Sky's the limit

Пет најубави неба во уметноста

Има денови, како овие, кога почесто погледнуваме нагоре, очекувајќи зрак сонце кој ќе го разбие сивилото. Но небото, и метеролошки, и теолошки, си има свои планови. Токму заради таа човечка неспособност да се контролира, тоа е честа инспирација на сликарите. Сигурно има повеќе, но еве избор од пет најпознати прикази на небото - испратете и ваши предлози.

Хирошиге

Неочекуван порој над мостот Шин-Охаши и Атаке, бр. 58, од збирката 100 славни погледи на Едо (1857), Бруклински музеј

Овој славен јапонски уметник бил опседнат со небото, кое доминира на неговите дрворези. Се претпоставува дека „мекиот" ефект на претопување на небото со земјата, кој е чест мотив на неговите цртежи, го постигнувал со размачкување на мастилото на дрвената плоча пред правењето на отпечатоците. Впечатокот пак на интензивен дожд, чиј силен плисок како да го слушаме, е изведен со остри потези со игла.

Џон Констанбл

Студија на облаците (1822) Музеј Ашмолеан, Оксфорд

Во земјата на овој романтичен британски сликар, најпознат по неговите пејсажи, секогаш е облачно. Но облаците на неговите слики се толку прецизни што метеролозите можат да ја проценат сезоната, па дури и часот кога биле насликани. Ова на пример е поглед на небото од Хамстед (лондонско предградие) во едно септемвриско утро.

Тицијан

Бахус и Аријадна (1520-23) Национална галерија, Лондон

Осум треперливи ѕвезди и пригушен отсјај од исток: тоа е мало катче на темно син рај. Сликата ја претставува љубовта на прв поглед - Аријадна е оставена на островот Наксос од нејзиниот љубовник Тезеј, чиј брод може да се забележи како отпловува во горниот лев агол. Бахус наидува на неа и ја заштитува од дивите мачки. Ѕвездите се всушност од круната на Аријадна, која Бахус ја фрла на небото, создавајќи го на тој начин соѕвездието Корона. Небото е како во мугри, оној миг на претопување на ноќта во ден, кој го симболизира раѓањето на новата љубов.

Винсент Ван Гог

Ѕвездена ноќ (1889), МоМА, Њујорк

Веројатно најпознатата слика на небо во уметноста, Ѕвездена ноќ е поглед од прозорецот на санаториумот во Сен-Реми каде престојувал Ван Гог. Таа е ноќна глетка, иако е насликана следниот ден по сеќавање. Со месечина која повеќе личи на сонце, вртложните облаци, таа е екстатичен приказ на селското небо, кое според самиот сликар е „почисто отколку предградијата или баровите во Париз". Ноќното небо, за Ван Гог, сјае исто колку и дневното.

Џорџа О'Киф

Светлина врз висорамнините III (1917), Музеј Амон Картер, Форт Ворт, Тексас

Најфигуративна од сите, оваа слика е едноставно лак во кој се прелеваат различни нијанси на сино. Иако апстрактна, таа веднаш ни асоцира на различните расположенија на небото - мрачно и намуртено, чисто и блескаво, проѕирно..Просто да посакаш да влезеш во тунелот, за да те обвитка неговата светлина.

Колку и да го мислевме, не можевме да се сетиме на претстава на небо на некој од значајните македонски сликари. Ако имате предлог, домашен или странски, пишете, ќе го додадеме.

______________________________

Еден читател, вознемирен од незастапеноста на Французите во списокот, го испрати следниов предлог, кој со задоволство го прифативме:

Клод Моне
Прошетка, Камил Моне и нејзиниот син Жан (Жена со чадор за сонце), 1875
Национална уметничка галерија, Вашингтон

Оваа слика е еден од најдобрите примери за импресионистичкиот концепт на „украдениот поглед", кој функционира речиси како случајно направена фотографија која „замрзнува" еден миг на опуштеност и спокојство на убав, летен ден. Спиралното движење на облаците дава некаков психоделичен, заносен тон на целата слика, засилена со погледот од полу-жабја перспектива. Сончевата светлина која доаѓа од десно, се судира со ветерчето кое доаѓа од лево, ги навалува тревите и го разигрува фустанот на г-ѓа Моне. Со еден збор - прекрасно.

11 март 2012 - 10:07