Читанка

„4 3 2 1“ од Пол Остер

Во текот на годината има момент кога ме фаќа шубе што бројот на изгледани филмови и серии (и текстови напишани за нив) е неколкукратно поголем од оној на прочитани книги. Ама затоа лете балансот во личната вселена колку-толку се воспоставува. Овој пат со книга од 866 страници.

„Македонскиот стрип во изданијата на новосадски Дневник“

Зошто е важно тоа дека македонски цртачи биле вклучени во големи проекти во некогашна Југославија, а од таму и во Европа? Затоа што тоа ни кажува дека локалната стрип историја е со многу подолга традиција, и дека е многу побогата, отколку што тоа обично се претпоставува.

„Панкот е мртов“ од Томаж Космач

Oдлична збирка раскази, која наскоро ќе биде промовирана на овогодинешното, 55-то издание на ДАФ - фестивалот на аматерски театар. Од страна на еден од „најозлогласените“ панкери во душа во екс-Југославија, Марко Брецељ. Претстави, промоции, концерти и - кликбејт! - еклери за пет денари. Разбудете го бунтовникот во вас и дојдете во Кочани.

„Neon Nights - Пушка на надежта“ (македонски стрип)

„Во Скопје веќе со декади ништо не расте. Зад нас останува само отровната магла од последната војна, а некаде изгубени во неа скитаме сите. Богатите и моќниците што не заминаа за Сатурн живеат на врвовите од мегазградите со свои вештачки градини и џунгли“.

„Македонска рок енциклопедија (1963-2018)“ од Тошо Филиповски

55 години музичка историја, биографии на 333 бендови, 500 страници, 400 фотографии. И овие бројки не би значеле ништо, да не се вградени во методолошки крајно издржан и со душа изработен производ, со кого може да се гордееме, повеќе отколку со голем број таканаречени „енциклопедии“ и „капитални“ изданија, кои во изминатите години произлегоа од оваа култура, а беа дотирани „шаком и капом“ од разни гарнитури.

„Девет ноќи“ од Бернардо Карваљо

2 август 1939. Млад американски етнолог, еден од „перјаниците“ на неговата генерација, пулен на славните професори Франц Боас и Рут Бенедикт, извршува самоубиство во амазонските прашуми. Прашањето до денес останува нерасчистено - зошто?

„12 правила за животот: противотров за хаосот“ од Џордан Питерсон

Книга за самопомош, за поединци, но и за цела една култура. Опис на еден поглед на свет, со кого не мора целосно да се согласувате, но кој е сепак одважен чин на човек, кој со она оружје со коешто располага - својот ум и искуство - излегол на интелектуалното и животно боиште.

„Homo Deus“ од Јувал Ноа Харари

Претходната книга на Харари од 2011, бестселерот „Сапиенс“, се однесуваше на 70.000 години човечко минато. Новата книга се надоврзува на она што човекот бил, опишува што тој е, и предвидува што ќе стане. Притоа, сосема е сеедно дали сценариото ни се допаѓа или не - тоа едноставно е неминовно.

„Доба на гнев: историја на сегашноста“ од Панкаџ Мишра

Kнига која се обидува да покаже дека гневот кој денес владее со политичкиот пејзаж и со социјалните мрежи не е нов феномен, туку е резултат на чувството на неприпадност на оние понижените, навредените или само гневните низ поголемиот дел од историјата, која постојано се повторува. 

„Допир од далечина: Иан Кертис и Џој дивижн“ од Дебора Кертис

Неодамнешната промоција на македонското издание на оваа книга почна со спојлер - дека главниот лик се има самоубиено. Но и целата книга како да е еден голем спојлер за сите оние кои во младоста беа (или кој знае, можеби уште се) хипнотизирани од прерано згаснатиот младешки гениј на Иан Кертис.

Букбокс читанка: „Сенките на новозаветната етика“ од Љупка Христова-Башевска

Да има правда, ко што нема, оваа книга би требало да биде вистинскиот скандал кој ѝ се случил на нашата средина. И тоа не затоа што се обидува некого да расколеба во неговата вера, туку затоа што полемизира со убедувањето на неверниците, дека без оглед дали Библијата се чита како Света книга или како световна лектира, таа содржи патокази кон доброто, моралното и вредното. „Чекајте малку, другари!“, вели авторката - македонскиот Кристофер Хиченс.

Букбокс читанка: „Ризик: науката и политиката на стравот“ од Ден Гарднер

„Скопски Аеродром ќе се наполни со бегалци“. „Вакцинираните деца имаат до 500% повеќе болести за разлика од невакцинираните“. Ова се само дел од aктуелни наслови на статии на македонските портали. Хиперболи, лажни информации, комбинирани со неколку извичници и вознемирувачки фотографии можaт да го разбудат човекот од камено доба во секој од нас - oној кому му е страв без оглед на свеста дека сето наведено може да е целосна измислица.

