Целата тајна е да заработуваш пари, а на нив да не платиш данок, и тоа се постигнува со стратегија во три чекори: купи, позајми, умри. И за сето ова да им успее неопходни се благонаклонети банки.

На глобалните јавни услуги (од здравство до полиција и пожарна), државните службеници и проекти им се ускратени над 100 милијарди долари во данок што големата шесторка од Силициумската долина го избегнува на секој можен начин.

Сумата е одредена во пресудата од август 2016, според која повеќе од една деценија Ирска му попуштала на Епл во наплатата на данок.

Во 2016 две-третини од профитите што американските мултинационални компании ги имаат направено вон САД се наоѓаат во 6 држави, за кои е карактеристично што имаат ниски или непостоечки даночни стапки. По многу зборување околу ова и протекување на документи за оф-шор компании, последниот обид за прибирање на овие даноци во САД е да им се даде повластена даночна стапка.

Сржта на технологијата на која се базираат крипто-валутите, блокчејн, е во анонимноста на нивниот сопственик, односно сите трансакции се јавни ама се поврзани само со електронски адреси, а не со име, презиме, матичен или даночен број. И ова е значаен дел од привлечноста на блокчејн технологијата.

Старата максима за капитализмот беше дека во тој систем неизбежни се само две работи: да умреш и да платиш данок. Новите општествени ветришта преточени во модерни легислативи донесоа интересен пресврт: може и да не ллатиш данок, само што треба да умреш како геј. 

Проценките се дека во даночни засолништа се чуваат меѓу 21 илјада и 31 илјада милијарди долари, што е некаде колку обемот на американската и јапонската економија заедно. Доколку се собере данокот што го избегнуваат богатите, тој ќе покрие најголем дел од годишниот дефицит на секоја од земјите на Г7.

Во шемата што ја користи еден од најпознатите брендови во светот, парите од продажбата од нивните продавници низ цел свет стигаат во Европа, па од таму на Карибите, за во последно време да завршат во компании кои никаде не се базирани. „Најк го направи ова со помош на паметни адвокати, комплексни закони и влади што соработуваат.“

Откако во 2013 на ЕУ и прекипува од даночното глумење лудило на Ирска и почнува да ја гази својата членка да прекине со тинтрањето на мултинационалните корпорации, Епл се пушта во потрага по нов даночен рај. Го наоѓа во Англискиот канал веднаш карши брегот на Франција, на островот Џерси. Речиси инстантно централата на компанијата и 252 милијарди долари неоданочен приход беа преселени на островот.

Заради „неуспех да ги надомести нелегалните даночни олеснувања за Епл“ Европската Комисија објави дека ќе ја даде Ирска на суд. Сумата за која се расправаат е околу 13 милијарди евра.

Проблемот е европски (барем според притисокот врз политичарите и гневот на јавноста), решението е американско и одамна функционира преку Атлантикот.

Од Амазон објаснуваат дека сумата не е за чудење и дека помалиот данок е последица помалиот профит. Помала затоа што годинава нивните сметководители успеаа на државата да и испорачаат два пати помалку данок отколку минатата година.

"Селективен третман" од Даблин му овозможил на Епл да плаќа данок во износ од 1% на ЕУ профитот во 2003, за до 2014 истиот данок да се намали до 0,005%. По оваа основа на американската компанија и е наредено ретроактивно да плати 13 милијарди евра данок плус камати.

Борбата е кој ќе го оданочи Епл, Американците го бараат данокот по основа дека Епл е американска фирма која благодарејќи на даночните правила на ЕУ избегнува данок во вредност од милијарди долари. Европејците тврдат дека Епл им должи милијарди долари данок затоа што добиле недозволени даночни олеснувања. Епл, нормално, не сака никаде да пушти ни пара.

Ѕвездата на Барселона на почетокот на јуни се појави на суд, заедно со татко му поради сериозните обвинувања за затајување данок, а денес ја слушнале пресудата и ќе мора да платат 2 милиони евра.

Обвинителството од Неапол издаде наредба за запленување на имот во вредност од 12 милиони евра во истрагата која се води против околу 60 лица за затајување на данок и фалсификување на документи.

Проблемот со сите решенија околу спречувањето избегнување данок е што најчесто она што е изводливо во теорија, политички не е замисливо ни да се започне, а и да се започне уште од прв ден е осеудено на пропаст.

Првите луѓе на федерацијата се осомничени за затајување данок поврзан со Светското првенство 2006 година.

Сметката на Фејсбук за корпоративен данок во Британија за 2014-та, изнесува нешто помалку од 360.000 денари (околу 5.800 евра). За споредба, британски работник со просечна плата од 35.550 евра годишно, плаќа 7.235 евра за данок и осигурување.

Адвокатите на ФИФА работат на укинување на шемата со која трансфери направија повеќе бразилски фудбалери, вклучувајќи и еден нов играч на Реал Мадрид.

Целиот успех на компаниите да избегнат од плаќање на каков било данок се должи на тоа што законите за оданочување се стари над 100 години. Уредничката за економија на БиБиСи ја објаснува целата работа.