевавме на две или три години, но прифативме компромис. Клучната поента беше дека го враќаме суверенитетот над нашите мориња. Сега, Стармер ги продолжи преодните аранжмани, давајќи ѝ на ЕУ право да лови риба во нашите води уште 12 години. Немаше шанси во 2020 година да се согласиме на 17-годишен транзициски период. А тоа е она што Стармер го направи.
Што е со прехранбените производи?
Фрост: Очигледно е дека ако извезувате храна во ЕУ, мора да ги исполнувате стандардите на ЕУ. Никој никогаш не се расправал за тоа. Но, спогодбата за санитарни и фитосанитарни прашања на Стармер значи дека секој прехранбен производ во оваа земја ќе мора да ги следи правилата на ЕУ, дури и ако сте трговец кој никогаш не извезува во ЕУ. Како последица на тоа, нема да можеме да донесуваме закони што не се во согласност со оние на ЕУ и нема да можеме да увезуваме стоки од други земји што не ги исполнуваат стандардите на ЕУ - дури и ако ние сме задоволни со нив.
Ќе се усогласуваме и со политиките на ЕУ за климата и енергијата. Нели ова само ќе ги зголеми цените на енергијата?
Фрост: Точно така. Се согласивме да се приклучиме на европската шема за трговија со емисии. Повторно, ќе ги почитуваме нивните правила. Еден проблем е што нивната цена на јаглерод е околу 50 проценти повисока од нашата. Друг проблем е што нема да ни биде дозволено да имаме цели за нето нула емисии кои се помалку амбициозни од оние на ЕУ. Значи, ако сакаме да избегаме од Нето Нула, а навистина мислам дека треба, тоа би можеле да го направиме само со благослов на Европа. А знаеме што би рекла ЕУ на тоа.
Стармер направи голема врева за новиот одбранбен пакт. Што мислите за тоа?
Фрост: Тој пакт е едно големо ништо. Тоа едноставно е право да се присуствува на многу состаноци, евентуално да се биде поканет да се придружите на една или две институции на ЕУ, колку психолошки и дипломатски да се вратиме кон ЕУ. Зошто плативме толку висока цена во суверенитет само за да ни биде дозволено да разговараме за надворешна политика и одбрана со Европејците, што можеме да го правиме и онака?
Мајерс: Стармер мисли дека секое поблиско усогласување со ЕУ по природа е добра работа, како таа да е двигател на просперитет и економски динамизам. Дали тоа има некаква врска со реалноста?
Фрост: Идејата дека Европа ги прави работите подобро е длабоко вкоренета меѓу политичката класа во Британија. Ја мислат Европа за супериорна во сè. Вистината е дека, по Брегзит, Велика Британија економски се справува многу подобро од Европа. Европа е катастрофа во моментов - што можеме да го видиме со порастот на анти-системските партии низ цела ЕУ. Не разбирам зошто Лабуристичката партија, која порано се залагаше за просперитет за работниците, сака повторно да нè врзе за нив.