„Сестрите Палавееви“ од Алек Попов, или за биологијата на идеологијата

„Овој роман е книжевна фикција“, се оградува авторот на почетокот од книгата, обидувајќи се на овој начин да постави Кинески ѕид помеѓу документираното и измисленото, стварното и лажното. А притоа добро знае дека ваквите обиди се залудни – повеќе како монтирање гипс-картон помеѓу две пренаселени простории, кој пропушта гласови дури и кога во нив само се воздивнува или конспиративно се шепоти. Среде сета таа какафонија од звуци човек не може да биде сосем сигурен што му се причинува, а што е вистински.

Оливера, Калина, Јана: три книги од македонски авторки

Пред некое време во рубрикава промовиравме четири книги, од четворица машки автори. Како што беше ветено, сега се на ред жените.

На Меѓународниот ден на книгата: четири книги од македонски автори

Не е дека воопшто не сме ги фалеле, промовирале, а понекогаш и куделе, но понекогаш имам грижа на совест дека во рубрикава македонските автори се неправедно запоставени.

„Врева на времето“ од Џулијан Барнс

Прв роман на Барнс откако доби Букер во 2011 за „Ова личи на крај“, ова е далеку послабо дело, чија единствена добра страна е што, на додуша прилично емоционално воздржан начин, го опишува односот помеѓу уметникот и Моќта - таа „мачка што ги остри канџите од неговата душа“.

„Мажи без жени“ од Харуки Мураками

„Ако пишувањето роман е како да садиш шума, тогаш расказите се повеќе како да копаш градина“, напиша Мураками во воведот на претходна збирка. Ако е така, неговите градини се мали светови, натопени од есенски дожд, со зраци кои пробиваат низ густежот создавајќи меланхолична, но многу спокојна атмосфера. Во позадината на некој транзистор иде Чет Бејкер.

„Среден пол“ од Џефри Еугенидес

Книгата која ја влечкав со себе на летување и на сите можни патувања од тогаш, со нејзините (скоро) 600 страници oколу празниците веќе ми стежна на совеста. А грижата на совест за непрочитана книга понекогаш е поголема од онаа за непочната диета. Сепак, едното не го исклучува другото - кога ќе ја земете оваа в раце, често ќе заборавате и да јадете.

„Долг пат кон дното“ од Ник Хорнби

На многумина може да им се чини дека читање роман за луѓе што планираат самоубиство на Нова година и не е баш највеселиот начин да се дочека истата. Но кога е во прашање Хорнби, подобар начин и нема.

„Дали сум Ози?“ (Am I an Aussie?) од Владо Јаневски

Не, не е Владо Јаневски пејачот. Овој Владо има заминато од Македонија пред 27 години за далечната Ос(з?)трелија. Доволно време за низ цртеж и текст да се запраша - дали конечно станал „тамошен“?

„Музика и муабети: колекција на музички интервјуа“ од Ненад Георгиевски

Статистиката на блогот на Нeнад на порталот Аll About Jazz вели дека тој до сега има објавено 197 осврти за албуми и 124 други статии, од рецензии на книги и филмови, преку интервјуа, до репортажи од живи настапи. Конечно дел од сето тоа е достапно на македонски, во форма на книга.

„Сведок“ од Хуан Хосе Саер

Петнаесетгодишно момче десет години живее како заробеник на диво племе од Новиот свет. Единствената причина зошто тие го поштедуваат е - да ни раскаже за она што го видел.

„Машкуданка" од Лиз Принс

Во дигиталниот речник на македонскиот јазик под „машкуданка" стои - „лице од женски пол со машки црти или со машко однесување". Овој графички роман се однесува токму на овие девојчиња, кои се разликуваат од нивните врснички само по тоа што се чувствуваат поудобно во пантолани наместо во фустан, и играјќи со колички наместо со кукли.

Јурак от Петроф и Синиша Орешчанин

Букбокс демо е за дела во ракопис, необјавувани на хартија, без лектура и коректура, без корица и ISBN број. Тие се од неврзаните - и да останат 'демо' тоа воопшто нема да ги засегне. Флуидноста на форматот ги ослободува, а нам ни дава увид во она што се случува вон главните и често застојани издавачки текови. Луѓето пишуваат по дома, и понекогаш пишуваат добро. Пишуваат на македонски и на нам блиски јазици. Ако некому помогнеме да биде преведен и објавен супер. Ако не, барем ќе знаеме дека постои.