Кога Новак Ѓоковиќ се борел во Првата светска војна

Проект за архивирање на семејни фотографии од Првата светска војна открива интересен детал за предок на тенискиот ас, од кого тој го наследил името.

Приказната почнува со извесен Ѓоко кој во 18 век живеел во Kатунска нахија, на Цетиње. Во 1730 во пресметка убива турски ага, па бегајќи од одмазда се пакува и оди во Никшиќ, под планината Војник. Ѓоко се жени, од синовите му станува само Шако-Шаин. Во усменото предание е забележано дека Шаин бил физички „надарен“, па го нарекле Шаинкурајца.

Синот на Шако, исто така единствен преживеан од потомството, добива име по дедото - Ѓоко. Но не само името, туку и презимето. Од тогаш до денес сите во тоа семејство се презиваат Ѓоковиќ. Ѓоко Шаков имал три деца, а помеѓу нив и еден внук. Новак.

Toкму по овој роднина го добил името и денес најпознатиот Новак во светот. Но не дека и неговиот предок немал интересен живот. За него сведочи каталог од проект и изложба организирани од страна на Факултетот за дигитални уметности при Универзитетот Метрополитан во Белград во 2014 на тема „Првата светска војна во семејните албуми“.

Во поглавјето „семејни херои и херои на војната“ студентка на овој факултет, Милена Ѓоковиќ, и правнука на стариот Новак, пренесува фотографија од човекот кој неодоливо потсетува на тенисерот, како и неговиот иселенички документ (еден вид пасош) кој го користел кога на заминувал и се враќал од Америка. 

Прв пат заминал во САД во 1905 и работел во Чикаго како шеф на смена во рудник. Во документот се гледа дека таму пристигнал преку пристаништето Бремен, каде по грешка е запишан како „Повак“. Иако печалбата добро му одела, на два пати ја прекинал за да се бори најпрвин во Првата балканска војна (на Скадарскиот фронт 1912-1913) против Турците, а потоа учествувал и во Првата светска војна, против Австроунгарија.Во 1916 повторно се враќа во Америка така што во Котор се качува на брод како слеп патник.

Втор пат се вратил и никогаш повеќе не заминал за да се бори на Солунскиот фронт. Како што се наведува во текст објавен во Недељник новине тој потоа е избран е за судија-поротник на окружниот суд во Никшиќ и подоцна за претседател на партизанскиот одбор на востанието во 1941 од неговиот крај.  

3 февруари 2022 - 08:47