80-20 или што е тоа принципот на Парето?

Се викал Вилфредо Федерико Дамасо Парето, италијански полимат, кој се занимавал со економија, филозофија, инженерство. Нему можеме да му заблагодариме за популаризацијата на терминот „елита“. По него е наречен и еден битен принцип кој се однесува на микроекономијата, но и на голем дел од остатокот од животот.

Принципот на Парето е познат и како правилото на 80-20. Тоа вели дека во голем број случаи, 80% од последиците произлегуваат од 20% од причините.

Принципот може да се примени во различни ситуации, а неговиот изумител, Вилфредо Парето го открил во контекст на проучувањата на распределбата на богатствата во италијанското општество. 

Денес тој е најчесто споменуван во контекст на продуктивноста на работното место - дека 20 проценти од најпродуктивната работа води до најголем успех, а остатокот е практично губење време. Со други зборови, ако вложиме кратко но интензивно време на она што е навистина важно, ова доведува до подобри резултати отколку фокусирање на што е можно повеќе нешта. 

Како што обично бива, кога еднаш ќе ја сфатите логиката, принципот ќе почнете да го наоѓате насекаде. Самиот Парето, со анализа на имотни документи, сфатил дека 80% од земјата и богатството во речиси сите земји се контролирани од 20% од луѓето (и ова го кажал во 1906-та). Но и на сосема микро ниво, кога си ја набљудувал градината пресметал дека 20% од насадите грашок даваат 80% од приносот. 

На почетокот од 1950-тите, психологот Џозеф Џуран (починал на 103 години во 2008!), ја проширил идејата одејќи до таму што ја нарекол „универзална“. Тој верувал дека 80% од приходот на една компанија доаѓа од 20% од нејзините клиенти, а дека 80% од проблемите во производството се резултат на само 20% можни извори на грешка. Џуран ги спротивставил „неколкуте најважни“ наспроти “тривијално бројните“, со првиот термин означувајќи ги тие неколку витални придонеси кои резултираат со огромен краен ефект, и на оние кои се во голем број а имаат мало влијание. Токму тој и го именувал Парето ефектот, на тој начин оддавајќи му почит на својот претходник. 

Дали носите 20% од облеката 80% од времето? Само 20% од луѓето што ги знаете ве инспирираат 80%? Помислете и на други вакви примери и одеднаш сè ќе се претвори во принципот на Парето.

24 септември 2024 - 09:13