Bookbox

Дали Хегел бил расист?

Најголемите модерни филозофи верувале дека црните и домородните народи во светот биле примитивни, инфериорни и дека за ова да се смени требало да им се наметне европско образование и просветителство. Дали расизмот на поединци влијае врз нивните филозофски системи, кои денес се изучуваат како врвно знаење?

Што значи да си „присутен“ на час во ерата на Ковид?

Има добра причина за бележење на оправданите и неоправданите изостаноци од школо - самото присуство на час е дел од образовниот процес но и од социјализацијата која ја овозможува училиштето. Бројот на ученици е и основата за тоа колку вработени се потребни во училиштата и како е организирана наставата во нив. Што е со сето ова во ситуација на онлајн настава?

Скриениот трошок на слушањето музика на интернет

Секој кој пробал да слуша музика на некој од стриминг сервисите знае колку чиста работа знае да биде тоа - полесно отколку нарачка во кафана. Кликнеш копче и почнува да свири. Но дали навистина ова е толку не-материјален чин колку што изгледа?

Хедонометар или алгоритмите што ни го детектираат расположението онлајн

Иако анализата на чувствата содржани во онлајн текстовите е далеку од совршена, таа успева да извлече значење од големо количество податоци и може еден ден да биде користена за следење на менталното здравје. Иако секој кој вложил барем малку време во набљудување со учество на социјални мрежи и без диплома од психологија знае да го процени ова.

„Интернет архив сколар“ ќе дигитализира и чува милиони научни статии

Кога станува збор за академските списанија, дискусијата главно се води околу тоа дали тие се платени или слободно достапни. Но и за чување на вторите се потребни ресурси и пари, кои институциите понекогаш ги немаат. 

Средовековната мајка што го подучуваше синот на далечина

Мајка сте од деветиот век, а синот-тинејџер ви е киднапиран од политичкиот ривал на вашиот сопруг. Оддалечени сте со километри. Нема интернет. Но сакате вашето дете да добие добро образование. Што ќе сторите?

Зошто Рут Бадер Гинзбург е легенда?

25 години помеѓу судиите на Врховниот суд на САД. Втора жена која е избрана на ваква функција во историјата на американското судство. Рут Бадер Гинзбург е една од иконите на американската борба за човекови (посебно женски) права. Почина на 18 септември на 87 години.

Нож од замрзнат измет и нарцисоидни веѓи: Иг Нобел 2020

Една од работите на која се радуваме секоја есен е пародијата на Нобеловите награди, која оваа година се доделува по јубилеен, 30-ти пат. И навистина содржи живописни истражувања.

Веселите гробари од Гана

„Танцувачки носачи на сандаци“ се група талентирани мажи од регионот на Акра во јужна Гана, кои можат да организираат два вида погреб - сериозен и „шизички“. Вториов подразбира многу играње и екстравагантна гардероба.

Како ги научивме машините да дишат наместо нас?

Денес основите на човечката респирација и метаболизам делуваат очигледни, а исто така здраво за готово се земаат и вентилаторите и респираторите на кои дишат оние кои имаат проблем со природното дишење. Но имало времиња кога неспособноста на телото да земе здив било неразбирливо, неизлечиво и фатално.

Фанови на хорор филмови се психолошки поотпорни на последиците на пандемијата

Некако има логика. Толку стравови и ужаси си видел на филм што си создал „имунитет“ на страв. Пандемијата во однос на сцени од Kрипшоу (1, 2 и 3) изгледа како Дизни.

Љубовната приказна на Франц и Бајазид

Баронот Франц Нопча фон Фелше-Шилвас бил унгарски авантурист, палеонтолог, албанолог. Бајазид Елмаз Дода бил албански етнограф и фотограф. Нивната крајно интересна а трагична приказна е материјал за роман, кој не е напишан. Но и на документарец кој е направен во 2016.

Збогум Данило

Веста за смртта на Данило Коцевски нè затече. Мислевме дека засекогаш ќе го гледаме ликот кој изгледаше како да не старее, со препознатливиот шешир и брадата која со годините само малку побеле. Не беше родум од Скопје, но Скопје му должи, за вниманието со кое ги бележеше и раскажуваше неговите приказни.

Француски филозоф се откажа од синот поради неговиот автобиографски роман

Иако претходно синот, исто така филозоф, му ја презел и љубовницата, таткото му го простил тоа. Ама неодамна излезениот автобиографски роман ја прелеал чашата.

Британците загрижени што нивните деца зборуваат „јутјуб“ англиски

Едно време разликата помеѓу британскиот и американскиот англиски се сведуваше на „томејто“/„томато“. Но младите јутјуб инфлуенсери (Американци или со местен американски акцент) го зголемуваат јазот.

Зошто е важно да водите белешки на рака?

Старото и заборавено правило вели - алатките кои ги користат рацете се истовремено и алатки за мозокот. Рачно водените белешки се одлична вежба за „отелотворена конгиција“, поврзување на она што се запишува со неговото помнење. Плус, нотесот или тетратчето на овој начин стануваат евтин а ефикасен „екстерен хард диск“.

Зошто ни е тешко да дочитаме книга во текот на пандемијава?

Рубрикава е меѓу другото за читање книги и една од нејзините цели е да го промовира читањето. Но што кога и оние што вообичаено сакаат да читаат едноставно немаат концентрација и енергија за тоа? Мора нешто да не е во ред. Aма што?

Револуцијата која започнала поради - запирки

Во септември 1905, печатарските работници во една издавачка куќа го запреле процесот. Барале во пресметката на надниците да им се сметаат и интерпункциските знаци. Со оглед на тоа што запирките биле најчести, овој штрајк е наречен „штрајкот на запирката“.

Британски математичар доби награда од 3 милиони долари за откритија кои „можеби му ги диктирале вонземјани“

Веројатно кажано на шала, тоа дека на сега славниот математичар теориите му биле диктирани од повисока интелигенција е тврдење на негов колега. На кого сигурно дополнително му се стемнило кога слушнал за „дебелото“ признание.

Тину-нину: оваа статија ја има напишано робот

Во Гардијан неодамна објавија статија целосно напишана од страна на GPT-3, јазички модел од последната генерација кој користи машинско учење за да произведе текст кој личи на човечки. Морничавото е што ова не „личи“ на човечки, туку е камо-каде подобро од голем број човечки зборосоставувања.

Португалската конкуренција на Флоренс Фостер Џенкинс

Се викала Наталија де Андраде, а според нејзината скудна биографија (достапна само на португалски) била „драмски лирски сопран“. Дури кога ќе ја слушнете ќе сфатите што точно значи ова „драмски“.

„Госпоѓица Маркс“ - нов филм за најмладата ќерка на Маркс

Била активистка, преведувачка, феминистка. Од друга страна не можела да се извлече од нешто што денес би го нарекле „токсична врска“ и трагично завршила. На Еленор Маркс ѝ е посветен нов филм кој се прикажува на тековниот Венецијански филмски фестивал.

Ѕидовите имаат оговарање: комичен португалско-англиски разговорник

Авторот на овој „корисен“ прирачник немал намера да биде хумористичен. Ама така испаднало, поради буквалниот превод на куп зборови и изрази од португалски на англиски.