Науката потврди: луѓето буквално не знаат кога да заќутат

Изгледа дека сме навистина неспособни за детектирање и реагирање на клучни точки во една од нашите најосновни социјални интеракции - муабетот. И кога треба да престанеме да зборуваме, но и кога имаме шанса да продолжиме.

Нова статија објавена на 1 март во Proceedings of the National Academy of Sciences USA тврди дека разговорите скоро никогаш не завршуваат тогаш кога обете страни го сакаат тоа. Истовремено, луѓето се покажуваат како многу лоши проценители на тоа кога партнерот сака да го прекине муабетот. Во некои, помалубројни случаи, соговорниците биле незадоволни, но не поради прекумерната должина на разговорот, туку затоа што тој бил прекраток.

Адам Мастројани, еден од авторите на истражувањето, докторанд по психологија на Харвард, смета дека разговорите долго време биле истражувани од аспект на лингвистите или социолозите, но не и од страна на психологијата. Тој и неговите колеги спровеле два експеримента за да ја истражат динамиката на разговорот. Во првиот тестирале 806 онлајн учесници кои биле запрашани околу траењето на нивниот последен разговор. Повеќето од нив тие ги воделе со партнерот, член од семејството или со пријател. Учесниците требало да кажат во кој момент од муабетот тие посакале тој да заврши, а кога тоа навистина се случило.

Во вториот експеримент истражувачите поделиле 252 учесници во парови од непознати луѓе и ги инструирале да зборуваат за што сакаат од една до 45 минути. Откако потоа ги прашале кога сакале разговорот да заврши, излегло дека само 2% завршиле во време посакувано од обете страни, и само 30% кога еден од нив тоа го посакал. Во половина од муабетите обајцата сакале да се зборува помалку, но моментот кога тоа го помислиле бил различен. Сепак во просек, станува збор за половина од реалната должина. На изненадување на истражувачите, во 10% од разговорите обата соговорника посакале нивната размена да потраела подолго. Во 31% од случаите, барем еден од двајцата сакал разговорот да продолжел.

За социјалните психолози ова е „неверојатен и значаен резултат“, бидејќи разговорите од страна можат да изгледаат како да се одвиваат во совршена координација, никој да не покажува видливи знаци на нервоза, а всушност свесно или несвесно сепак да посакува другиот веќе еднаш да заќути.

Се поставуваат повеќе дополнителни прашања, околу бон-тонот во различни култури и какви непишани правила постојат околу покажувањето нервоза или обратно, кога е во ред да се даде потстрек кога некому му е интересно да продолжи да разговара. Во некои култури можеби е во ред едноставно да го скратиш муабетот (I have to go, и да спуштиш слушалка, како во американските филмови), но во други има да трпиш, особено ако соговорникот е повозрасен или со повисок статус.

„Неверојатно е што успеавме да ставиме ровери на Марс, а дури сега почнуваме да разбираме како зборуваат луѓето“, изјавила професорка на Харвард, која не била вклучена во студијата. Нам некако ни се чини дека би биле во групата која секогаш би мислела дека и само едно „добар ден“ врши работа.

извор

3 март 2021 - 15:12