Колку долго живеат птиците?

Освен за оние домашните чијшто животен век нè тангира, не сме навикнати да размислуваме за тоа колку години може да живее една птица, односно не ги согледуваме како единки. Иако е тешко да се извлече една единствена бројка, она што е сигурно е дека способноста да летаат е клучниот елемент за нивната долговечност.  

Со оглед на нивната големина, некои птици имаат впечатливо долги животни векови. Тие живеат најмалку три пати подолго од цицачите со истата големина, и покрај споделените својства, како висока телесна температура, висок метаболизам и високи нивоа на гликоза, кои имаат тенденција да го скратуваат животот. Но колку точно живеат птиците?

Крактиот одговор би бил 5-10 години. Пронаоѓањето на просекот сепак не е толку лесно бидејќи „авес“ како што се нарекува на латински се таксономската класа која се состои од над 11.000 видови.

Папагалите, фламингоата и некои претставници од семејството морски птици-буревесници се сметаат за најдолговечните птици, со животен век од над 30 години. Најстарата поединечна птица регистрирана во дивина е женка-албатрос по име Виздом (Мудрост), пронајдена во Националниот парк Мидвеј Атол на Хаваи, која во 2023 наполнила неверојатни 73 години. Долго живеат и розовите какадуа и андските кондори, кои имаат абнормално долги животни векови во рамки на своите таксономски семејства.  

Птици со најкратки животни векови ги вклучуваат клукајдрвците и врапчестите птици. Црвеногрлото колибри живее само 3-5 години што е сепак релативно долго за толку мало животно.

Генерално правило за секој животински вид е - колку поголем, толку подолг животен век. Ова е особено точно за птиците и рибите со коски. Поголемите птици имаат помалку природни предатори и подолго се развиваат. 

Сепак, има и исклучоци од ова правило. Колибрите, на пример, се помеѓу најмалите птици, па сепак некои видови можат да живеат и до 14 години во дивина. Притоа, колибрите од најмалиот вид, Mellisuga helenae, заедно со клунот и пердувите на опашката се долги само 6 cm.

На другата страна на оската, ноевите, најголемиот вид птици на светот, можат да живеат 70 години во заточеништво, но најчесто живеат од 30-40 години во дивина поради природните предатори. 

Веројатно поизненадувачки фактор на долговечноста е климата. Тропските животни живеат „бавно“ и подолго, имаат побавни метаболизми и помалку наследници. Птиците од умерените клими живеат и умираат побрзо. Тропските птици исто така се поотпорни на оксидативен стрес, кој може да ги повреди ткивата на клетките и генералното здравје. Тропскиот животен стил е дел од причините зошто папагалите живеат толку долго, а втор елемент е нивната когнитивна способност. 

Сепак, главната причина за долгиот животен век на птиците е многу поедноставна: тие можат да летаат. Летачките видови живеат до четири пати подолго отоколку животните кои не летаат, просто бидејќи можат полесно да избегаат од канџите на непријателите.

13 март 2024 - 20:49