Каде се наоѓа женската С-точка?

Во нова книга под наслов „С-точка: феминистичката потрага по среќа“ (во оригинал The H-Spot: The Feminist Pursuit of Happiness) авторката Џил Филиповиќ, адвокатка и активистка, оди чекор понатаму во дискусијата за тоа дека жените законски и општествено треба да се еднакви со мажите, и поставува едно посуштинско прашање: што ако целта е жените да бидат едноставно посреќни?

„Секако, рамноправноста е за поздравување. Но реално она што го бараме е рамноправност во систем кој е изграден од мажи, според нивните сопствени животни шеми, според нивните желби, и според она што НИВ ги прави среќни. А всушност она што ги има поддржувано мажите, особено белите релативно богати мажи во Америка, за тие да можат да си ја бркаат среќата, е невидливиот труд на жените“, вели таа.

Оттаму, Филиповиќ се интересира што ќе се случи ако ја извадиме рамноправноста од равенката и престанеме да трчаме по изедначување со мажите во систем кој не е изграден по женска мерка, а наместо тоа се запрашаме: Што би смениле доколку би го конструирале целиот систем од нула?

Правењето чекор назад подразбира повеќе работи. На пример, ако не мислевме дека има нешто сомнително во тоа жена да сака секс само заради рекреација, тогаш не би дискутирале толку жестоко околу прашањето на абортусот, и не би ни било проблем како се облекуваат девојките на матура. Ниту една од овие теми не би постоеле доколку целата морална рамка би била поинаква.

Но ова важи и обратно, за феминистичката морална ригидност - на пример ставот дека храната е фенимистичко или политичко прашање. Таа според авторката, исто како и сексот, пред сè е фундаментално човечко задоволство. Не само јадењето, туку и подготовката на храна за саканите и семејството. Споделувањето на така приготвениот оброк за некои жени е ќеф, и тоа никако не смее да се смета за нешто ретроградно и анти-феминистичко.

Тоа дека во култура која не само што ја прославува, туку и агресивно ја промовира среќата, феминистките како да заборавија на неа како на сопствена цел и не е така необично. И американската политика генерално не се занимава директно со среќата, како да е тоа некој апстрактен ентитет кој ќе се постигне индиректно, преку занимавање со други прашања, како судство или надворешна политика. Она што Филиповиќ се обидува да го каже е - остајте тоа макроекономијата, дајте макро-уживања.

Под „уживање“ притоа таа не подразбира само такво на сетилата (иако, зошто да не), туку на уживање како исполнетост, задоволство кое е резултат на поширока благосостојба. Помеѓу условите кои би придонеле за ваквото (женско) чувство би можеле да бидат: фер плата, мрежа на јавни институции за грижа за децата, законско легитимизирање на врските кои излегуваат од кругот на семејното и родителското (на пример институтот „најдобра пријателка“) итн.

Всушност она што го предлага авторката е некој вид „мек социјализам“. И критиките на нејзината книга секако имаат врска со ваквиот имплицитен политички став, но и со фактот дека таа инсистира на среќата само на жените. Но нејзиниот аргумент во корист на последново е следен: Ако се фокусираме на она што ги прави животите на жените посреќни, поздрави, поисполнети, тогаш голем број други прогресивни цели природно ќе следат, а ние ќе имаме нов јазик со кој ќе зборуваме за проблемите на фундаменталната правичност. Дали некоја од феминистиките го спомнала правото на жената да биде среќна како фундаментално право? А што ако некој конечно го стори тоа?

24 јули 2017 - 18:02