Месец јули, летња шема у Куманово, домашна атмосфера. Сцена како у ран социјализам. Перде на врата да не улазав муве, тихо предвечерје уз лубеницу покриену сас салфету, судови од ручак измиени, саат на ѕид тика-така, телевизор упален на некој досадан програм, по некој штурац зева у башчу, све е такој спастрено и мирно, нирвана. Тато седи на клацкалицу од плишану зелену гарнитуру што идеше сас тросед и двосед уз табуретку нормално, мама на сокак варка унуци уз муабет сас околиски комшике, ја гледам ТВ, све си такој фино потсеќа на време к'д Господ и покрај непопуларност у време на Титу, одеше по земљу викану Југославија. Можда у остатак од државу више нигде не се осеќа т'ј застарен и за неупутени, закоравен социјалистички живот, ама ми у нашу куќу, а по сопствен избор, не дадесмо да не одува ветар на промену, јер ни е у овуј кожу што се е родила пред много године, удобно и фино.
- Ја беше у Охрид за викенд, тато... почнују ја муабет у дневну, порано виканa комбинована. Беше малце да виду воду, јер, имамо си езеро, па зашто да не...
И, што има у Охрид? - незаинтересирано прашује татко сас интерес покажан како за лањски снег...
Па што има, и ја не знам да ти кажу најискрено... Има вода, и тој кочан ладна, тук тамо по некој турист од домашни простори, и Холанѓани... Дошле сас чартер у Охрид, и такој распиштољени по плажу, легнале на онија лежаљке, и неприметљиво, брчкав се у езеро, без да ги помодрев уста како на наши деца.
Ааа, и што викав Холанѓани? - тера мајтап на мој муабет стари...
Па ништо бре па ти, што да викав... Додуше, викав... Много што викав...
Дошле у Охрид пошто им се видело много евтино. За паре што ги платиле, Македонија, за коју како што вика една сас плави очишта, никад не чуле, односно, не знале дека Македонија била некад дел од Југославију. Они порано ишле на Јадран, па мислеле дека тој е уствари Југославија. Откако Турска им се видела много вруќа и препуна сас досадни трговци, решиле да видив нешто поразлично, и пошле како што вика она, у непознат свет. По пут од аеродром до хотел, добиле инструкције што да не правив док су у Македонију. Едно од златни правила кои морале да га запамтив како оче наш било да не пиев воду од чешму, пошто била загадена. Чак како што кажује Холанѓанка, и на чешме у хотел стојало упозорење. Второ правило било да не користив много много банкомати по улице, па да не едев у локални сендвичаре, да не идев нигде сам по сам, јер имало лоши људи по улице после кризу коју гу зафатила државу у 2001, и ако им се иде у Албанију, да идев само за да једев оригинал охридску пастрмку, и много много да не зборив по улице за лоши муслимани.
Много ги се видело интересантно дека Албанија била пеесе године у тоталну изолацију за коју немале појма дека била на силу, па им се видело интересантно што људи фрљав ѓубре куде стигнев, и много им било смешно што у хотели некои назнаке биле напишани на лош енглески језик.
Од атракције кои им ги понудиле, како најинтересантна да се проба било предложена атракција на јавање магариња у планину... Кажале им дека можев да ги видив цркве по Охрид, и тој било тој... Друго нешто интересантно не им било понудено, ама на њима и тој ги било довољно, вика Холанѓанка, јер много било евтино, па за тија паре, довољно им било што можев да се пржив на с'лнце десет д'на. На прашање колко ми е плата уз блажен осмех за добиен одговор, Холанѓанка кажује дека како фризерка заработује 1500 евра чисти паре, одвоени од сви даноци кои мора да ги плати на државу, дека од алиментацију за дете од мужа добива 40 посто од његову плату, и дека е приморана у салон да користи искључиво био шампони, и косу што гу шиша, да гу дава на државу.
И такој ми ти, тато... Они не знале куде е Македонија, док ми знаемо колко грама марихуана е дозволена да се дува у Холандију јавно. Не знале дека ми пиемо воду од чешму, дека једемо свежу храну, дека и наши деца зборив енглески, и у големо чудо се нашле к'д виделе дека куде нас магариња биле и даље у употребу по села...
Ете такој...
Тој е тај верзија што за нас кружи по Холандију... Ми за њима смо држава на магариња, евтино с'лнце, ѓубре и људи што не зборив енглески.
Холанѓани останасва да се пржив на хотелски плаже, ја и Холанѓанка утепасмо муабет за сви прилике и неприлике овде и тамо, дојдесмо до сознание дека деца и тамо и овде досаѓав за сви паре, сполај на Фејсбук се најдесмо по социјални мреже, уз обеќање дека ако некад па дојдев у Охрид, ќе ми пишале да се видимо уз чашу вино.
Односно, тој што ми га кажува Холанѓанка е за мое уво много познато. Да не сам работала сас њима, па да не знам што можев да извлечев како закључак за нас овде. Све сам се наслушала, све сам од њима видела, и понекад не ми е чудно што још у 2001, раселени од Матејче се окомисва на Холанѓанина да га утепав туј на лице место, пошто им кажа дека матејчани л'жев дека не смеев да идев назад у село... И не ми е чудно што ги овија у Сребреницу заебасва б'ш Холанѓани...
Ич не ми е чудно што на нас такој гледав. Они овде дојдев комплет спремни уз сви прикаске за нас дека смо држава на покварен свет и подмукли створења. Ем они дојдев сас слику што сакав да гу видив, а ем и ми све правимо тој и да им га докажемо у праксу. Ама и покрај све, много боли к'д некој од страну ќе ти збори против твоју државу. Све нека е такој како што викав, ама националан понос се увек испречи пред сваку чињеницу и сурову истину...
Холанѓанка уз ха-ха-ха сас свои деца комада три (едно од њојан брак и две доведени од прв брак на другога мужа) отиде да им купи на деца флаширану воду, ја си остана на нашу плажичку убаву и мирну, такој ме фати едно време нервоза да ву гу искубу косу фризерску, па за да не ву даду прилику и даље да мисли дека смо дивљаци, остана да си читам најнов број на Фокус...
Тато ме ислуша, нешто не му се виде прикаска како интересна и нова, он остана закован у клацкалицу без некои коментари, од надвор почнава мајке да се слушав куде прибирав деца од сокак, мама исече још по едну резанку лубеницу, и све си поново заличе на стару и добру југословенску шему сас моју Македонију у склоп на туј 22 милионску творевину...
И док пљукамо семке ја и мое тате, дојдесмо до констатацију дека дека јавање магариња е нешто што га цела Европа спроведуе над нас године уназад... Ем нè јавав, ем не ни давав да рикамо...
А и да рикамо, џабе ни е... Никој нема време да не слуша под овој име што га носимо, јер Грчка салата уз сиратки и узо, боље клизи низ европски грла..