Светот од февруари 2014 година, кога „зелените човечиња“ на Владимир Путин почнаа да се појавуваат на Крим, без сомнение неповратно исчезна.
Тоа беше светот на Барак Обама и Ангела Меркел, европска демилитаризација и глобална меѓузависност. Тогаш Русија на Европа ѝ даваше гас, САД ѝ даваа одбрана, а Кина го снабдуваше целиот свет со суровините потребни за технологиите на иднината.
Сите овие претпоставки сега се разбиени: таа ера катаклизмично заврши со обидот на Русија конечно да ја потчини Украина во февруари 2022 година.
Три години по таа судбоносна одлука, милион луѓе под оружје сè уште се борат во ровови, ловени од јата беспилотни летала управувани од вештачка интелигенција. Во мермерните сали на Саудиска Арабија се врежуваат царства додека трансатлантската алијанса се ниша на работ на пропаст. А, новата трговска војна се заканува да ја испрати светската економија во рецесија, со што не се загрозува само иднината на НАТО, туку и на целиот социјалдемократски модел на Европа.
Сепак, зад сцената во европските престолнини, не се напуштат старите догми. Меѓу најлошите се оние што театрално го водат одговорот на Европа кон Доналд Трамп: Британците и Французите.
Лондон и Париз се држат до уморните национални стратегии на кои се потпираа во поголемиот дел од изминатите 50 години: Французите зборуваат за европска автономија, но во реалноста бараат национална автономија. Британците се преправаат дека се мини Америка, а стануваат нејзина евтина имитација.
Добрата страна на ова француско инсистирање на национална автономија е тоа што во случај на конечно американско повлекување од НАТО барем ќе имаат темели да градат вистинска независна војска. Британија, за разлика од нив, ја изгради целата своја стратегија околу принципот на поврзаност со САД, па би била принудена да преиспитува сè од нула.
Дваесет земји на ЕУ повикаа на поголема координација со британската одбранбена индустрија за да се зајакне отпорноста на Европа, но Французите го отфрлија предлогот. Британија бараше одбранбен пакт со ЕУ, но процесот беше запрен од француското инсистирање за пристап до британските рибарски води. Неизбежен резултат: француска автономија, европска слабост.
Што и да се случи во наредните месеци и години, Британија во одреден момент ќе биде принудена да се соочи со прашањето на кое не сака да одговори: Што ќе прави кога Американците ќе заминат и кога ќе го нема НАТО?
Ако Европа е сериозна за својата автономија, нема да ѝ требаат само војски, туку и сопствено снабдување со вештачка интелигенција, постројки за полупроводници, сигурни извори на енергија и критични минерали, преку глобална мрежа што мора да биде заштитена со воена моќ. Затоа ниту Британија ниту Франција денес не брзаат да ја зграпчат можноста за „независност“ од САД. Не можат тоа да си го дозволат.
Хенри Кисинџер забележа дека Доналд Трамп можеби е „една од оние личности во историјата кои се појавуваат одвреме-навреме за да го означат крајот на една ера и да ја принудат да се откаже од своите стари претензии“. Проблемот е во тоа што ниту Британија ниту Франција не се подготвени да престанат да се преправаат.
Том МекТаг, уредник на UnHerd
