Таг: историја

Од каде и од кога потекнува прекарот на Валенсија - „лилјаци“?

Пишаниот збор често останува од колено на колено и тешко се менува. Во многу земји фудбалскиот клуб кој некогаш царуваше во Европа е поврзан со цицачот кој го има на својот грб и амблем. Но во Шпанија ретко кој ги вика така.

Будалица, Зликовац, Судар и Лешина: смешни презимиња од Балканот

Еден од колумнистите кои често ги читаме во Њујоркер се вика Адам Гопник. Презимето звучи некако фино, и некако руски. Второто е точно, но првото не е.

Биологот кој се самоубил затоа што бил обвинет за измама

Утрински сурфајќи по телевизиските канали за расонување, во кадар ни прелета Дејвид Атенборо и неколку интересни клучни зборови: биолог, жаби, самоубиство. Не бевме раат дур не прочепкавме за што станува збор. 

Како човечкото срце станало симбол на љубов?

Симболот го гледаме насекаде - во форма на емотикони, балони, перничиња, торти. Но до толку знаеме, дека вистинското срце не изгледа така. Тогаш, како анатомскиот орган станал ?

Град опседнат со бројот 11

За Скопје тоа е бројот 2014. За голем број други е „несреќната“ 13-ка. Но еден град во Швајцарија повеќе од пет века има необична врска со бројот 11.

Човекот кој во затвор држел предавања за Пруст

Mинатата година излегоа ни помалку ни повеќе туку три книги на англиски, поврзани со еден подзаборавен полски уметник и дипломат, Јозеф Чапски (1896-1993). Неговиот живот е одлична илустрација за екстремите на европскиот 20 век.

Koj бил најбогатиот човек на сите времиња?

Се викал Манса Муса, бил император на Мали, а еднаш ја пореметил египетската економија само затоа што поминал низ земјата.

До неодамна сме легнувале два пати во текот на ноќта

Феноменот има име - бифазна или бимодална шема на спиење, која се задржала долго во човечката историја. Кога и зошто се случило да почнеме да спиеме цела ноќ?

Караницата која е заслужна за создавањето на електричната гитара

Лес Пол и Лео Фендер биле јаки конкуренти. Но нивното ривалство ги водело во иста насока - кон спојот на жичаниот инструмент со електричната струја, кој го сменил текот на музичката историја.

Како станавме „притискачи на копчиња“?

Во време на индустриската револуција да притиснеш на копче и одеднаш нешто да почне (или да престане) да работи било рамно на магија. Денес тоа го правиме целосно рутински и автоматизирано, до степен што ниту чувствуваме дека правиме нешто посебно, ниту пак дека сносиме некаква одговорност за тоа.

Историја на „руската“ салата

Од сите контроверзни генези важни за човештвото, за време на празнициве нас нè измачи една мисла - дали има вистина во приказната за руското потекло на салатата, или тоа е уште еден словенски заговор кој е време да се разнебити?

Првите тушеви во историјата не биле за хигиена туку за лечење ментални болести

Во 19 век студените тушеви и целодневните лежења во када биле сметани за најдобар начин за лечење и контролирање на ментално болните.

Како Инките си ја запишувале историјата со врзување јаженца

Нешто да си „врзеш во чворче“ значи да го земеш за сериозно и да го запамтиш. Не знаеме каква е поврзаноста на оваа наша изрека со далечните и древни Инки, но после оваа статија некако сме уверени дека таква постои.

Пред пасвордите: уметноста на „заклучување“ писма

„Летерлокинг“ е неколку векови стара вештина на пакување писма, така за да се обезбеди дека никој нема да ја прочита пораката пред таа да стигне до оној до кого е наменета.

Војтек или мечката што се бореше против фашистите

Приказната за мечето пораснато од полски војници, кое им помогнало на сојузниците во битката кај Монте Касино од 1944, ќе биде преточена во анимиран филм.

Само вториот во историја кој дал гол и за Лацио и за Рома на дербито

Првиот фудбалер кој постигнал гол во римското дерби и за Лацио и за Рома бил Арне Селмонсон. А втор во саботата стана Александар Коларов кој имаше мајсторија од слободен удар.

Нова книга која покажува дека отсекогаш имало отпор кон вакцините

„Помеѓу надеж и страв“ е веројатно најдобриот наслов за книга која се однесува на вакцините. Нејзиниот автор се осврнува на историјата на анти-ваксерското движење, истовремено истражувајќи ја и историјата на човечкиот имунитет.

Жолтата боја добиена со мачење животни

Неодамна пишувавме за ретката сина боја која ја измислиле Маите. На ред е - индиската жолта.

Како луѓето најпрвин заборавиле, па повторно научиле да пливаат?

Нова книга посветена на феноменот на човечкото пливање ја трасира неговата историја од првите цивилизации, дo денешната популарност како спорт и уживање.

Барокна антика: бизнисот со лажни сувенири во Европа

Европските „антиквари“ од 17 век од комерцијални причини внесувале елементи на фантазија во реконструкциите на древниот свет, создавајќи паралелна, измислена „древност“. Нова книга ги анализира нивните археолошки визии, кои содржат важни податоци за моралните, политичките и верските проблеми на тоа време.

Рекордни бројки од Мундијалот: Една селекција не прими гол, се досудија 20 пенали

48 натпревари кои ги одиграа 32 селекции на Светското ги одредија учесниците во осминафиналето. Не очекуваат уште интересни дуели и одговор на прашањето дали ќе гледаме средба меѓу Меси и Роналдо (ако Аргентина и Португалија ги поминат Франција и Уругвај).

Вонбрачниот син на Колумбо и најголемата приватна библиотека во Европа

Ретко кој има слушнато за Ернандо Колон. Но тоа, дека е син на славен лик не е неговото единствено животно достигнување.

Koга јавното пиење кафе било забрането

Во 1633 отоманскиот султан Мурат Четврти почнал битка против еден обичај за кој верувал дека предизвикува социјален распад и конфликт во главниот град Истанбул. Според некои легенди, тој преправен шетал низ улиците на градот, носејќи со себе голем меч за да му ја отсече главата на оној кој се занимавал со незаконската активност. А таа била - јавно пиење кафе.

Мрачната страна на интелигенцијата

Коментарот дека некој е неинтелигентен (читај: глуп) не се однесува само на неговите ментални способности. Тој низ историјата знаел да биде и пресуда, за тоа што тие луѓе смеат, а што не смеат да прават, а таков е и денес. Интелигенцијата, со други зборови, е политичка.